شپش ها حشرات بسیار ریزی هستند که از بدن انسان تغذیه می کنند. این حشرات لابه لای موی سر پنهان شده و از فردی به فرد دیگر منتقل می گردد. شپش موی سر بیشتر در کودکان دیده می شود و به راحتی قابل درمان است.
معمول ترین علامت وجود شپش سر خارش است. حرکت و تغذیه شپش ها در سر باعث ایجاد آلرژی و خارش می شود.
- احساس سنگینی در سر
- سوزشی که در اثر خارش سر ایجاد می شود
- مشکلات هنگام خوابیدن
- لکه های قرمز روی سر، گردن یا شانه ها
- نمایان شدن سفیدی های کوچک در میان مو که نشان از تخمگذاری شپش دارد
شپش سر اغلب بین کودکان ۶ تا ۱۱ سال پدیدار می شود اما بدین معنا نیست که بزرگترها آن را نمی گیرند. اما بسیار مهم است که بدانید چطور سر خود یا فرزندتان را برای وجود شپش چک کنید. همانطور که گفته شد خارش سر اولین نشانه وجود شپش سر است اما خارش سر همیشه نشانه وجود شپش نیست بلکه گاهی ممکن است در اثر شوره سر، اگزما یا حساسیت به شامپوی خاصی ایجاد شده باشد.
روغن زیتون
روغن زیتون که در اکثر آشپزخانه ها یافت می شود، یک عامل خفه کننده ی عالی است. سوراخ های تنفسی شپش ها توسط روغن زیتون مسدود می شود و آنها را می کُشد اما لازم است که روغن زیتون در تمام طول شب روی سرتان بماند و موهایتان را نیز با کلاه حمام بپوشانید، چون شپش ها می توانند تا چندین ساعت بدون نفس کشیدن زنده بمانند. همچنین باید موهایتان را با شانه ی ضدشپش شانه بزنید تا تخم های شپش جدا شوند؛ روغن زیتون به سست شدن شپش های چسبیده به موها کمک می کند.
نیم
نیم که به یاس بنفش هندی نیز معروف است، یک حشره کُش طبیعی است که در درمان شپش سر بسیار مؤثر است و سوزش پوست سر ناشی از خاراندن مداوم را تسکین می دهد. به علاوه دارای خواص مرطوب کنندگی است بنابراین پوست سر را خشک نخواهد کرد.
- برگ های نیم را له کنید تا به شکل خمیر درآید. این خمیر را روی مو و پوست سرتان بمالید. اجازه بدهید خشک شود و سپس موهایتان را آبکشی کنید. این درمان را حداقل دو بار در هفته به مدت دو ماه تکرار کنید.
- روش دیگر: مقداری روغن نیم خالص را روی مو و پوست سرتان ماساژ بدهید. اجازه بدهید حداقل یک ساعت روی سرتان بماند و سپس با شامپو بشویید. وقتی موهایتان خشک شد، از یک شانه ی ضدشپش برای جدا کردن شپش و تخم های آن استفاده کنید. این درمان را سه بار در هفته به مدت یک تا دو ماه تکرار کنید.
- همچنین می توانید دانه های نیم را آسیاب کنید تا کاملا پودر شوند. یک قاشق غذاخوری از این پودر را با مقدار کافی روغن بادام زمینی مخلوط کنید تا خمیر غلیظی درست شود. این خمیر را روی پوست سرتان بمالید و اجازه دهید در تمام طول شب روی سرتان بماند. صبح روز بعد آن را بشویید. این کار را یک بار در هفته به مدت دو ماه تکرار کنید.
الکل مالشی
الکل مالشی، یک حلال حاوی ۷۰٪ ایزوپروپیل یا الکل مطلق است که می تواند شپش ها و تخم های شپش را به طور موثری از بین ببرد. استفاده از این ضدعفونی کننده ی قدرتمند، خطری ایجاد نمی کند.
- روی یک وان یا سینک خم شوید و کمی الکل مالشی روی موهایتان بریزید.
- با استفاده از انگشتان، الکل مالشی را روی پوست سر و موهایتان پخش کنید.
- اجازه بدهید چند دقیقه روی سرتان بماند.
- حالا مقداری نرم کننده روی پوست سرتان بمالید.
- موها را با یک شانه ی دندانه بلند شانه کنید.
- سپس آنها را با شامپو بشویید.
- از این درمان به مدت یک یا دو ماه، یک بار در هفته استفاده کنید.
