بی حسی موضعی نوعی کنترل درد است که در طی اعمال جزئی برای بی حس کردن ناحیه کوچکی که احتمال بروز درد در آن وجود دارد استفاده می شود. این درمان بر هوشیاری بیمار تأثیر نمی گذارد. بی حس کننده های موضعی برای عمل های دندانپزشکی یا برای بی حس کردن نواحی کوچک روی پوست که نیاز به بخیه دارند، استفاده می شود. ما سعی کرده ایم در این مقاله نحوه عملکرد بی حسی موضعی، داروهای مورد استفاده و روش هایی را که ممکن است برای آن استفاده شود، مورد بررسی قرار دهیم.
چرا از بی حسی موضعی استفاده می شود؟
بی حسی موضعی معمولاً برای جراحی جزئی استفاده می شود که می توانند در زمان کوتاهی تکمیل شوند و زمانی که فرد بتواند در همان روز به خانه بازگردد. برخلاف بیهوشی عمومی که تمام بدن فلج می شود و شما بیهوش هستید، بی حسی موضعی به شما این امکان را می دهد که در طول یک عمل بیدار و هوشیار بمانید. نوع متفاوتی از کنترل درد، بی حسی منطقه ای ، کل دست، پا یا ناحیه دیگری را بی حس می کند. بی حسی موضعی مزایای زیادی نسبت به بیهوشی عمومی دارد، اما این بدان معنا نیست که یکی بهتر از دیگری است.
بی حسی موضعی در کل:
- برای جلوگیری از درد، فقط قسمت کوچکی از بدن را بی حس می کند.
- برای اعمال جزئی مانند برداشتن خال یا کانال ریشه تجویز می شود.
- معمولاً به صورت یک تزریق، اسپری یا کرم موضعی تجویز می شود.
- ماهیچه های تنفسی فلج نمی شوند. بیمار بدون کمک نفس می کشد.
- خطر بسیار کم عوارض جانبی، اگرچه ممکن است رخ دهد.
- اثر بی حسی می تواند تا هشت ساعت ادامه داشته باشد.
بیهوشی عمومی در کل:
- کل بدن را فلج می کند و فرد را بیهوش می کند.
- برای روش های بزرگ مانند جراحی قلب باز داده می شود.
- از طریق انفوزیون IV مداوم، معمولاً در بازو داده می شود.
- یک دستگاه تنفس خارجی به طور کلی ضروری است.
- خطر عوارض جانبی شدید در طول عمل و بعد از آن، اما همچنان بی خطر است.
- اثر بی حسی می تواند تا ۲۴ ساعت باقی بماند.
نحوه عملکرد بی حس کننده های موضعی
بی حس کننده های موضعی اعصاب بخشی از بدن را متوقف می کنند و سیگنال هایی را به مغز ارسال می کنند. بعد از تزریق بی حس کننده های موضعی دردی احساس نمی شود، اگرچه ممکن است هنوز مقداری فشار یا حرکت را احساس کنید.معمولاً تنها چند دقیقه طول می کشد تا احساس خود را در ناحیه ای که بی حسی موضعی داده می شود از دست بدهید. پس از چند ساعت از بین رفتن دارو، احساس کامل باید برگردد.
بی حس کننده های موضعی معمولا توسط دندانپزشک، جراح، متخصص بیهوشی، پزشک عمومی و سایر پزشکان تجویز می شود. برخی از داروهای حاوی بی حس کننده موضعی خفیف نیز با نسخه یا بدون نسخه از داروخانه ها در دسترس هستند.بسته به اینکه برای چه چیزی استفاده می شود، بی حس کننده های موضعی می توانند به صورت تزریق، کرم، ژل، اسپری یا پماد استفاده شوند.
