بیماری پسوریازیس (Psoriasis) که با نام های بیماری صدف پوستی یا صدفک هم شناخته می شود یک بیماری خود ایمنی پوستی است که خود را با خارش و التهاب پوست بدن بروز می دهد، ولی می تواند به بخش های دیگر بدن نیز آسیب برساند و خطرناک شود. این بیماری ممکن است در مواقع مختلف تشدید شده، بهبود پیدا کند یا مجدد بروز کند. در این بیماری سلول ها در سطح پوست بدن، چرخه زندگی سریع تری دارند و با سرعت زیاد تولید می شوند. به همین دلیل بافت زمخت، ضخیم و نقره ای رنگی به وجود می آورند که باعث خارش، التهاب و قرمزی پوست می شود. هدف از درمان پسوریازیس توقف رشد سریع سلول هاست.
در این بیماری سیستم ایمنی سیگنال های نادرست ارسال می کند و به همین دلیل رشد سلول های پوست افزایش می یابد. در حالت طبیعی بدن، سلول های پوست از عمق و از لایه های زیرین به سمت روی پوست حرکت می کنند و به صورت سلول های مرده از بدن خارج می شوند. ولی در بیماری پسوریازیس با رشد بیشتر سلول ها، چندین لایه سلول مرده روی پوست جمع می شود که حالتی فلسی و پوسته پوسته به وجود می آورند.
ابتلا به این بیماری در سنین مختلف دیده می شود، نوع اولیه آن اغلب در سنین جوانی نمود پیدا می کند که ممکن است در سنین بالاتر نیز تشدید شود. واژه یونانی psora که نام بیماری از آن گرفته شده، به معنای خارش است. باید متذکر شد که این بیماری واگیردار و مسری نیست.
گفته شده است که دلیل اصلی بیماری پسوریازیس به وراثت باز می گردد. به این معنا که از بدو تولد در ژن فرد وجود دارد، ولی بروز آن قطعی نیست. برخی از عوامل مانند عفونت، تحریکات موضعی، داروهای خاص، آسیب پوست، آب و هوا، سیگار، الکل و استرس می تواند این بیماری را نمایان کند. علائم شایع پسوریازیس اغلب در ناحیه آرنج، زانو و سر دیده می شود.
طبق متون آیورودا بیشتر بیماری ها به خاطر عدم تعادل بین دوشاها یا سه طبع انسان (tridoshas) یعنی واتا، پیتا و کافا به وجود می آید. یکی از علل اصلی بیماری پوستی پسوریازیس ، عدم تعادل در واتا و کافا است. عدم تعادل در doshas یا همان طبع ها و مزاج های انسان باعث می شود سموم در بدن انسان تجمع یابند و باعث التهاب شوند. پژوهشگران هنوز به دنبال علل واقعی پسوریازیس هستند. با این حال، دو عامل کلیدی را کشف کردند که می تواند مسئول این وضعیت پوستی باشد.
علل بروز بیماری پسوریازیس
– سیستم ایمنی
همانطور که می دانید بیماری پسوریازیس یک وضعیت خود ایمنی است. وضعیت خود ایمنی یعنی سیستم ایمنی به اشتباه به سلول های سالم بدن حمله می کند. در پسوریازیس، گلبول های سفید خون به سلول های پوست حمله می کنند. گلبول های سفید خون مانند نگهبانان بدن هستند و بدن را از عفونت و باکتری ها محافظت می کنند. با این حال، هنگامی که به اشتباه به سلول های سالم بدن حمله می کنند، بدن، شروع به تولید سلول های جدید می کند. در این فرآیند، سلول های بسیار زیادی به وجود می آیند که در نهایت بر روی سطح انباشته شده و علائم پسوریازیس را به وجود می آورند. در واقع این فرآیند به علت حمله ی گلبول های سفید به سلول های پوستی است که باعث قرمزی پوست می شود.
– ژن ها
ژن های شما یکی دیگر از علل احتمالی پسوریازیس هستند. ژن ها می توانند به شما کمک کنند که بدانید چرا بدنتان به نحوی خاص رفتار می کند. در واقع ژن ها تصمیم گیرنده ی هر چیزی در مورد شما هستند، از اندازه ی قدتان گرفته تا رنگ پوستتان. به گفته ی بنیاد ملی پسوریازیس، محققان معتقدند ژن های متعددی وجود دارند که مسئول پسوریازیس هستند. آن ها تاکنون 25 گونه ژنتیکی را شناسایی کرده اند که فرد را مستعد ابتلا به پسوریازیس می کند. محققان بر این باورند که 10٪ از مردم یک یا چند ژن را به ارث می برند که موجب پسوریازیس می شوند. با این حال تنها 2 تا 3 درصد از بیماران مبتلا به پسوریازیس علت بیماریشان ژنتیک است.
