چشم درد یک علامت شایع است و علل محتمل زیادی برای آن وجود دارد، از علل جدی آن گرفته همچون آب سیاه زاویه بسته حاد و نوریت اپتیک، تا علل کمتر جدی آن همچون کنژنکتیویت، گل مژه یا خشکی چشم. ویژگی های بخصوصی همچون کیفیت درد بیمار (سوزش، درد تیز، درد مبهم و غیره) یا علائم بالینی همراه با چشم درد (حساسیت به نور، سردرد و غیره) می تواند به پزشک کمک کند تا این طیف وسیع از عوامل چشم درد را تا حد ممکن به یک یا چند عامل محدود کند.
درد چشم می تواند در سطح یا ساختارهای عمقی تر چشم به وجود آید. این درد – به ویژه همراه با کاهش بینایی – ممکن است نشان دهندهٔ یک وضعیت پزشکی جدی باشد که باید به دنبال مراقبت های فوری پزشکی باشید.
شایع ترین علت های درد چشم
شایع ترین علت های درد چشم سطحی که درد از سطح چشم سرچشمه می گیرد عبارتند از:
شی خارجی در چشم
شایع ترین علت درد چشم، صرفاً وجود چیزی در چشم شما است. این جسم خارجی در چشم می تواند مژه، یک تکه خاک یا مواد آرایشی باشد. داشتن یک جسم خارجی در چشم می تواند باعث سوزش، قرمزی، چشمان آبکی و درد شود.
بیماری ملتحمه
ملتحمه بافتی است که جلوی چشم و قسمت زیرین پلک را پوشش می دهد و می تواند آلوده و ملتهب شود. ملتحمه اغلب ناشی از حساسیت یا عفونت است. اگرچه درد معمولاً خفیف است، اما التهاب باعث خارش، قرمزی و ترشح در چشم می شود. به بیماری ملتحمه، چشم صورتی نیز گفته می شود.
شایع ترین علائم چشم صورتی شامل موارد زیر است:
- قرمزی در یک یا هر دو چشم
- خارش در یک یا هر دو چشم
- احساس ناخوشایند در یک یا هر دو چشم
- ترشح در یک یا هر دو چشم که پوستی را در طول شب ایجاد می کند که ممکن است مانع از باز شدن چشم یا چشم شما در صبح شود.
چشم صورتی معمولاً در اثر عفونت باکتریایی یا ویروسی، یک واکنش آلرژیک، یا در نوزادان مجاری اشک ناقص باز شده ایجاد می شود. اگرچه چشم صورتی می تواند تحریک کننده باشد، اما به ندرت روی بینایی شما تأثیر می گذارد. درمان ها می توانند به رفع ناراحتی چشم صورتی کمک کنند. از آنجا که چشم صورتی می تواند مسری باشد، تشخیص زودرس و درمان می تواند به محدود شدن شیوع آن کمک کند.
تحریک لنز
افرادی که از لنزهای تماسی موقت استفاده می کنند و یا لنزهای خود را به درستی ضد عفونی نمی کنند، مستعد ابتلا به درد چشم ناشی از تحریک یا عفونت هستند.
برخی از مشکلات و علایم شایع همراه با چشم درد
این بیماری ها و نشانه ها عبارتند از:
سلولیت
التهاب بافتی زیر سطح پوست که دو نوع دارد:
- سلولیت چشمی پره سپتال (Preseptal): پوست پلک را تحت تاثیر قرار می دهد و به صورت خاص در کودکان با سن پایین دیده می شود.
- سلولیت چشمی اوربیتال (Orbital): سطح چشم را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث تورم چشم و پلک ها یا سطح کره ی چشم می شود.
خراش قرنیه
در این بیماری به علت های مختلف سطح قرنیه دچار خراش یا ساییدگی می شود
- پارگی قرنیه : در صورت برخورد شی نوک تیزی با چشم یا صدمه دیدن چشم با اعمال فشار زیاد، سطح قرنیه پاره خواهد شد. پارگی قرنیه می تواند کامل یا جزئی باشد.
- زخم قرنیه : به دلیل عفونت، خشکی بیش از حد چشم یا دیگر بیماری ها ممکن است قرنیه زخم شود.
خشک چشمی
اگر چشم به اندازه ی کافی اشک تولید نکند و مرطوب نباشد، به شی خارجی و نور حساس بوده و برخی اوقات قرمز خواهد بود. عامل خشکی چشم، استفاده مکرر از لنزهای تماسی چشمی، استفاده از داروهای مخصوص (مانند آنتی هیستامین ها، مسدود کننده های بتا، اوپیات ها یا داروهای مخدر و داروهای ضد افسردگی)، بیماری ها، جراحت و یا عوامل محیطی (مانند دستگاه های خنک کننده هوا) هستند.
علت های دیگری هم برای چشم درد وجود دارند از جمله:
دیستروفی فوکس قرنیه
در این بیماری سلول ها در لایه ی فوقانی قرنیه شروع به مردن می کنند. مرگ سلول ها منجر به تجمع مایعات، ورم، چشم های باد کرده و تاری دید می شود.
التهاب قرنیه (Keratitis)
در این بیماری بر اثر جراحت چشم و یا استفاده از لنزهای تماسی چشمی ممکن است، قرنیه آسیب دیده و ملتهب شود. عفونت چشمی در این بیماری ممکن است ناشی از قارچ، باکتری، ویروس هرپس یا تششعات شدید امواج فرا بنفش باشد. اگر این بیماری درمان نشود، امکان نابینایی وجود دارد.
آب سیاه یا گلوکوم
تجمع مایعات در جلوی چشم منجر به بالارفتن فشار چشم و آسیب عصب بینایی می شود. این بیماری عامل اصلی نابینایی در افراد بالاتر از ۶۰ سال است.
نشانه های دیگر همراه با درد چشم :
درد چشم می تواند خود به خود ایجاد شود و یا با علائم دیگر اتفاق افتد، مانند:
- دید کمتر
- احساس جسم خارجی - احساس اینکه چیزی در چشم است، چه واقعی و چه تصور
- سردرد
- حساسیت به نور
- تهوع یا استفراغ
- قرمزی چشم
- اشک چشم
- هنگامی که از خواب بیدار می شوید، چشم شما بسته است.
معاینه چشم
علاوه بر گرفتن سابقه پزشکی، پزشک چشم های بیمار را نیز معاینه خواهد کرد. آزمایشات بسیاری در این رابطه وجود دارند؛ انجام هر یک از این آزمایشات به حدسیات پزشک بستگی دارد، پزشک می تواند یکی یا همه آنها را انجام دهد. برخی از نمونه های معاینه چشم عبارتست از:
- سنجش حدت بینائی
- رنگ آمیزی با فلورسئین (برای خراش قرنیه)
- اندازه گیری فشار درون چشم با تونومتری (برای آب سیاه)
- معاینه شبکیه چشم (برای یووئیت و نوریت اپتیک)
- معاینه با لامپ اسلیت