کیست دندان معمولاً توده ای است حاوی مواد مایع یا جامد که در اطراف دندان به وجود می آید. رشد کسیت دندانی معمولاً بسیار آهسته صورت می گیرد ولی به مرور زمان باعث تحلیل رفتن فک و به وجود آمدن عوارض دیگری چون پخش شدن سموم در لثه و ریشه دندان اشاره کرد. از اولین نشانه های کیست دندانی میتوان به درد ناگهانی در ناحیه لثه اشاره کرد. تنها راه درمان کیست دندانی جراحی می باشد که در صورت جواب نگرفتن بیمار منجر به کشیدن دندان می شود.
کیست دندانی چند نوع است؟
این نوع کیست ها که در ناحیه فک به وجود می آیند دارای دو نوع هستند: نوع اول کیست با منشأ التهابی و نوع دوم کیست با منشأ تکاملی است. مهمترین و شایعترین کیست ها، کیست رادیکولار یا پری آپیکال است. این کیست از جمله کیست های مربوط به ریشه دندان است که بخاطر پوسیدگی دندان یا عفونت دندان ترمیم شده به وجود آمده است. به غیر از کیست پری اپیکال که شایع ترین کیست التهابی است در اینجا دو نوع کیست دیگر فولیکولار و تومور های ادونتوژنیک کراتوسیستیک را مورد بررسی قرار می دهیم.
کیست پری اپیکال یا رادیکولار
این نوع کیست شایعترین نوع کیست دهان و دندان است که با نام های مختلفی چون کیست پریودنتال، کیست دندان و یا کیست ریشه معروف است. علت بروز این کیست از بین رفتن پالپ های موجود دررون دندان است. پالپ ها بر اثر پوسیدگی و یا ضایعه های دندانی از بین می رود. درمان این کیست معمولاً با روش ENDO صورت می گیرد. در این روش متخصص با روش های جراحی به انتهای عصب فرد دسترسی پیدا می کند تا کیست و یا عفونت را بردارد. در برخی مواقع درمان ENDO تاثیر گذار نیست و متخصص مجبور به کشیدن دندان می شود تا محل کیست را تمیز کند سپس با مواد مصنوعی آن ناحیه را پر می کند.
کیست دنتیجروس یا فولیکولار
این کیست بیشتر در اطراف دندان های نیش بالا و عقل پایین و در اطراف تاج دندان ایجاد می شود. علت به وجود آمدن کیست دنتیجروس، فشاری است که بر روی فولیکول وارد می شود. این فشار وارده باعث ایجاد اختلال در جریان خون و تجمع مایع میان بافت غشای مینای دندان می شود. کیست فولیکولار به سرعت رشد می کند به همین دلیل به محض مشاهده باید به متخصص مراجعه شود.در درمان کیست دنتیجروس و یا فولیکولار ناحیه آسیب دیده را برداشته و کیست را جراحی می کنند در بیشتر مواقع این نوع درمان موفقیت آمیز است.
تومور های ادونتوژنیک کراتوسیستیک
این نوع از تومورها در ناحیه فک پایینی ایجاد می شوند و خصوصیاتی مشابه کیست های دیگر دارند. فقط برای تشخیص این نوع تومور باید از روش بیوپسی یا پرتو نگاری استفاده شود. یکی از نشانه های تومورهای ادونتوژنیک کراتوسیستیک، تورم می باشد. در این پیدایش این نوع تومورها دو نوع باور وجود دارد عده ای بر این باورند که تومور در محل دندان به وجود می آید و عده ای دیگر باور دارند که تومورها از میان مینای دندان های آسیب دیده ظاهر می شود.برای درمان این نوع تومور یا کیست فقط باید جراحی کرد و پس از انجام آن بیمار باید به طور مداوم تحت نظر پزشک باشد تا تومور باز نگردد. توصیه می شود به دلیل حساسیت این نوع تومورها بیمار حتماً تحت نظر متخصص باتجربه باشد. این امکان در کلینیک سیب سفید فراهم شده است تا شما بتوانید با خیال آسوده درمان خود را تحت نظر متخصصان ماهر و باتجربه ی ما به صورت اقساطی انجام دهید. برای اطلاعت بیشتر اینجا کلیک کنید.