داروهای مورد استفاده برای بی حسی موضعی
داروهایی که به عنوان بی حس کننده موضعی استفاده می شوند، گیرنده های درد معروف به گیرنده های درد را سرکوب می کنند و مانع از ارسال تکانه های درد به مغز شما می شوند. برخی از داروهای بی حس کننده موضعی که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
- بنزوکائین
- لیدوکائین
- نووکائین
- تتراکائین
توجه کنید که چگونه هر یک از اینها به -caine ختم می شود. داروهای بی حس کننده موضعی از نظر ساختار با کوکائین مرتبط هستند که بین سال های 1884 و 1914 به عنوان بی حس کننده استفاده می شد. اما داروهای بی حس کننده امروزی با کوکائین تفاوت دارند زیرا اعتیاد آور یا ایجاد عادت نیستند و فشار خون را افزایش نمی دهند. اینکه کدام دارو ممکن است به شما داده شود و در چه دوزی بستگی به سن، قد و وزن شما و اینکه آیا شما آلرژی دارید، اینکه آیا شما یا اعضای خانواده تان واکنش های قبلی به بیهوشی، سایر داروهایی که مصرف می کنید و طول مدت جراحی شما بستگی دارد.
از بی حسی موضعی در چه مواردی استفاده می شود؟
متخصصان مراقبت های بهداشتی هنگام تعیین اینکه آیا از بیهوشی موضعی، منطقه ای یا عمومی استفاده کنند، چندین فاکتور را در نظر می گیرند. بی حسی موضعی به طور کلی در شرایط زیر مناسب است:
- این روش جزئی است و نیازی به بیهوشی عمومی یا منطقه ای ندارد.
- این روش بسیار سریع است و فرد نیازی به ماندن در طول شب نخواهد داشت.
- نیازی به شل کردن عضلات یا بیهوشی فرد نیست.
- نمونه هایی از روش های بی حسی موضعی شامل جراحی دندان، بیوپسی، و برداشتن خال، زگیل یا آب مروارید است.
تکنیک های تزریق برای ایجاد بی حسی موضعی
- انفیلتراسیون – در این روش ماده بی حسی به داخل غشاء مخاطی یا زیر پوست تزریق می شود. عمل آن به یک ناحبه کوچک محدود می شود
- تزریق زیر مخاطی یا زیر پوستی – بیشتر برای بی حسی نسج نرم پوست با مخاط به کار می رود.
- تزریق سوپرا پریوستئال – تا حد امکان محلول بالای پریوستئوم تزریق می شود. ۴- ترزیق اینترسپتال – تزریق به داخل سپتوم دندان و PDL انجام می شود.
- تزریق ساب پریوستئال – تزریق روی استخوان و زیر پوست صورت می گیرد. پس از تزریق و رفتن اثر بیحسی درد در محل تزریق خواهد بود. عمق بیحسی و نفوذ بهتری در استخوان می دهد.
- تزریق داخل استخوانی – سوزن را وارد استخوان اسفنجی می کنند و تزریق می کنند. این روش در بچه ها عملی است.
- بیحسی بلاک با انتقالی – مناسب ترین روش برای بیحسی فک پایین بوده و در جراحی های وسیع نیز بکار می رود.
عوارض بی حسی موضعی چیست؟
اگر از قواعد استفاده صحیح از داروها مطلع باشیم می توانیم از بیشتر عوارض و واکنش ها پیشگیری کنیم. در صورتیکه کار کردن با سلیقه خودی و استفاده از تکنیک های نامناسب احتمال خطر را افزایش خواهد داد.عوارض بی حسی موضعی که به دو دسته موضعی و سیستمیک تقسیم می شوند این عوارض شامل آن دسته از عوارض است که در محل تزریق اتفاق می افتند.این عوارض را می توان در دسته های زیر تقسیم بندی کرد:
- تشکیل هماتوم Haematoma : اگر چه در طی هر تزریقی ممکن است هماتوم ایجاد شود ولی بیشتر در تزریق سوراخ منتال، اینفواربیتال و توبروزینه دیده می شود. هماتوم به ندرت به درمان خاصی نیاز دارد ولی در بیمارانی که مقاومت بدن شان کاهش یافته باشد زمینه را برای بروز عفونت مستعد می سازد.
- شکستن سوزن: شکستن سوزن در استفاده از سوزنهای یکبار مصرف کمتر اتفاق می افتند ولی با حرکات تند بیمار با خم و راست کردن سوزن می تواند رخ دهد. بیشتر سوزن ها در محل Hub می شکنند بنابراین بهتر است سوزن را تا انتها فرو بندیم و همیشه یک چهارم آن خارج باشد.
