جوز هندی ادویه ای محبوب و خوش عطر است که از درخت همیشه سبز جوز بویا به دست می آید. این ادویه در واقع از دانه سخت و عطرآگین این درخت گلدار تهیه می شود و به صورت آسیاب شده مورد استفاده قرار می گیرد. درخت جوز هندی، بومی آسیا، آفریقا و جزایر اقیانوس آرام است و اغلب در مناطق گرمسیری رشد می کند. این ادویه دارای طعمی مطبوع بوده و معمولا همراه با میخک، دارچین و فلفل برای عطر و طعم بخشیدن به غذاها به کار می رود.
اغلب افراد از جوز هندی برای طعم دار کردن غذاها، دسرها و نوشیدنی ها استفاده می کنند؛ اما از آنجایی که این ادویه دارای خواص فوق العاده و مواد مغذی است، از دوران باستان تا کنون در طب سنتی نیز جایگاه ویژه ای داشته و آن را برای درمان سوء هاضمه، مشکلات روده و کاهش درد دندان مورد مصرف قرار می داده اند.
جوز هندی تخم سخت و خوشبوی درخت جوز بویا است که معمولا به صورت پودر و به عنوان ادویه استفاده می شود و مصرف آن در مناطق گرمسیری بسیار رایج است. عطر و بوی تند و مطبوع جوز هندی ، آن را به یکی از طعم دهنده ها و ادویه های پر مصرف تبدیل کرده است .هر دانه از جوز هندی با پوششی سخت و قهوه ای رنگ ممایل به خاکستری با شیارهایی عمیق احاطه شده است.
به طور کلی، جوز هندی حدود 5/2 سانتی متر طول و حدود 5/1 سانتی متر قطر دارد که شبیه تخم مرغ می باشد. جوز هندی بیشتر در شرق اندونزی و شرق هند پرورش می یابد و در آن مناطق یکی از پایــــه های اقتصاد به شمار می رود. در این مناطق از جوز هندی به صورت خشک شده و بیشتر برای چاشنی غذا استفاده می شود. در واقع پوسته ی خشک شده ی اطراف دانه در جوز هندی لذیذترین چاشنی برای غذا به کار می رود اما باید توجه داشت که مقادیر زیاد آن موجب ایجاد حالت رخوت و سستی و سپس اعتیاد به ماده ی آلکالوئیدی آن می شود.
جوز هندی یکی از ادویه‌های مهم در دنیاست که برای تجارت آن جنگ‌های خونینی رخ داده است. جوز هندی در ابتدا ادویه‌ای نادر و گران‌بها محسوب میشد. این ماده در اروپا بسیار مورد توجه اشراف و شاهان بود. امپراطور هنری ششم قبل از تاج‌گذاری خود دستور داد جوز هندی را در تمام خیابان‌های رم پخش کنند تا محیطی با عطر و بوی شیرین ایجاد کند. اشراف زادگان اعتقاد داشتند که جوز هندی ماده‌ای است که موجب توهم می‌شود. تنها گروه کوچکی از تجار می‌دانستند که این ادویه را از کجا می‌توانند محیا کنند.
بسیاری از دریانوردان سال‌ها در پی یافتن جزایر ادویه‌ای بودند که در آن جوز هندی پرورش داده میشد. تا اینکه در سال 1512 میلادی اسپانیایی‌ها مکانی را در جزایر باندا اندونزی یافتند که مرکز پرورش جوز هندی در آن زمان بوده است. قرن هفدهم دوره جنگ تجارت جوز هندی بین تجار هلندی و اسپانیایی‌ها بود. هلند با به دست آوردن تجارت این ادویه و انبار کردن آن برای کنترل توزیع رقیب بزرگی برای تجار کشورهای دیگر شد. انگلیسی‌ها در زمان اشغال هند شرقی نهال‌های جوز هندی را از منطقه باندا به مناطق تحت کنترل انگلیس انتقال می‌دادند. با شروع کاشت و پرورش جوز هندی در مزارع بزرگ و فراوانی آن قیمت این ادویه کاهش یافت به طوری که امروز در سراسر دنیا جوز هندی به‌راحتی قابل تهیه است.
