شاید شما یا خیلی از افراد ندانند که ماهیت بوتاکس چیست. امیدواریم مطالب این بخش به آشنایی شما با این ماده کمک کرده و پاسخ کاملی به سوال بوتاکس چیست؟ باشد. بوتاکس نوعی سم است که باعث فلج موقت و برگشت پذیر عضلات می شود. جهت آشنایی کاملتر با این ماده طبیعی توضیحی در مورد ساختار آن خدمت شما ارائه می گردد. حتماً شما شنیده اید که گفته می شود قبل از مصرف کنسروها، به مدت ۲۰ دقیقه آن ها را بجوشانید. دلیل آن احتمال وجود یک نوع خاص باکتری بنام کلستریدیوم بوتولینوم در کنسروهاست که به صورت آرام آرام رشد کرده و از خود سم بسیار مهلک و قوی تولید میکنند که باعث ایجاد عارضه ای بنام بوتولیسم می شود و نام این سم را به طور اختصار و تجاری بوتاکس Botox نامیدند. (بوتاکس را برخی به صورت بوتوکس نیز نوشته و متفاوت تلفظ می کنند که در واقع منظور همین بوتاکس است.) این سم باعث می شود که جریان پیام عصبی به عضلات به طور موقت قطع گردد و عضلات توانایی انقباض نداشته باشند و اگر مقدار آن در سطح خون افراد زیاد بشود باعث شل شدن عضلات کل بدن و عضلات تنفسی می شود.
موارد کاربرد بوتاکس کم نیست. کاربرد بوتاکس را از روی خواص و مکانیسم اثر آن می توان پیش بینی کرد. بوتاکس در هر محلی که تزریق بشود باعث فلج و شل شدن موقت و برگشت پذیر عضلات آن ناحیه می شود، یعنی چه؟! یعنی اینکه پس از ۴ الی ۱۰ روز از زمان تزریق بوتاکس آن عضلات توانایی انقباض خود را از دست می دهند و متناسب با غلظت ماده بوتاکس تزریق شده و رعایت موارد جانبی به مدت چند ماه این اثر در عضله موردنظر باقی می ماند. به مرور زمان اثرات ماده بوتاکس در عضله از بین رفته و آرام آرام قدرت انقباض عضلات برمی گردد. به همین دلیل گفته می شود که بوتاکس باعث ایجاد نوعی فلجی موقت و برگشت پذیر در عضلات است.
در بررسی ساده کاربرد های بوتاکس در پزشکی می توان گفت که ۲ گروه کلی کاربرد بوتاکس در بدن داریم:
موارد کاربرد مربوط به زیبایی بوتاکس مثل رفع چین و چروک های ناحیه صورت و گردن، و موارد کاربرد درمانی بوتاکس مثل، رفع تعریق زیر بغل، تعریق کف دست و پاها درمان اختلالات عضلات چشمی مثل لوچی و تنبلی چشم، تیک های عصبی، پلک زدن های غیرقابل کنترل، درمان سردرد مزمن و میگرن، تسکین درد ناشی از «سندرم مچ دست»، درمان اسپاسم عضلات گردنی و کجی گردن (تورتیکولی) و رفع سنتی و اسپاسم هایی که بر اثر بیماری هایی مثل سکته، پارکینسون و فلج مغزی بوجود آمده است، بوتاکس کاربرد دارد.
غدد تعریقی در زیر بغل، کف دست ها، پاها یا قسمت های دیگر بدن با پالس های عصبی فعال می شوند. بدون تحریک این عصب ها، غدد تعریقی قادر به ترشح عرق نیستند. وقتی که تزریق بوتاکس توسط یک متخصص در ناحیه مشکل دار انجام می شود باعث می شود که سیگنال های تحریک کننده عصبی که باعث تعریق شدید می شوند مسدود شوند. تزریق بوتاکس برای جلوگیری از تعریق زیاد در مطب پزشک، سریع انجام می شود و حتی به بیحسی هم نیازی ندارد.
