یکی از شایع ترین بیماری های موجود در دنیا، مسمومیت غذایی میباشد. شاید دلیل بالا بودن آمار مسمومیت غذایی این باشد که افراد با اطمینان کامل از غذاهایی مصرف میکنند که حتی فکرش را نمیکنند، آن غذا بخواهد آن ها را به دردسر بیندازد؛ در این مطلب قصد داریم چندین ماده غذایی را با شما به اشتراک بگذاریم که می توانند شما را به شدت دچار مشکل کنند. همچنین به شما خواهیم گفت که برای به حداقل رساندن خطر ناشی از مصرف این مواد چه باید بکنید. با ما همراه باشید.
مسمومیت غذایی چیست؟
مسمومیت غذایی، بیماری منتقله از راه مواد غذایی آلوده است. ارگانیسم های عفونی از جمله باکتری ها، ویروس ها، انگل ها و یا سموم آن ها شایع ترین علل مسمومیت غذایی می باشند. ارگانیسم های عفونی یا سموم آن ها می توانند مواد غذایی را در هر مرحله از پردازش یا تولید آلوده کنند. گاستروانتریت که تحت عنوان ورم معده یا آنفولانزای معده نیز شناخته می شود، به معنای التهاب پوشش روده، به ویژه در معده و روده است.
غذاهایی که بدنسازان باید از خوردنشان اجتناب کنندعلائم و نشانه های مسمومیت غذایی
علائم مسمومیت غذایی با توجه به عامل آلوده کننده و عضو آلوده شده متفاوت است. علائم و نشانه ها ممکن است در عرض چند ساعت، چند روز یا حتی چند هفته پس از خوردن غذای آلوده شروع شوند، دوره ی کمون، بسته به پاتوژن می تواند بسیار طولانی باشد. مسمومیت های غذایی می توانند چند ساعت تا چند روز طول بکشند و باعث بروز یک یا چند نشانه ی زیر می شوند:
- حالت تهوع
- استفراغ: استفراغ یک علامت شایع در مسمومیت غذایی است.
- اسهال آبکی یا خونی: اسهال معمولا چند روز به طول می انجامد، اما بسته به ارگانیسم، ممکن است طولانی تر باشد.
- درد شکم
- نفخ و گاز معده
- علاوه بر علائم کلاسیک بالا، مسمومیت غذایی و گاستروانتریت می توانند باعث از دست دادن اشتها و تب و لرز نیز شوند.
رایج ترین غذاهایی که می توانند شما را مسموم کنند، از این قرارند:
۱- گوشت پرندگان
گوشت طیور خام و نپخته منبع شایع مسمومیت غذایی می باشد. این امر عمدتا به دلیل دو نوع باکتری کمپیلوباکتر و سالمونلا است که معمولا در روده و پرهای این پرندگان یافت می شود. این باکتری ها اغلب طی فرآیند ذبح، گوشت پرندگان را آلوده می کند. برای کاهش این خطر لازم است گوشت مرغ، اردک و بوقلمون را کاملا بپزید زیرا با این کار باکتری های مضر موجود از بین می روند.
۲- سبزیجات ساده و برگ دار
سبزیجات ساده و برگ دار خصوصا کاهو، اسفناج، کلم، کرفس و گوجه فرنگی اغلب ممکن است شامل باکتری های مضر مانند ای کولای، سالمونلا و لیستریا باشند به خصوص اگر به صورت خام خورده شوند. آلودگی می تواند از طریق آب ناخالص و رواناب های کثیف که در خاکی که میوه ها و سبزیجات رشد می کنند وجود داشته باشد. برای کاهش خطر مسمومیت، لازم است این سبزیجات و برگ های آنها را به خوبی بشویید، از خرید سالادهای بسته بندی شده آماده و مصرف سالادهای آماده شده ای که در دمای اتاق مانده اند خودداری کنید.
3. ماهی
همه با مسمومیت سالمونلا و لیستریا آشنایی دارند، اما شاید در مورد سمی بودن ماهی تن چیزی ندانند. اسکومبروتوکسین نام سمی است که از طریق مصرف ماهی های خاص، به ویژه ماهی تن به بدن منتقل می شود. وقتی ماهی تن بیش از حد گرم شود، شروع به انتشار سمی به نام هیستامین می کند. متاسفانه، نه انجماد و نه پخت و پز از انتشار این سم جلوگیری نمی کند، بنابراین باید مراقب باشید. غذاهای دریایی را از یک فروشگاه معتبر بخرید تا خیال تان از بابت بیماری راحت باشد.
۴. تن ماهی
تن ماهی مستعد آلودگی به سم «اسکومبروتوکسین» است که مسمومیت به آن می تواند منجر به گرفتگی جدی عضلات و سردرد شود. اگر تن ماهی در دمایی بالاتر از ۱۵ درجه سانتیگراد نگهداری شود، این آلودگی رخ می دهد.
