از اثرات مستقيم آب درمانی می توان به اين موارد اشاره نمود
- عضو يا اعضايی که بخاطر نداشتن عصب و عضله در خشکی حرکت ندارند به دليل سبک شدن بدن در آب ، اين اعضاء توسط عضلاتی که اعصاب دارند به حرکت در می آيند.
- جريان خون عضو فلج زياد شده و تغذيه آن بهتر می شود.
- از تحليل رفتن عضلات نيمه فلج جلوگيری می شود.
- از اثرات مستقيم آب درمانی ايجاد روحيه نشاط و شادابی و سرزندگی و جلوگيری از عوارضی همچون خمودگی ، گوشه نشينی و رکود است که منجر به افسردگی ها و ناراحتی های ر-حی و روانی می گردد.
- اسپاسم يکی از معضلات بيماران نخاعی است . آب تا حد بسيار زيادی اسپاسم را کم می کند بخصوص اگر اين آب گرم باشد .
- اثرات گرما نيز به حرکت در آب اضافه شده و تاثير بسزايی در کاهش اسپاسم می گذارد.
- افزايش گردش خون و گرم شدن نواحی دردناک روی دريچه درد در شاخ نخاع اثر گذاشته و از شدت درد می کاهد. حرکت در آب و آب درمانی اثرات غير مستقيم بسياری دارد که می توان به این موارد اشاره کرد :
- از بين بردن محدوديت حرکتی در مفاصلی که عضلات فلج و يا نيمه فلج دارند
- جلوگيری از پوکی استخوان
از ديگر فوايد غير مستقيم حرکت در آب برای کسانی که مشکل حرکتی دارند و يا دچار ضايعه نخاعی هستند و يا قطع عضو هستند (بخصوص در افرادی که صدمه نخاع ديده اند ) عدم تغيير -کل در ستون فقرات می باشد. در افراد دچار ضايعه نخاع به علت عدم استفاده بيش از حد از ويلچر و نشستن دراز مدت در آن، انحنايی بصورت جانبی در ستون فقرات ايجاد می شود ( اسکليوز ) که اين معضل با حرکت درمانی در آب و شنا حل می شود. زيرا در آب ستون فقرات به حالت کشيده در می آيد و حرکت دستها در آب به تقويت عضلات ناحيه پشت کمک کرده و از ايجاد اسکليوز جلوگيری می نمايد.
اين ورزش با ايجاد افزايش گردش خون در ناحيه کليه ها و مثانه از رسوب مواد معدنی به شکل سنگ در کليه ها و مجاری ادرار جلوگيری نموده و تخليه بهتر مثانه را سبب می شود.
حرکت در آب ، حجم تنفسی ريه را بالا برده ، از تجمع ترشحات و خلط در ريه و ايجاد عفونت در آن جلوگيری کرده و با تنفس بهتر، سلامت بيشتر ريه ها را تضمين می نمايد . لازم به تذکر است که آب به دليل برخی خواص فيزيکی نظير چسبندگی ، شناوری ، فشار و غلظت (ويسکوزيته ) اثرات بسيار مفيدی در انجام حرکات ورزشی دارد و از اين خواص در دستگاههای هيدروتراپی استفاده می شود.
در هيدروتراپی عمومی معمولا" از استخر يا وان های پروانه ای شکل استفاده می گردد. در حالی که در هيدروتراپی موضعی از وانهای کوچک و يا وان گردابی استفاده می شود. برخی از دستگاههای آب درمانی به گونه ای طراحی شده اند که می توانند آب را با فشار زياد به اندامها بپاشند و يا حالت گردابی در آب ايجاد نمايند . در اين حال علاوه بر استفاده از اثرات حرارتی آب ، از اثرات ميکانيکی آن نيز بهره برد. حالت گردابی آب همچون ماساژ عمل می کند و از طريق تحريک اعصاب حسی سبب تسکين دردهای موضعی و بهبود گردش خون می شود .
چند تمرین ورزش در آب یا آب درمانی
بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز زانو، در آرزوی ورزش های بی دردسری هستند که بدون فشار بر زانو بتوانند عضلات خود را تقویت کنند و از درد زانو بکاهند. در کشورهای پیشرفته و در علم طب ورزشی،امروزه ورزش های مناسب این بیماران در داخل استخرهای مخصوص توانبخشی انجام می گیرد که منظور همان تمرینات ورزش در آب و آب درمانی است. در این مطلب چند نوع ورزش زانو درد آورده شده است.
قدم برداشتن به جلو
عمود بایستید. زانو و لگن یک طرف را خم کنید. ساق را صاف کنید و مچ پا را به پشت خم کنید و روی پاشنه پا فرود آیید.به طرف جلو روی انگشتان پا بلند شوید. با پای دیگر این حرکت را تکرار کنید و به جلو گام بردارید.
