گیاه شاتره چه خواصی دارد؟

گیاه شاتره که نام علمی آن Common Fumitory است با نام هایی مانند بقلة الملک، شاه ترج و پیت پاپارا نیز از آن یاد می شود. شاه تره گیاهی علفی است و این گیاه را در آغاز زمان گلدهی آن جمع آوری می کنند و از داروی گیاهی کپسول، قرص، چای، لوسیون چشم و عصاره تهیه می شود. شاتره در آب و هوای معتدل به خوبی رشد می کند و دارای گل های با رنگ متفاوت است و از گذشته مورد توجه طب سنتی بوده است. ازجمله کشور هایی که مصرف شاه تره در آن ها شایع تر است، می توان به استرالیا، انگلستان، فرانسه، آفریقا، اسپانیا، آمریکا و اتریش اشاره کرد. شاه تره خواص درمانی و فواید بسیاری برای بدن دارد. از جمله خواص شاه تره برای بدن درمان التهابات پوستی است. همچنین از شاه تره برای درمان بیماری های کبدی و کبد چرب و درمان ناراحتی های صفراوی موثر است. از دیگر خواص شاتره می توان به تاثیر این داروی گیاهی در کاهش کلسترول خون و کاهش فشار خون اشاره کرد. قسمت های قابل استفاده از گیاه شاه تره برای بهره مندی از خواص شاه تره شامل شاقه، ریشه و گل های این گیاه دارویی هستند.

طبع شاتره

شاتره گیاهی است علفی و از تیره شاه ترگان که در طب سنتی از آن با نام های بقله الملک، شاه ترج و پیت پاپارا یاد می شود. گیاه شاتره بیش تر در درمان بیماری های کبدی کاربرد دارد. از دیگر خواص این گیاه می توان به صفرا بری، اشتهاآوری و تصفیه کنندگی خون اشاره کرد.همچنین گیاه شاتره سرشار از انواع ویتامین ها است و برای درمان بیماری های پوستی استفاده از عرق شاتره بسیار مفید است. طبع عرق شاتره معتدل است. این به این معناست که این عرق گیاهی در دسته عرقیجات گرم یا سرد قرار نمی گیرد و طبعی میانه دارد.

دم کرده گیاه شاتره نسبت به عرق شاتره خواص بیش تری دارد. محققان به این نتیجه رسیده اند که این گیاه علاوه بر خواص درمانی بسیار زیاد، ضدعفونی کننده، آنتی هیستامین، ضد اسپاسم، کاهش دهنده تپش قلب، معرق، مسهل، آرام بخش و مقوی معده است و عصاره شاتره برای بهبود بیماری های قلبی عروقی بسیار مفید است.این گیاه به عنوان یک مکمل برای افزایش اشتها استفاده می شود که در نتیجه استفاده مداوم از عرق شاتره باعث افزایش وزن می شود.

ساختار گیاه شاتره

ارتفاع گیاه شاه تره ۱۰ الی ۵۰ سانتیمتر و دارای ساقه های نازک، توخالی، بدون کرک، ایستاده و زاویه دار بوده که حاوی برگ هایی به طول ۵ الی ۸ میلیمتر به رنگ سبز الی خاکستری است. برگ های گیاه شاتره به برگچه های دندانه ای به شکل مثلث تقسیم می شوند. در انتهای شاخه ها نیز گل هایی به صورت لوله ای با رنگ مایل به ارغوانی الی صورتی با نوک های زرشکی ظاهر می شوند. این گل ها دارای نژادهای متراکم، قائم و سرشاخه ای هستند و معمولاً در فصل بهار و تابستان شکوفا می شوند. قطر گل ها ۷ الی ۹ میلیمتر است.

گل های گیاه شاتره درنهایت به عنوان بذر برهنه (مانند تخم توت فرنگی) به میوه ای تبدیل می شوند که دارای دانه های منفرد است. این میوه ها کروی و به رنگ سبز هستند، در قسمت بالای آن ها یک فرورفتگی وجود دارد و طول میوه ها در حدود ۲ الی ۲.۵ میلیمتر است. میوه های گیاه شاتره از ترکیبات زیادی مانند آلکالوئیدها، تانن ها، نمک های پتاسیم و اسید فوماریک تشکیل شده اند که برای سلامت انسان مفید هستند.