جوز هندی دارای دارای ویتامین B6، مواد معدنی از قبیل منگنز، منیزیم و مس و مواد آلی مثل تیامین و فولات است. از دانه خشک شده جوز، به صورت پودر استفاده می شود البته روغن آن نیز برای طبخ غذاها کاربرد دارد. در طب سنتی برای تسکین درد، بهبود عملکرد دستگاه گوارش، سم زدایی بدن، تقویت سیستم ایمنی، کاهش بی خوابی و از بین بردن لکه های پوستی، استفاده از جوز هندی توصیه می شود.
حاوی آنتی اکسیدان های قوی: دانه های جوز هندی مملو از انتی اکسیدان هایی هستند که می توانند از سلول های بدن در مقابل آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد محافظت کنند. در صورتی که سطح رادیکال های آزاد در بدن بیش از اندازه بالا برود، فرد دچار بیماری هایی مزمنی مثل سرطان، بیماری های قلبی و عصبی می شود؛ بنابراین استفاده مداوم از این ادویه می تواند رادیکال های آزاد را خنثی کرده و از آسیب سلولی جلوگیری کند.
جوز هندی و خواص ضد التهابی: التهاب مزمن با بسیاری از بیماری ها مثل بیماری قلبی، دیابت و آرتروز رابطه مستقیم دارد. جوز هندی نیز مانند دیگر ادویه ها دارای خاصیت ضد التهابی است و استفاده از روغن یا ادویه آن موجب مهار انزیم های التهاب زا و کاهش التهاب بدن می شود.
افزایش میل جنسی: جوز هندی در افزایش میل جنسی و بهبود عملکرد هورمون ها نقش مؤثری دارد. از آنجایی که این ادویه دارای طبع گرم است در طب سنتی آسیایی و یونانی از ان برای درمان اختلالات جنسی استفاده می شود.
خواص شد باکتریایی: مصرف مداوم جوز هندی موجب از بین رفتن باکتری های مضر دهان و لثه می شود. این ادویه دارای خواص ضد باکتریایی بسیار قوی بوده و موجب از بین رفتن باکتری ها و عفونت های باکتریایی می شود؛ به علاوه می تواند از ابتلا به بیماری های دهان و دندان جلوگیری کند.
بهبود عملکر قلب: مصرف جوز هندی با مکمل های ساخته شده با آن می تواند سطح کلسترول و تری گلسیرید را در بدن کاهش داده و برای سلامت قلب مفید باشد.
کنترل قند خون: بر اساس تحقیقات مصرف عصاره جوز هندی موجب بهبود عملکرد لوزالمعده و کاهش قند خون می شود.
تسکین درد: جوز هندی دارای ماده ای به نام منتول است که در کاهش دردهای ناشی از زخم ها، جراحات و دردهای آرتروزی بسیار مؤثر است. روغن جوز هندی موجب کاهش تورم، درمان درد مفاصل، رفع اسپاسم عضلات و بهبود زخم ها می شود.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش: یکی از رایج ترین کاربردهای جوز هندی در طب سنتی، استفاده از آن به منظور حفظ سلامت دستگاه گوارش است. جوز حاوی فیبرهایی است که موجب تحریک روده و بهبود هضم غذا می شود.
حفظ سلامت مغز: مصرف مداوم از این ادویه موجب تقویت سلول های عصبی و حفظ سلامت مغز می شود؛ در طب سنتی از جوز هندی به منظور پیشگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر استفاده می شود.
سم زدایی بدن: جوز هندی ماده ای مؤثر در پاک سازی بدن از سموم مختلف است؛ این ادویه موجب بهبود عملکرد کبد و از بین رفتن سنگ کلیه می شود.
حفظ سلامت دهان و دندان: از آنجایی که جوز هندی دارای خواص آنتی باکتریایی است از آن به منظور بهبود بیماری های دهان و دندان استفاده می شود. این ادویه نقش مؤثری در حفظ سلامت لثه های نیز دارد.
برطرف کردن بی خوابی: مصرف عصاره جوز موجب از بین رفتن اخلالات خواب می شود، زیرا منیزیم موجود در آن نقش مهمی در از بین بردن تنش های عصبی و ترسح هورمون سروتونین دارد که برای ارامش اعصاب مفید است.