نعناع و سرو کوهی
25 گرم نعناع را با 25 گرم میوه سرو کوهی و 10 عدد میخک و 10 عدد برگ عرعر را به مدت 20 دقیقه در سرکه بجوشانید و بعد از ولرم شدن از صافی رد کنید و موهایتان را به ان آغشته سازید و اجازه دهید تا 1 ساعت بر روی موهایتان بماند و سپس موها را شانه بزنید.
سرکه
30 میلی لیتر سرکه سیب را با 15 میلی لیترروغن جوجویا و 10 قطره اسانس پونه و 10 قطره اسانس نیااولی و 15 قطره اسانس عرعر مخلوط کنید و موهایتان را به دقت و کاملا آغشته به این مخلوط کنید و بعد از یک ساعت موی خود را شانه زده و بعد بشویید.
پیاز
پیاز نیز یکی از موادی است که در از سالهای دور تا کنون برای درمان شپش موی سر استفاده می شود که روش آن را در ادامه این بخش از نمناک برایتان خواهیم گفت. چهار یا پنج عدد پیاز را در مخلوط کن بریزید تا به شکل خمیر درآید ، خمیر حاصله را در صافی بریزید و با پشت قاشق فشار بدهید تا آب آن خارج شود حالا پوست سرتان را با آب پیاز ماساژ بدهید و آن را با کلاه حمام بپوشانید و اجازه بدهید حداقل دو ساعت روی سرتان بماند بعد از مدت زمان مناسب موها را با شامپو و آب ولرم بشویید و سپس حتما موها را خشک کنید و برای جدا کردن شپش ها از یک شانه ی ضدشپش استفاده کنید.فراموش نکنید که این درمان را سه روز متوالی تکرار کنید و سپس برای ریشه کن کردن کامل شپش سر، آن را هفته ای یک بار به مدت دو ماه تکرار کنید.
بادام درختی
با توجه به طب آیورودا، بادام درختی یکی از مؤثرترین درمان های خانگی برای از بین بردن شپش هاست.
- ده عدد بادام درختی را یک شب در آب بخیسانید.
- صبح روز بعد پوست بادام ها را جدا و آنها را آسیاب کنید تا به شکل خمیر درآیند.
- سه قاشق غذاخوری آب لیمو به این مخلوط اضافه کنید.
- این مخلوط را به طور کامل روی پوست سرتان بمالید.
- اجازه بدهید دو ساعت روی پوست سرتان بماند.
- سپس آن را با آب سرد کاملا بشویید.
- از این درمان یک بار در هفته به مدت دو ماه استفاده کنید.
با صبر و پشتکار می توانید به راحتی از شر شپش سر خلاص شوید. راهنمایی های زیر از گسترش شپش جلوگیری می کنند:
- از هیچ یک از وسایل متعلق به فرد مبتلا استفاده نکنید؛
- شانه ها و برس های فرد مبتلا را از شانه و برس دیگران جدا کنید؛
- پس از درمان شپش، تمام لباس ها و ملافه های فرد مبتلا را در آب داغ بشویید؛
- تمام وسایل غیرقابل شست وشوی فرد مبتلا را به مدت یک هفته در کیسه های پلاستیکی قرار بدهید و سر آن را محکم ببندید؛
- روی تمام مبل ها، تشک ها و فرش ها را جاروبرقی بکشید؛
- گاهی اوقات موهایتان را با یک شانه ی ضدشپش شانه بزنید.
چگونه می توان از ابتلا به شپش پیشگیری کرد؟
شپش می تواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد. شپش نشانه ی کثیفی یا بهداشت نامناسب نیست و طول موها در افزایش یا کاهش خطر ابتلا به شپش تاثیری ندارد.این حشرات از طریق تماس نزدیک منتقل می شوند، بنابراین برای جلوگیری از هجوم شپش سر، باید از تماس مستقیم با فرد مبتلا به شپش اجتناب کنید.اجازه ندهید هیچکس از وسایل شخصی تان نظیر شانه، روسری و کش مو استفاده کند. به کودکان خود بگویید که از تماس با موی دوستانشان در مدرسه یا در خانه اجتناب کنند. اگر در معرض تماس نزدیک با فرد مبتلا به شپش قرار گرفتید، هر ۳ – ۴ روز سر خود و کودکانتان را برای اطمینان از عدم وجود شپش یا تخم آن معاینه کنید.