خواص شاتره (طبیعت و خواص درمانی)

طبع گیاه شاتره از نظر حكمای طب سنتی، در حرارت معتدل و خیلی خشك است. برخی اطبا نیز آن را گرم و خشك انگاشته اند، اما ابوعلی سینا آن را سرد دانسته است. برخی خواص دارویی این گیاه عبارتند از:

• از مهمترین خواص شاتره، دفع سموم تجمع یافته در کبد و محافظت از کبد است، به این منظور میتوان از عرق شاتره یا دم کرده آن روزی سه استکان همراه با آب مصرف نمود.
• تقویت مزاج از دیگر خواص مفید این گیاه برای بدن بوده، برای تقویت مزاج یك هفته از دم كرده شاتره استفاده نموده بعد از دو هفته استراحت، مجدداً یك هفته مصرف شود.
• برای درمان تبخال نیز میتوان از دم کرده شاتره استفاده نمود، به این منظور 30 گرم از گیاه خشک شده را در 500 سی سی آب جوشانده، تبخال را با آن شستشو دهید، همچنین برای رفع عفونت لثه، جوش ها و زخم دهان، جوشانده شاه تره را مزمزه كنید.
• دم كرده شا تره اشتهاآور است، همچنین از دم کرده این گیاه، برای درمان و معالجه بیماری یرقان میتوان استفاده نمود.
• استفاده از شاتره، برای تقویت معده و روده بسیار مفید است، به این منظور از مخلوط برگ شا تره با عسل و تمبر هندی استفاده نمایید.
• یکی دیگر از خواص مفید شاتره، رفع کهیر است به این منظور توصیه میشود، شا تره و سدر را با ماست مخلوط نموده و بدن را با آن شستشو دهند، همچنین برای گزیدگی زنبور، استفاده از ضماد شاتره مفید است.
• این گیاه قابلیت کاهش فشار خون و نیز کاهش کلسترول خون را نیز دارا می باشد.
• برای تقویت چشم از سرمه برگ شاه تره میتوان استفاده کرد.
• استفاده از عرق شاتره صبح و عصر، برای درمان ناراحتی های صفرا موثر میباشد.
• توصیه میشود، خانم هایی كه به سن یائسگی نرسیده اند ولی قاعدگی آن ها قطع شده است و دچار یائسگی زودرس گشته اند، از دم كرده شاه تره به مدت 8 روز در ماه استفاده كنند، اگر چنانچه بعد از 8 روز استفاده به مدت 10 روز قاعدگی باز نشد، سپس 8 روز دیگر استفاده كنند.
• شاتره مدر بوده، پزشکان طب سنتی معتقدند، شاه تره مسهل اخلاط سه گانه می باشد، خصوصاً سودا و تلخی صفرا سودای سوخته را از بین می برد.
• التیام بواسیر از دیگر خواص شاتره بوده، به این منظور برگ شاتره را با برگ گردو مخلوط نموده، استفاده شود.
• ترکیب کردن مقداری عرق شاتره با عرق کاسنی، باعث شفافیت و زیبایی پوست شده و تاثیر فوق العاده ای در از بین رفتن جوش های دوره بلوغ دارد.
• به طورکلی گیاه شاتره را، برطرف کننده امراض پوستی، جذام و برخی تومورهای سرطانی می دانند.

استفاده از عرق های گیاهی در دوران بارداری بایستی با احتیاط همراه باشد، به طورکلی پزشکان طب سنتی معتقدند، مصرف شاتره در دوران بارداری و شیردهی بایستی بسیار کم بوده، این مسئله به علت وجود ترکیبات آلکالوئیدی سمی موجود در این گیاه است.

عوارض و موارد منع مصرف شاتره

مواردی که باید در آن درباره مصرف شاتره احتیاط کنید عبارتند از:

• مصرف شاتره در کودکان، بانوان باردار و شیرده منع شده است.
• بیماران صرع و مستعد به صرع نباید از آن استفاده کنند.
• شاتره اثر داروهای آلوپاتیک مورد استفاده برای فشار خون بالا را افزایش می دهد؛ بنابراین از مصرف هم زمان این داروها با شاتره خودداری کنید.
• مصرف شاتره در مقادیر زیاد دارای اثر سمی است و می تواند باعث اسهال شدید، گرفتگی عضلات و تنگی نفس شود. بنابراین برای مصرف آن با پزشک های گیاهی مشورت کنید

خواص درمانی مرزه چیست؟