صدا کردن مفصل گیجگاهی فکی یکی از مشکلات آزاردهنده ای است که بیمار را به فکر درمان و برطرف کردن مشکلش وامی دارد. این بیماران از اینکه هنگام صحبت کردن یا غذا خوردن و باز و بسته کردن فک، صدایی مانند تق تق شنیده می شود شکایت دارند. این مفصل نزدیک ترین مفصل به گوش انسان است و پیچیدن صدا در گوش باعث ناراحتی فرد می شود.
گاهی آنقدر صدا زیاد است که نفر کناری نیز متوجه این صدا می شود. اما چرا کلیک یا صدای مفصل به وجود می آید؟ این مفصل مانند مفصل زانو سینوویالی و دارای دیسک است. دیسک یک لایه غضروفی فیبروتیک بین استخوان فک و گیجگاه قرار گرفته است. عضله مهمی وجود دارد که دهان را هنگام جویدن و صحبت کردن باز می کند. با باز شدن فک، زائده فکی جلو می آید و دیسک نیز همراه آن کشیده می شود. این امر باعث تسهیل در حرکت فک می شود. این دیسک بسیار حساس است و در حرکت های شدید و تحت فشار قرار گرفتن و دندان قروچه شبانه و گاه بدون علت شناخته شده جابجا، سوراخ، تخریب و به سمت جلو کشیده می شود و دیگر به عقب برنمی گردد. درواقع حالت مچاله پیدا می کند. در این حالت با باز شدن دهان این زائده از روی چین خوردگی و غضروف تغییر شکل داده شده، عبور می کند و باعث ایجاد صدا می شود.قسمت غضروفی دیسک فاقد عصب حسی است، بنابراین حرکت و صدا کردن آن باعث درد نمی شود اما اگر کشیدگی خیلی زیاد شود قسمت پشتی دیسک جلوتر می آید و به این دلیل که حاوی عصب است، می تواند باعث ایجاد درد شود.
درمان صدا دادن فک
خوشبختانه این مشکل درمان های خانگی نیز دارد که شامل موارد زیر می باشد:
پک های یخ یا گرم:
قرار دادن کمپرس یخ به مدت 10 الی 15 دقیقه روی محل و سپس کمپرس داغ به مدت 5 الی 10 دقیقه بعد از آن، می تواند به از بین بردن علائم و درد کمک کند که می توانید این کار را چند بار در روز تکرار کنید.
خودداری از خوردن غذاهای سفت و برشته:
از غذاهای برشته ، سبزیجات خام یا غذاهایی که نیاز به جویدن زیاد دارند تا حد ممکن استفاده نکنید.
ریکلس کردن فک:
تا حد ممکن دهانتان را آرام باز و بسته کنید و با باز نگه داشتن بین دندان ها، فشار را از روی فک بردارید.
تمرین مدیریت استرس:
کاهش استرس به از بین بردن صدای فک کمک می کند و باعث جلوگیری از اقداماتی مثل دندان قروچه کردن می شود. مدیتیشن، فعالیت فیزیکی و تنفس عمیق هنگام ورزش نمونه هایی از تکنیک های مدیریت استرس است.
باز نکردن بیش از حد فک:
از فعالیت هایی که باعث باز کردن بیش از حد دهان مثل فریاد زدن، آواز خواندن و جویدن آدامس می شود، دوری کنید. وضعیت بدن خود را در حالت متناسب و متعادل نگه دارید.
فیزیک درمانی انجام دهید:
کشش صورت و ماساژ دادن آن در شرایط مناسب می تواند برای درمان صدا دادن فک مناسب باشد.
درمان های پزشکی
- دارو: داروهای ناپروکسن، ایبوپروفن یا دیگر انواع داروهای ضد التهاب و غیر استروئیدی می توانند درد و التهاب موجود در فک را بهبود ببخشند.
- جراحی های فک برای از بین بردن ناهنجاری های فکی مثل اوپن بایت، اوور ابتی، آندر بایت
- تزریقات مسکن
- امواج فرابنفش که حرکت دادن فک را در این وضعیت آسان تر می کند.
- لیزر درمانی یا درمان از طریق امواج
- اقدامات بهبود وضعیت دندانی مثل ارتودنسی
- الکتروتراپی که عضلات فک و صورت را آرام می کند.