- آنستزی با پاراستزی دائمی یا گذرا: پاراستزی اصطلاحا به یک حس غیر طبیعی گفته می شود و می تواند در موارد قطع با تروما به عصب یا قطع ناکامل عصب ایجاد شود. ترومای ناشی از یک سوزن که سر آن در اثر برخورد با استخوان خم شده است از عوامل ایجادکننده پاراستزی است.
- عفونت: هرگاه مواد غیر استریل در نسج وارد شوند عفونت می تواند اتفاق بی افتد که معمولا در طی ۲۴ ساعت پس از تزریق علائم آن آشکار می شود. با عدم استفاده از باقیمانده کار پول ها، جلوگیری از آلودگی سوزن و تمیز کردن دیافراگم کارپول با الکل می توان تا حد زیادی از بروز عفونت جلوگیری کرد.
- درد ناشی از تزریق: بیشتر به علت خروج سریع مایع و وارد شدن سریع آن به فضای زیر پوست و مخاط می باشد ، برخورد سوزن با استخوان پریوستئوم و انتهای رشته های عصبی نیز دردناک می باشد. آلوده بودن کارپول تزریق دردناکی را ایجاد می کند. کج شدن سر سوزن از دیگر علل درد تزریق است. با تزریق آهسته دارو و نیز دقت در محل تزریق تا حدودی می توان از درد تزریق جلوگیری نمود ولی بسیاری از موارد فوق اجتناب ناپذیر است.
- درد بعد از تزریق: معمول ترین علت درد طولانی پس از تزریق عبارتند از: تزریق مایع در زیر پریوست یا پاره شدن پوست بوسیله نوک سوزن و نیز عبور سوزن از میان الیاف عضلات. پاره شدن الیاف عضلات در اثر عبور سوزن از مبان الیاف عضلات باعث تریسموس دهان پس از تزریق می شود که شایع ترین محل بروز آن عضله تریگوئید داخلی در بلاک عقب دندان تحتانی است
- هریس پس از تزریق: بیشتر در بیماران با تاریخچه هریس عودکننده روی لب ها دیده می شود و بیشتر در مسیر انتهایی اعصاب بی حس شده بخصوص عصب دندانی تحتانی با شاخه لب فوقانی عصب تری جمینال مشاهده می شود. در واقع ترومای تزریق باعث عود آن می شود.
- زخم ایسکمیک یا نکروز بافت Ischacmic Lesion or Tissue Necrosis: این عارضه بعلت ایسکمی خونی در ناحیه و تکروز بافت تغذیه نشده رخ می دهد که علت آن انقباض عروق اطراف محل تزریق و نیز سمیت ماده بیحسی برای بافت می باشد. بیش از همه در کام که مخاط سفت و چسبنده است رخ می دهد.
آیا بی حسی موضعی برای زنان باردار بی خطر است؟
بله، در موارد خاص، بی حسی های موضعی برای زنان باردار بی خطر است. با این حال، برخی از ملاحظات وجود دارد؛ از جمله نوع بی حسی که استفاده می شود، مقدار مورد نیاز و مرحله بارداری. به خاطر داشته باشید که بارداری اندام های مختلفی از جمله سیستم قلبی عروقی، کبد و کلیه ها را تحت تأثیر قرار می دهد و این ممکن است بر واکنش بدن در برابر بی حسی تأثیر بگذارد. همچنین ماده بیهوشی به گردش خون جنین وارد می شود، این به این معنی است که به کودک می رسد. در سه ماهه اول بارداری یا ۱۳ هفته بارداری، اندام های کودک در حال تشکیل است و ممکن است ماده بی حسی باعث نقص مادرزادی شود. با توجه به این ممکن است عاقلانه باشد که هر روش انتخابی را تا بعد از بارداری متوقف کنید. اگر به روشی با بی حسی موضعی نیاز دارید، با پزشک خود در مورد ایمنی و هر گزینه ای برای وضعیت منحصر به فرد خود صحبت کنید.
مزایا و معایب درمان بیماری بواسیر با لیزر