۵. برنج
برنج به دلیل باسیلوس سرئوس، غذایی پرخطر است. اسپورهای این باکتری می توانند در برنج نپخته زندگی کنند و پس از پخت برنج رشد کرده و تکثیر شوند. برای کاهش این خطر، برنج را به محض پخته شدن بخورید و باقی مانده آن را در یخچال قرار دهید و همچنین هنگام گرم کردن برنج از داغ شدن کامل آن اطمینان حاصل کنید.
۶. شیر خام و لبنیات غیر پاستوریزه
پاستوریزاسیون شامل گرم کردن غذاها و مایعات برای ازبین بردن میکروارگانیسم های مضر مانند بروسلا، کمپیلوباکتر، کریپتوسپوریدیوم، ای کولای، لیستریا و سالمونلا می شود. لبنیات غیر پاستوریزه با خطر بالای مسمومیت غذایی در ارتباط هستند. برای به حداقل رساندن خطر مسمومیت غذایی ناشی از لبنیات غیر پاستوریزه لازم است تنها محصولات پاستوریزه را خریداری کنید و تمامی لبنیات را در دمای ۵ درجه سانتی گراد نگهدارید و آن هایی که منقضی شده اند را دور بریزید.
۷. گوشت های فرآوری شده
گوشت های فرآوری شده شامل ژامبون، گوشت چرخ کرده، سوسیس، بیکن، سالامی و هات داگ می توانند به باکتری هاییرچون لیستریا و استافیلوکوکوس اورئوس که باعث مسمومیت غذایی می شوند آلوده شوند. مهم است که این گوشت ها را در یخچال نگهداری کرده و یا قبل از خوردن به خوبی بپزید.
۸. طالبی، هندوانه، خربزه
میوه ها خطر زیادی برای مسمومیت غذایی دارند. میوه هایی چون طالبی، هندوانه و خربزه که روی زمین رشد می کنند به دلیل وجود باکتری لیستریا در معرض خطر مسمومیت غذایی قرار دارند که می توانند روی پوست آنها رشد کرده و به داخل میوه راه یابند. این میوه ها قبل از خوردن معمولا شسته نمی شوند و باکتری ها از قسمت هایی که با چاقو بریده می شوند وارد گوشت میوه می شوند. اگر قاچ های آنها را با دست بگیرید و بخورید نیز این آلودگی ها بیشتر منتقل می شوند. پس قبل از خوردن، پوست آنها را با آب و برس زبر به خوبی بشویید.
9. تخم مرغ
تخم مرغ گزینه سالم برای مصرف در هر کدام از وعده های غذایی است. در این میان سالمونلا، نوعی باکتری است که درون و بیرون تخم مرغ را آلوده می کند و سبب بیماری فردی می شود که این ماده غذایی را خام و نیم پز مصرف کرده است. تخم مرغ، مرغ، گوشت و سایر مواد غذایی، زمانی ایمن می شوند که به خوبی پخته شده باشند. تخم مرغ و مرغ خامی که درون یخجال نگهداری و دقایقی پیش از طبخ خارج و پس از طبخ دوباره به یخچال بازگردانده شوند عاری از باکتری سالمونلا خواهند بود.
۱۰. انواع توت
توت تازه از جمله تمشک، توت سیاه، توت فرنگی و بلوبری منبع مشترک مسمومیت غذایی به دلیل ویروس ها و باکتری های مضر به ویژه ویروس هپاتیت A می باشد. لازم است قبل از خوردن، آنها را به خوبی بشویید. میوه های تازه چیده شده را فورا بخورید یا آنها را در یخچال نگهداری کنید. مصرف توت های یخ زده و منجمد نیز باعث شیوع برخی بیماری ها می شوند. پس شستن توت های منجمد را نیز فراموش نکنید.
11. جوانه ها
وقتی صحبت از مسمومیت های غذایی به میان می آید، جوانه ها به عنوان یکی از خطرناک ترین گزینه ها شناخته می شوند. به گزارش CBC، بخش عمده ای از سمی بودن جوانه ها به دلیل قرار داشتن آنها در معرض مدفوع حیوانات است. کوین آلن، استاد میکروبیولوژی در دانشگاه بریتیش کلمبیا در این باره می گوید: «جوانه ها خطرناک هستند، چون در محیط های گرم و مرطوب رشد می کنند که برای رشد باکتری ها نیز مناسب است. حتی شستن کامل جوانه ها نیز تمیز شدن آنها را تضمین نمی کند. بنابراین، اگر می خواهید آنها را بخورید، حتما بخارپزشان کنید.