زندگی با پسوریازیس بسیار سخت و دردناک است، اما راه حل های طبیعی و آیورودیک به شما در کنترل علائم آن بسیار یاری خواهد کرد.
چگونه آیورودا به کنترل پسوریازیس کمک می کند؟
1- زردچوبه
زردچوبه به طور گسترده ای در آیورودا به عنوان داروی آیورودیک مورد استفاده قرار گرفته و از قدیم الایام به عنوان دارویی ضد التهاب و شفابخش مورد احترام بوده است. محققان در یک مطالعه اثر ژل زردچوبه را در 40 نفر که پسوریازیس خفیف تا متوسط داشتند و به مدت 9 هفته از ژل استفاده کردند را بررسی نمودند. آن ها دریافتند که میزان بهبودی در برخی از بیماران تا حد زیادی قابل قبول بوده و در کسانی که ضایعات شدید پسوریاتیک داشتند نیز قابل ملاحظه است.
2- پودر Andira araroba
این پودر که مشتق شده از حبوبات بوده و احتمالاً در ایران موجود نیست به کاهش ناراحتی ناشی از پسوریازیس کمک می کند. این پودر را با آب لیمو و سرکه مخلوط می کنند تا خمیری نازک به دست آید. سپس آن را بر ضایعات پسوریازیس اعمال می کنند. در ابتدا ممکن است باعث تحریک و احساس ناخوشایندی شود اما با گذشت زمان پوست کم کم رنگ طبیعی خود را به دست می آورد.
3- انگور اورگن یا انگور کوهی
این انگور یک ضد میکروبی قوی بوده که به مدیریت پسوریازیس خفیف تا متوسط کمک می کند. یک مطالعه روی 39 بیمار دیده شد که پس از 12 هفته درمان با این انگور، 63٪ از بیماران بهبود یافتند.
4- روغن زیتون
روغن زیتون یک گزینه عالی برای درمان پسوریازیس پلاکی خفیف است. روغن زیتون زمانی که به طور مستقیم روی ناحیه ی آسیب دیده ماساژ داده شود، در کاهش خشکی و تحریکات آن موثر بوده و به بهبودی کمک می کند. همچنین خواص مرطوب کننده ی آن در ایجاد مقاومت طبیعی بدن در برابر پسوریازیس موثر است. بهترین راه استفاده از روغن زیتون برای پسوریازیس این است که آن را روی ناحیه ی آسیب دیده زده و اجازه دهید به مدت یک شب بماند.
5- فلفل کاین
فلفل کاین یکی دیگر از روش های موثر در مدیریت پسوریازیس است. این فلفل حاوی کپسایسین است که پیام رسان های عصبی، عصب های حسی را کاهش داده و باعث تسکین خارش و تحریکات ناشی از پسوریازیس می شود. علاوه بر این از فلفل کاین برای کاهش فشار خون نیز می توان استفاده کرد.
6- آلوورا
از آنجایی آلوورا برای پوست بسیار مفید است، در بهبودی ضایعات پسوریازیس نیز نقش دارد. محققان دریافتند این ضایعات پس از 4 هفته درمان با کرم یا ژل آلوورا بهبود می یابد.
درمان پسوریازیس با تغییر در شیوه زندگی
آیورودا غیر از درمان های موضعی، تغییری کامل در شیوه زندگی را نیز در درمان پسوریازیس موثر می داند.
1- مدیتیشن یا مراقبه
تمام آیورودا در مورد تعادل بین دوشاها، محیط اطراف و پراکیتی بدن است. مراقبه یکی از راه های تعادل این سه عنصر است که باعث کاهش استرس و اضطراب و احساس آرامش می شود.
2- تغییر در رژیم غذایی
آیورودا توصیه می کند هنگام درمان پسوریازیس از مواد غذایی بسیار تند، نمکی یا ترش استفاده نکنید. همچنین از غذاهای بیش از حد اسیدی و مصرف بیش از حد کربوهیدرات ها و نوشیدنی های شیرین نیز باید اجتناب شود.
3- حمام منظم
حمام کردن منظم و مرطوب نگه داشتن بدن به تمیز نگه داشتن محل های آسیب دیده ناشی از پسوریازیس کمک کرده و از هرگونه تحریک پذیری جلوگیری می نماید. حمام کردن، آسیب دیدگی ها را آرام می کند، پوست را تسکین می دهد و خارش و سایر ناراحتی های دیگر مرتبط با پسوریازیس را از بین می برد.
گفته می شود داروهای طبیعی آیورودیک کاملاً ایمن و بی خطر بوده و عوارضی ندارند. با این حال توصیه می کنیم قبل از استفاده از این روش ها حتماً با پزشکتان مشورت کنید.