قدم برداشتن به عقب
عمود بایستید،لگن و زانوی یکطرف را خم کنید. ساق را در پشت بدن قرار دهید.مچ پا را به جلو خم کرده و روی انگشتان فرود آیید و به آرامی به سمت پاشنه بچرخید. با پای دیگر تکرار کنید.
قدم برداشتن به پهلو
عمود بایستید در حالی که پاها صاف هستند. یک پا را دور کنید و سپس آن را روی کف استخر قرار دهید. پای مخالف را به سمت وسط بیاورید تا دوباره در حالت ایستاده قرار گیرید.در جهت مخالف تکرار کنید.
کشش
- کشش عضلات پشت ران : پاشنه پای مورد نظر را روی زمین قرار دهید.در حالی که مچ پا به پشت خم شده است.از ناحیه لگن به طرف جلو خم شوید،سر و تنه را به طرف جلو روی پاها نگه دارید و عضلات پشت پای مورد نظر را تحت کشش قرار دهید.نگه دارید و سپس شل کنید.
- کشش عضلات پشت ساق پا :رو به دیوار استخر بایستید .در حالی که آرنج صاف و پاها کنار یکدیگر است،با پای دیگر یک قدم به جلو بردارید.همزمان آرنج ها را خم و تنه را به طرف جلو حرکت دهید.پاشنه پای عقب را روی زمین نگه دارید. مفاصل ران را به طرف جلو و پاشنه عقب را به پایین فشار دهید.
- کشش خم زانو :در وضعیت نشسته بنشینید در حالیکه زانوها روی یک پارالل است و خودتان را روی بار عقبی نگه دارید.ساق پای دیگر را روی ساق پای مورد نظر قرار دهید و با پای مورد نظر به عقب فشار دهید تا کشش احساس شود. نگه دارید و سپس شل کنید.
- کشش باز زانو :در حالت نشسته بنشینید در حالی که زانو روی یک پارالل است و خود را روی بار عقب پارالل نگه دارید.پای دیگر را زیر مچ پای مخالف قرار دهید.پای دیگر را صاف کنید تا به صاف شدن زانو پای مورد نظر کمک کنید. نگه دارید و سپس شل کنید.
دوچرخه یک پایی
دیوار استخر را نگه دارید و روی یک پا بایستید. پای مورد نظر را خم و صاف کنید. عمل دوچرخه زدن را انجام دهید. جهت را بر عکس کنید و تکرار کنید.
به عقب کشیدن عضلات پشت پا
بایستید در حالی که پشت به دیوار استخر هستید.دیوار استخر را نگه دارید و لگن پای مورد نظر را تا ۹۰ درجه خم کنید.در حالی که خم بودن لگن را حفظ می کنید، زانو را صاف و خم کنید
دور و نزدیک کردن پا
با فاصله ای به اندازه طول اندام فوقانی کنار دیوار استخر ایستاده و لبه دیوار را بگیرید.به آرامی پای راست را صاف و از کنار بدن بالا بیاورید.به وضعیت اولیه عنی خط وسط بدن بازگردید.
خم کردن مفصل لگن در حالی که پاها کنار یکدیگر است و یک پهلو به طرف دیوار استخر قرار دارد،به دست نزدیک به دیوار تکیه دهید.به آرامی پای مخالف را صاف کرده و در جلوی بدن بالا بیاورید. خم کردن فقط از ناحیه ران باشد. زانوی پای حمایت کننده باید خم باشد.
به عقب کشیدن پشت پا
بایستید در حالی که پشت به دیوار استخر هستید. دیوار استخر را نگه دارید و لگن پای مورد نظر را تا ۹۰ درجه خم کنید. در حالیکه حالت خم شدن لگن را حفظ می کنید،زانو را صاف و خم کنید.
خم و باز کردن مقاومتی زانو
روی مچ پای مورد نظر،مقاومتی قرار دهید. بایستید در حالی که زانوی مورد نظر روی پارالل است.خودتان را روی بار عقبی نگه دارید.زانویمورد نظر را خم و صاف کنید.
باز کردن مفصل لگن
بایستید در حالی که پاها کنار یکدیگر است و یک پهلو به طرف دیوار استخر قرار دارد،با دست نزدیک دیوار را بگیرید. با سفت کردن باسن به آرامی پای مخالف را صاف و به طرف عقب فشار دهید. تنه را صاف نگه دارید و سر به طرف جلو باشد.زانوی پای حمایت کننده باید کمی خم باشد.حال به وضعیت اولیه باز گردید.
آشنایی با فواید ورزش کردن در آب