کاهش خطر ابتلا به سرطان: بر اساس تحقیقات استفاده از جوز هندی در رژیم روزانه موجب از بین رفتن سلول های سرطانی شده و خطر ابتلا به این بیماری را کاهش می دهد.
تنظیم فشار خون : پتاسیم موجود در این ادویه موجب بهبود گردش خون و تحریک عروق خونی و در نتیجه تنظیم فشار خون می شود؛ به علاوه جذب مواد مغذی در بدن را تسهیل می کند.
در طب سنتی، دانه و روغن جوز هندی را برای درمان بیماری‌های مربوط به اعصاب و سیستم گوارش تجویز می‌کنند. از روغن جوز هندی مانند روغن دانه میخک برای کاهش موقتی دردهای دندان نیز می‌توان استفاده کرد؛ کافی است چوب پنبه‌ای را به مقداری روغن جوز هندی آغشته کرده و روی دندان دردناک قرار دهید. در کشور فرانسه- علاوه بر مصرف آن به‌عنوان ادویه- مخلوط جوز هندی و عسل را برای درمان ناراحتی‌های گوارشی و تنفسی مورد استفاده قرار می‌دهند.
التهابات و دردهای مفصلی و رماتیسمی با مصرف خوراکی جوز هندی و همچنین ماساژ موضع با روغن آن تسکین می‌یابد. جوز هندی به حفظ سلامت دستگاه ایمنی بدن کمک می‌کند. به‌رغم خواص باارزش جوز هندی، مصرف زیاد آن سبب ایجاد مشکل در بخش کنترل احساسات در مغز شده و پس از مصرف بیش از حد، احساس نشاط به همراه سستی و رخوت در انسان پدیدمی‌آورد که شبیه نوعی مسمومیت است.
جوز هندی به‌عنوان یک منبع است که می‌تواند باعث سقط جنین خود به‌خود شود؛ اما با استفاده کم در آشپزخانهٔ دوران بارداری سالم در نظر گرفته می‌شود. با این حال مهار تولید پروستاگلاندین و حاوی hallucinogens که اگر به مقدار زیاد استفاده شود، ممکن است به جنین آسیب برساند.
مصرف یک‌جای این ادویه به میزان بیش از چهار گرم، به دلیل وجود میریستیسین می‌تواند موجب ایجاد علائم روان‌گردان بشود. مصرف این مقدار از جوز هندی در کودکان مسمومیت شدید و مرگ‌آور به همراه دارد.
مصرف کم و متناسب جوز هندی هیچ گونه عوارضی را در پی نخواهد داشت اما استفاده از ان در دوزهای بالا ممکن است عوارض جانبی نامطلوبی ایجاد کند.
توهم: این ماده حاوی موادی است که مصرف زیاد آن موجب بروز توهم و سرگیجه و از بین رفتن هماهنگی عضلات می شود.
مسمومیت: مسمومیت با جوز هندی دارای علائمی از قبیل تپش قلب، حالت تهوع، پریشانی و استفراغ است.
جوز هندی و سقط جنین : جوز هندی موجب انقباض رحم می شود و استفاده بیش از حد آن در دوران بارداری منجر به بروز خونریزی و سقط جنین می شود؛ به علاوه بهتر است در دوران شیردهی نیز از مقادی زیاد جوز هندی به عنوان دمنوش و نوشیدنی استفاده نشود.
جوز هندی نوعی ادویه است که از دانه یک نوع درخت همیشه سبز استوایی تهیه می‌شود و اصالت آن به اندونزی بازمی‌گردد. این ادویه دارای دانه‌هایی سخت و خوش عطر است که بعد از چیده شدن خشک می‌شوند.جوز هندی عطر و طعم مخصوصی دارد و بیشتر در مناطق گرمسیری جهان و جنوب هند رشد می‌کند. طعم جوز هندی گرم و کمی آجیلی است و اغلب اوقات از آن برای طعم بخشیدن به انواع دسر و درست کردن ادویه کاری استفاده می‌شود.
