تبخال لب و دهان، تاول دردناکی است که در نزدیکی لب ها و داخل دهان و توسط ویروسی به نام هرپس سیمپلکس ایجاد می شود.دو نوع ویروس هرپس وجود دارد، نوع یک این ویروس منجر به بروز تبخال لب و دهان می شود. نوع دوم ویروس که هرپس تناسلی نام دارد، آلت تناسلی آقایان و واژن خانم ها را درگیر می کند.
علائم و نشانه های تبخال لب و دهان
علائم و نشانه های تبخال لب و دهان، به این موضوع بستگی دارد که فرد برای اولین بار به این ویروس آلوده شده یا برای چندمین بار. اولین حمله این ویروس معمولا در دوران کودکی اتفاق می افتد.
در اولین آلوگی با ویروس هرپس و ابتلا به تبخال، شاهد بروز علائم و نشانه های زیر خواهیم بود:
– تاول های دردناک در لب ها، دهان، بینی و یا گلو
– احساس درد در گلو و دهان
– تورم گردن
– تب، بدن درد و احساس بیماری
بعد از یک بار ابتلا، احتمال بروز درد و تاول مجدد وجود دارد، اما علائم مانند قبل ظاهر نخواهد شد. ضمن این که شدت علائم نیز مانند قبل نخواهد بود.
چه کسانی به تبخال مبتلا می شوند؟
اغلب افراد در در دوران نوزادی یا کودکی به HSV-1 (هرپس سیمپلکس نوع ۱) مبتلا مي شوند. تبخال لب کودکان می تواند از طریق تماس پوست به پوست با یک فرد بزرگسال حامل ویروس انتشار پیدا كند. برای انتشار ویروس نیازی نیست که حتماً فرد بالغ تبخال داشته باشد.
ویروسHSV-2 (هرپس سیمپلکس نوع ۲) معمولاً از طریق تماس جنسی ایجاد می شود. حدود ۲۰٪ از بزرگسالان فعال از نظر جنسی در ایالات متحده به HSV-2 مبتلا هستند. برخی از افراد بيشتر در معرض ابتلا به ویروس HSV-2 هستند. این افراد عبارتند از:
- زنان
- افرادی که دارای شریک های جنسی متعدد هستند.
- افرادی که برای اولین بار در سن جوانی رابطه جنسی داشته اند.
- افرادی که به عفونت های مقاربتی دیگر مبتلا هستند.
- افرادی که به دلیل یک بیماری یا مصرف دارو دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند.
درمان تب خال لب با دارو و کرم
تب خال معمولاً طی 7 تا 10 روز بدون درمان از بین می روند. البته کرم ها و پمادهای ضدویروسی در داروخانه ها بدون نسخه در دسترس هستند. در صورت استفاده صحیح، این کرم ها می توانند به شما در کاهش علائم و سرعت بخشیدن به زمان بهبودی کمک کنند.برای مؤثر بودن این درمان ها، باید آن ها را به محض ظاهر شدن اولین علائم درد تب خال استعمال شوند یعنی وقتی احساس سوزن سوزن شدن، خارش یا سوزش در اطراف دهان می کنید. بعد از این دوره اولیه، بعید است که استفاده از کرم ضد ویروس تأثیر زیادی داشته باشد.پچ یا چسب تب خال نیز موجود است که حاوی ژل هیدرو کلوئید می باشد که یک درمان مؤثر برای زخم های پوستی است. درحالی که تب خال روند بهبودی را می گذراند، می توانید این پچ ها را بر روی تب خال قرار دهید. برای موارد شدید، ممکن است قرص های ضدویروس تجویز شود.
خود مراقبتی
اگر تب خال زده اید، کارهای متعددی وجود دارد که می توانید برای مدیریت شرایط انجام دهید. برخی از اطلاعات مربوطه برای کمک به این وضعیت در اینجا آمده است:
- کرم ها و پمادها را باید به آرامی روی تب خال بزنید، نه اینکه روی محل بمالید.
- اگر درد دارید، می توانید پاراستامول مصرف کنید یا از پزشک خود در مورد داروهایی که می توانید استفاده کنید سؤال کنید.
- در صورت عفونت کردن تب خال، ممکن است به داروهای آنتی بیوتیک نیاز باشد.
- یخ می تواند تسکین دهنده باشد.
- اگر تب خالتان دردناک یا خشک باشد، بالم لب که شامل ژل های نفتی می باشد، ممکن است به شما کمک کند. همچنین ممکن است به جلوگیری از ترک خوردن تب خال، هرگاه که پوسته های آن ریخته اند، کمک کند.
- اگر مسواک زدن دندان ها برایتان خیلی دردناک است، به جای آن از دهان شویه ضدعفونی کننده استفاده کنید.
- اگر تب خال اطراف دهان وجود دارد، سعی کنید غذاهای نرم بخورید، اما از هرگونه خوراکی های شور یا اسیدی که ممکن است باعث تحریک تب خال شود، خودداری کنید.
- از تماس نزدیک با نوزادان و اطفال خودداری کنید.
- سعی کنید به ناحیه تب خال زده زبان نزنید، ضربه نزنید یا پوست آن را نکنید.
- محل تب خال را خشک و تمیز نگه دارید.
- از خوراکی های اسیدی مانند گریپ فروت یا لیمو پرهیز کنید.
جلوگیری از انتشار و سرایت تب خال
در صورت داشتن تب خال، مراحلی وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از سرایت کردن تب خال به دیگران جلوگیری کنید:
- از هرگونه تماس فیزیکی مستقیم با افراد دیگر، خصوصاً بوسیدن یا فعالیت های جنسی مانند رابطه جنسی دهانی، خودداری کنید.
- در صورت دست زدن به محل آسیب دیده، همیشه بعد از آن دستان خود را بشویید.
- سعی کنید چیزهایی مانند فنجان، قاشق و چنگال، حوله، مسواک، تیغ اصلاح، لباس ها و حتی کرم های تب خالتان را با دیگران به اشتراک نگذارید.
- سعی کنید که به تب خالتان ضربه نزنید زیرا این کار می تواند منجر به عفونت و یا جای زخم بیشتر شود.
جلوگیری از بروز مجدد تب خال
برای جلوگیری از بروز مجدد تب خال، کارهایی را می توانید انجام دهید، ازجمله:
- سعی کنید از محرک های خود اجتناب کنید. محرک ها برای افراد مختلف متفاوت هستند اما می تواند مواردی مانند یک سرماخوردگی (آنفولانزا)، نور خورشید، شرایط آب و هوایی با باد زیاد، فشارهای روحی یا جسمی یا تغییرات هورمونی را در بربگیرد.
- مراقب سلامتی عمومی خود باشید، از خستگی مفرط و استرس بیش ازحد خودداری کنید.