عوارض کیست دندان چیست؟
یکی از سوالاتی که معمولا برای بیماران کیست دندان رخ می دهد، این است که در صورت عدم درمان کیست، چه اتفاقی می افتد و چه عوارضی متوجه آنها می شود. در ادامه با برخی از عوارض عدم درمان کیست دندان آشنا خواهیم شد:
- از آنجایی که کیست های دندانی عفونی هستند می توانند موجب درد های شدید در دهان و دندان بیمار شوند.
- از دیگر عوارض معمول کیست های دندانی می توان به عدم عملکرد نرمال میان دندان و لثه ها اشاره نمود.
- این کیست ها می توانند با فشار های ناشی از عفونت و باکتری به دندان های سالم و مجاور دندان آسیب دیده نیز فشار وارد کرده و موجب خرابی آنها نیز شوند.
- اگر کیست دندان بر روی فک ایجاد شود. می تواند با جابه جا کردن بافت های طبیعی لثه و فک موجب فرسودگی و از بین رفتن کامل دندان شود.
- از آنجایی که کیست های دندانی روی لثه و در انتهای ریشه دندان تشکیل می شوند. اگر درمان نشوند می توانند به دندان فشار وارد کنند. در نهایت موجب لق شدن و افتادن دندان می شوند.
- اگر کسیت دندان پس از تشخیص به سرعت درمان نشود. در مواقعی که بیمار تحت فشار عصبی باشد ، می تواند موجب بروز بی حسی در اجزای صورت بیمار شود.
- انبساط استخوان فک یکی دیگر از عوارض ایجاد کیست های دندانی است. که می تواند کاملا بدون درد باشد. اما موجب فرسودگی استخوان فک در بلند مدت شود. و در نهایت فک را ضعیف می کند.
تفاوت میان کیست دندان و آبسه دندان چیست؟
کیست دندان در واقع کیسه ای است که توسط سلول های غیر طبیعی مجزا محصور شده است و عفونی نیست. اما آبسه دندان پر از چرک و عفونت است که به معمولا بر اثر یک عفونت باکتریایی یا قارچی ایجاد می شود. تفاوت اصلی علائم این دو بیماری در این استکه : کیست دندان به آرامی رشد می کند و معمولاً دردناک نیست، مگر اینکه بزرگ شود. اما آبسه دندان ناگهانی بروز می کند و بسیار دردناک است.
از شنیدن عبارت کیست دندان از دهان دندان پزشکتان نترسید!
حقیقت این است که دندان پزشکان همیشه واژهٔ کیست را به عنوان یک احتمال بر زبان می آورند!در بیشتر موارد واقعاً کیستی وجود ندارد. در اکثر موارد درمان ریشه (عصب کشی) صحیح، مشکل را برطرف می کند و نیاز به درمان دیگری وجود ندارد.ضایعه ای که دیده می شود بیشتر موارد گرانولوم نام دارد و در مرحله درمان اولیه ماهیت و اسم آن فعلاً اهمیتی ندارد! به هر دلیل اگر در بررسی های دوره ای که در ماه ها و حتی سال های بعد صورت می گیرد، دندان پزشک اگر متوجه مورد مشکوکی شد، بهترین درمان های تکمیلی را به شما پیشنهاد می دهد.
چه تخصص هایی در دندان پزشکی می توانند در مورد کیست ها نظر بهتری بدهند؟
اندودنتیست ها (متخصصین درمان ریشه)، جراحان فک و صورت، پاتولوژیست های فک و صورت و متخصصین تشخیص بیماری های دهان و دندان گروه های تخصصی هستند که بیش از بقیه با تشخیص و درمان کیست دندان سروکار دارند و بهترمی توانند شمارا راهنمایی و نگرانی های شمارا برطرف کنند.