یکی ازبیماریهای گوارشی که ممکنست باایجاد درددرقفسه سینه ، با بیماریهای قلبی اشتباه گرفته شود، فتق هیاتال است.یک فتق بزرگ هیاتال اجازه به غذا و اسید برای برگشت به مری را می دهد و منجر به درد سینه (صدری)وسوزش می شود.اقدامات مراقبت های فردی یا داروها معمولا این نشانه ها را تخفیف میدهند ..گرچه فتق های خیلی بزرگ دربرخی موارد احتیاج به جراحی ترمیمی دارند.
علل فتق هیاتال
دیافراگم عضله ای گنبدی شکل است که قفسه سینه را از شکم جدا می کند.به طور معمولی، مری از طریق شکافی در دیافراگم به نام "هیاتوس" عبور می کند و به معده وصل می شود.هنگامی که بافت عضلانی اطراف این شکاف ضعیف گردد و قسمت بالای معده به دیافراگم فشار وارد کند، معده وارد قفسه سینه می شود و این فتق رخ می دهد.
علل این فتق عبارتند از:
- جراحت در محل هیاتوس
- تولد نوزاد با شکاف بزرگ هیاتوس
- وجود فشار شدید و دائمی بر عضلات اطراف هیاتوس از جمله هنگام سرفه کردن، استفراغ، زور زدن در هنگام اجابت مزاج و بلند کردن اجسام سنگین.
- کوتاه بودن مری به علت التهاب و زخم ناشی از برگشت اسید معده. کوتاه بودن مری باعث می شود معده به سمت بالا برود.
- اتصال غیرعادی و شل مری به دیافراگم که باعث می شود مری و معده به سمت بالا بروند.
در چه افرادی فتق هیاتال شایع است؟
- افراد بالای 50 سال
- افراد چاق
انواع فتق هیاتال
فتق هیاتال لغزشی: یکی از انواع شایع این فتق می باشد که در محل اتصال مری و معده می باشد و قسمتی از معده در قفسه سینه قرار می گیرد.
اغلب در هنگام بلع، این محل اتصال به سمت قفسه سینه پیش می رود.در عمل بلعیدن، عضلات مری منقبض می شوند و باعث کوتاهی مری و کشیده شدن معده به سمت بالا می شوند.هنگامی که عمل بلع تمام شد، قسمت بزرگ شده معده به درون شکم می افتد.
فتق هیاتال پارامری: قسمتی از معده برای همیشه بالا می رود و درون قفسه سینه جای می گیرد.عمل بلع غذا بر روی این نوع فتق تاثیری ندارد.این فتق ممکن است مانع ورود غذا به معده شود و بعد از بلعیدن، غذا به مری بچسبد.به علت گیر کردن غذادر مری و یا به دلیل وجود اسید معده، ممکن است زخم معده بوجود آید.
علایم فتق هیاتال
در اغلب موارد، فتق هیاتال کوچک مشکلی ایجاد نمی کند و ممکن است هرگز نفهمید فتق هیاتال دارید مگر اینکه دکتر هنگام بررسی مشکلات دیگر به وجودش پی ببرد.اما فتق هیاتال بزرگ موجب می شود که غذا و اسید به سمت مری برگردند و باعث سوزش سردل شوند. اقدامات خودمراقبتی و یا داروها معمولا این علائم را تسکین می دهند، اگرچه فتق های خیلی بزرگ هیاتال گاهی به عمل جراحی نیاز پیدا می کنند.اغلب فتق های هیاتال کوچک هیچ علامت یا نشانه ای ایجاد نمی کنند. با این حال، فتق هیاتال بزرگتر می تواند علائم و نشانه های زیر را بروز دهد:
- سوزش سردل
- آروغ
- بلع
- درد قفسه سینه یا شکم
- احساس سیری عجیب بعد از وعده های غذایی
- استفراغ خونی یا مدفوع سیاه که نشانگر خونریزی در دستگاه گوارش باشد
تشخیص فتق هیاتال
- رادیوگرافی ایستاده سطح مایع هوا را پشت سایه قلب نشان می دهد – معمولاً در اثر فتق پاراازوفاژیال
- باریم GI فوقانی در هر موردی فتق پاراازوفاژیال را تشخیص می دهد ولی در شناسایی فتق Sliding حساسیت زیادی ندارد زیرا این نوع می تواند خودبخود سرجاش برگردد
- ازوفاگوسکوپی در تشخیص و طبقه بندی تمام انواع فتق بسیار مفید است.
درمان فتق هیاتال
- هدف از درمان فتق Sliding کم کردن علایم مربوطه رفلاکس است .
- درمان فتق پارازوفاژیال همیشه جراحی است و ربطی به شدت علایم ندارد- به علت عوارض نسبتاً شایع و گاه کشنده باید بیماران تحت عمل ترمیم انتخابی قرار گیرند.
- در نوزادان ساک بزرگ فتق اینتراتوراسیک ممکن است ریه ها را تحت فشار قرار دهد و نیاز به ترمیم جراحی اورژانس پیدا کند.