اصطلاح زردی از کلمه فرانسوی jaune گرفته شده است که به معنی زرد است. زردی در بزرگسالان، هایپربیلیروبینمی، یرقان و یا ایکتروس نامیده می شود. زردی، رنگ زرد پوست، غشاهای مخاطی و سفیدی چشم است. زردی ناشی از بالا رفتن میزان بیلی روبین شیمیایی در خون است. زردی به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه نشانه ای از روند بیماری زمینه ای است که برخی از آن ها جدی و خطرناک هستند. در زمان زردی معمولاً سطح بیلی روبین در خون از 2.5-3 میلی گرم در دسی لیتر بیشتر شود.هر فرد بالغ که دچار زردی می شود، برای تعیین علت آن، باید پزشک مراجعه کند.
عوارض یرقان در بزرگسالان چیست؟
نوع عوارض و شدت عوارض زردی با عارضه پیش زمینه ای که منجر به زردی شده است متغیر خواهد بود. برخی از بیماران دچار هیچگونه عوارض بلند مدت این بیماری نخواهند شد و به ریکاوری کامل دست خواهند یافت ولی برای سایر بیماران بروز زردی اولین نشانه از یک بیماری مرگبار است. برخی از عوارض محتمل این بیماری عبارتند از:
- اختلالات الکترولیت ها
- کم خونی
- خونریزی
- عفونت/ گند خونی
- هپاتیت مزمن
- سرطان
- نارسائی کبد
- نارسائی کلیه
- آنسفالوپاتی کبدی (اختلال عملکرد مغز)
- مرگ
روش های پیشگیری و درمان زردی یا یرقان بزرگسالان
- مصرف بیشتر خنکی جات و پرهیز یا محدود کردن مصرف گرمی ها
- مصرف سردی هایی که موجب رفع غلبه صفرا و کاهش حرارت کبد می شوند شامل عرق کاسنی، آبلیموی تازه، خرفه، به ترش بعد از غذا
- قطع و کم کردن مصرف شیرینی جات قنادی، غذاهای پرچرب، سرخ کرده، پر ادویه، انواع بستنی، فالوده و مواد نشاسته ای.
- مصرف ناشتا انار و رب انار
- مصرف احتیاطانه گوشت (بجز گوشت مرغ، جوجه خروس و سایر پرندگان)، میوه زیاد، چربی، غذاهای گرم و خشک و ادویه زیاد تا رفع زردی
- شست و شوی سر و صورت و اندامی که دچار زردی شده اند با روغن کاسنی.
- پزشک متخصص باید در لاله گوش و پشت پوست گوش خراش های کوچکی ایجاد کند و باید بدانید که مجموع خون خارج شده در این روش کمتر از ۵۰ قطره خون می باشد.
روش های درمان یرقان در طب سنتی
یکی از بیماری هایی که در گذشته جزو مرض های خطرناک محسوب می شده است ، بیماری یرقان یا زردی بوده است . این بیماری به خودی خود خطرناک نیست و معمولا نشان از التهاب دیگر در بدن را می دهد .
استفاده از شیرخشت
یکی از روش های درمان یرقان در طب سنتی که تا مدت ها در مورد اثرش بحث بوده است ، شیرخشت می باشد . شیرخشت در واقع یک گیاه از خانواده گل سرخ می باشد که بیشتر در مناطق معتدل می روید . همان طور که گفتیم تا مدت ها از این گیاه در درمان یرقان استفاده می شده است ولی در اوایل سال های 80 پزشکان عقیده داشتند استفاده از این گیاه بی تاثیر است اما آنها بعد از اینکه 10 سال بعد آزمایشات مجددی بر روی این گیاه انجام دادند و فهمیدند که با داشتن قندهایی چون مانیتول این گیاه می تواند یکی از بهترین درمان ها برای یرقان باشد ، حرف خود را پس گرفتند .
استفاده از آرد جو
این روش را شما می توانید در فصل های انتهایی کتاب قانون مشاهده کنید . حکیم ابوعلی سینا همواره از آرد جو برای کسانی که به زردی دچار شده بودند اسنفاده می کرده اند . در سال 2008 آزمایشی بر روی 10 نفر که به یرقان مبتلا شده بودند انجام داده شد . این افراد روزانه مقدار مشخصی از آرد جو را استفاده می کردند و بعد از گذشت 2 هفته بیماری آنها به کلی درمان پیدا کرد و این نتیجه را به دانشمندان اثبات کرد که استفاده از آرد جو نیز می تواند به تسریع روند بهبود بیماری یرقان کمک کند .