اگر تعریق شدید دلیل زمینه ای پزشکی نداشته باشد به آن تعریق شدید اولیه گفته می شود. این نوع تعرق زیاد زمانی اتفاق می افتد که عصب های تحریک کننده غدد تعریقی بیش فعال شده و در زمان های غیرضروری عرق ترشح می کنند. تعریق شدید اولیه می تواند تا حدودی ارثی باشد. اگر تعریق زیاد به علت ابتلا به برخی بیماری های زمینه ای باشد به آن تعریق شدید ثانویه گفته می شود. برخی از بیماری هایی که باعث تعریق زیاد می شوند عبارتند از:
دیابت
اندوکاردیت
تب با علت نامشخص
اختلالات اضطراب
فتق هیاتال
گرمازدگی
اچ آی وی / ایدز
هایپرتیروئید (تیروئید پرکار)
لوسمی
مالاریا
یائسگی
گاستریت (التهاب معده)
چاقی
استرس
بیماری سل
علتها و دلایل تعریق زیاد بدن
از علت عرق کردن زیاد می توان گقت که عرق کردن واکنش طبیعی بدن است. وقتی ورزش می کنید یا گرمتان می شود، بدن برای خنک کردن پوست عرق می کند. همچنین وقتی خجالت می کشید، ترسیده اید، عصبانی یا عصبی هستید به دلیل سفت شدن عضلات بدن عرق می کند. با این حال، در بعضی از موارد، تعریق بیش از حد می شود. مکانیسمی که موجب عرق کردن می شود، به شکلی که باید آن را متوقف نمی کند که منجر به ناراحتی جسمانی یا روحی می شود. این وضعیت در سر، زیربغل یا پا و همچنین روی سر بوجود می آید.
هایپرهیدروز اولیه بیماری ای است که علت تعریق زیاد است، اما با بیماری یا نشانه دیگری ایجاد نمی شود. هایپرهیدروز اولیه به بخش مشخصی از بدن از قبیل سر محدود می شود، اگر چه این علائم به صورت متقارن وقتی ظاهر می شوند که بیمار تعریق را در اندام خود را تجربه می کند. پزشکان بر این باورند که هایپرهیدروز اولیه با بدکاری سیستم عصبی ایجاد می شود که ژنتیکی است. این بیماری خطرناک نیست، اما باعث معذب بودن و ناراحتی اجتماعی بیمار می شود.هایپرهیدروز جمجمه ای ثانویه یکی از عوارض جانبی بیماری دیگری است. این بیماری همچنین می تواند از عوارض جانبی دارویی باشد که مصرف می کنید. داروهایی که برای درمان بیماری های روانی، خشکی دهان و فشار خون مورد استفاده قرار می گیرند، اغلب هایپرهیدروز را به عنوان یکی ار عوارض جانبی بالقوه خود دارند. آنتی بیوتیک ها و مکمل های مشخص نیز باعث ایجاد هایپرهیدروز می شوند. سوء مصرف داروها باعث افزایش احتمال تعریق می شود.
تغییر در سطح هورمون منجربه هایپرهیدروز ثانویه می شود. بسیاری از زنان در طول دوره حاملگی یا یائسگی در ناحیه سر یا صورت بیشتر عرق می کنند. هایپرهیدروز همچنین باعث می شود بیمار تعریق زیادی را در صورت یا سراسر بدن خود تجربه کند.بیماری های قلبی نیز موجب تعریق در ناحیه صورت می شوند که با فشار آوردن (آسیب رساندن) به بدن ایجاد شده است. کسانی که به طور ناگهانی دچار تعریق در ناحیه سر می شوند، در معرض خطر ابتلا به سکته یا بیماری قلبی هستند. این تعریق با گیجی، درد در ناحیه سینه یا مشکل در انجام فعالیت های فیزیکی شدید همراه است.
بیماری هایی که به دستگاه عصبی بدن آسیب وارد می کنند باعث می شوند تا توانایی بدن در تنظیم مناسب غده های عرق محدود شود. افرادی که در سطوح اولیه بیماری پارکینسون هستند، به کرات دچار تعریق در ناحیه سر می شوند. آکرومگالی ، بعضی از سرطان ها، فئوکروسیتوما، سل یا عفونت های شدید نیز باعث تعریق ناخواسته در نواحی ای می شود که پیش از این چنین مشکلی نداشتند. آسیب های طناب نخاعی که به عصب ها آسیب وارد می کنند، نیز منجر به علائم مشابهی می شوند.