استفاده از عرق کاسنی
همان طور که می دانید زردی به نوعی نشان می دهد که فرد به گرمی دچار شده است و به همین دلیل باید به استفاده از موادی که مزاجی سرد دارند ، به سرد شدن بدن بیماران کمک کنیم . یکی از بهترین موادی که می تواند به ما در این امر کمک کند ، استفاده از عرق کاسنی می باشد . شما در این روش باید با استفاده از روغن کاسنی اقدام به شست و شوی سر و صورت و اندامی که دچار زردی شده اند ، بپردازید تا از شر این بیماری خلاص شوید .
استفاده از شربت عسل
یکی دیگر از روش های درمان یرقان در طب سنتی ، استفاده از شربت عسل می باشد . از این روش بیشتر در طب سنتی مصر استفاده می شده است و شما می توانید فصلی را در کتاب پزشکی معروف سینوهه طبیب شخصی فرعون ، در باب درمان یرقان یا زردی پیدا کنید . ایشان استفاده از شربت عسل را برای درمان این بیماری بسیار توصیه می کنند . امروزه عده بسیاری ادعا می کنند که شربت عصل نتوانسته که در روند بهبودی انها تاثیر بگذارد . این افراد باید بدانند که استفاده از عسل طبیعی تنها می تواند به آنها کمک کتد . طبق تحقیقات انجام شده ، بیشتر این افراد از عسل های صنعتی استفاده کرده اند .
استفاده از حجامت
یکی دیگر از روش های سنتی برای درمان این بیماری استفاده از حجامت می باشد . البته مهم ترین نکته در مورد این حجامت ، عدم بادکش کردن یا ساکشن کردن می باشد . شما باید در لاله گوش خود و پشت پوست گوش خراش های کوچکی ایجاد کنید . باید بدانید که مجموع خون خارج شده در این روش کمتر از 50 قطره خون می باشد و نباید نگران چیزی باشید . در واقع استفاده از حجامت تنها روشی است که هیچگونه عوارضی ندارد .
درمان یرقان در بزرگسالان چیست؟
درمان یرقان کاملاً به علت پیش زمینه ای بستگی دارد. به محض رسیدن به تشخیص، طرح درمان مناسب را می توان آغاز کرد. برخی از بیماران باید بستری شوند ولی سایرین می توانند بصورت سرپایی درمان شوند.
- در برخی از بیماران مبتلا به یرقان، درمان شامل مراقبت های حمایتی است و می توان آنها را در منزل نیز انجام داد. برای مثال، اکثر موارد هپاتیت خفیف ویروسی را می توان با مراقبت در منزل درمان کرد. داروهای جدیدی که امروزه برای هپاتیت C تجویز می شوند نیز می توانند این بیماری را درمان کنند.
- قطع مصرف الکل در بیماران مبتلا به سیروز کبد، هپاتیت الکلی یا التهاب حاد پانکراس ناشی از سوء مصرف الکل ضروری است.
- یرقان ناشی از مواد/ دارو/ مواد سمی، نیازمند قطع مصرف آن ماده است. در موارد اووردوز خواسته یا ناخواسته با استامینوفن (تیلنول) شاید به پادزهر ان استیل سیستئین (با نام تجاری Mucomyst) نیاز باشد.
- می توان از داروهای مختلفی برای درمان عارضه های پیش زمینه ای یرقان بهره برد، از جمله استروئیدها که در درمان برخی اختلالات سیستم ایمنی بدن مورد استفاده قرار می گیرند. برای مثال برخی از بیماران مبتلا به سیروز باید با داروهای دیورتیک (ادرار آور) و لاکتولوز (مسهل) درمان شوند.
- در مواردی که یرقات علت عفونی دارد مصرف آنتی بیوتیک تجویز می شود، همچنین برای درمان عارضه هایی که با برخی بیماری های پیش زمینه ای یرقان همراه هستند (مثل التهاب مجرای صفراوی).
- تزریق خون برای بیماران مبتلا به کم خونی ناشی از همولیز یا ناشی از خونریزی نیاز خواهد بود.
- بیماران مبتلا به سرطان که منجر به یرقان شده باشد باید با یک پزشک متخصص مشورت کنند و نوع درمان آن نیز بسته به نوع و وسعت (مرحله) سرطان فرق خواهد کرد.
- جراحی و سایر روش های درمانی تهاجمی نیز برای برخی بیماران مبتلا به یرقان مورد نیاز خواهد بود. برای مثال، بیماران مبتلا به سنگ صفرا باید جراحی انجام شود. سایر بیمارانی که به نارسائی کبد/ سیروز مبتلا هستند شاید به پیوند کبد نیاز پیدا کنند.
یرقان چیست؟
