برای خیلی از ما اتفاق افتاده که در اثر خوردن بستنی و یخ کردن دندان، به شدت احساس درد در عمق دندان کرده ایم یا اینکه پس از خوردن شیرینی، مجبور شده ایم که سریعا دهان خود را بشوییم تا از شدت دندان درد ایجاد شده کاسته شود. این درد ناگهانی دندان ناشی از چیست؟
دهان و دندان نیز مانند سایر اعضای بدن به بیماری و حساسیت هایی دچار می شود و حساسیت عاج دندانی جزء همین مشکلات است. حساسیت عاج دندانی سبب خواهد شد که در ناحیه عاج دندان ها احساس درد کنید. با این حال، قبل از اینکه درباره علامت های حساسیت عاج دندانی سخن بگوییم و راه های درمان آن را عنوان کنیم، بهتر است بدانیم که عاج چیست و در کدام قسمت دندان قرار دارد.
عاج دندان چیست؟
عاج دندان را می توان نوعی بافت دانست که پیکره اصلی دندان را تشکیل می دهد که به واسطه لایه هایی پوشانده شده و محافظت می شوند. عاج در قسمت ریشه دندان با لایه ای سیمانی پوشانده شده و در قسمت تاج دندان نیز با مینا پوشش داده شده است. البته به هم پیوستگی عاج و سیمان در قسمت ریشه ای دندان به وضوح قابل مشاهده نیست، اما اتصال عاج و مینا در ناحیه تاج دندان به خوبی مشهود بوده و این اتصال به پیوند عاجی- مینایی شهرت دارد.
متداول ترین علل حساسیت دندان
سفید کردن دندان ها
حساس شدن دندان ها، به ویژه دندان های کوچکتر مانند دندان های ثنایای کناری فک بالا و پایین تا چند ساعت پس از سفید کردن دندان ها نگران کننده نیست.حساسیت دندانی پس از بلیچینگ به این علت است که پراکسید (عامل سفید کننده) به عصب های مغز (پالپ) دندان می رسد.این عارضه طبیعی است و پس از چند روز برطرف می شود.
تحلیل لثه
متاسفانه تحلیل لثه یکی از پی آمدهای طبیعی افزایش سن است.با بالا رفتن سن لثه تحلیل می رود و عاجی که لثه از آن محافظت می کرد، نمایان می شود.بیماری لثه انواع مختلفی دارد، اما عوارض ناشی از آنها یکسان است.
مسواک زدن شدید و نامناسب
اگر از مسواک سخت استفاده می کنید و دندان ها را با خشونت مسواک می زنید،باید بدانید که بدترین ظلم را در حق دندان هایتان می کنید و با از بین بردن مینای دندان باید منتظر حساسیت دندان ها باشید.دندان ها را به روش صحیح با مسواک مناسب مسواک بزنید.
دهانشویه و خوراکی های اسیدی
منظورمان از خوراکی های اسیدی پرتقال، لیمو و گریپ فروت است.اسید مرکبات مینای دندان را از بین می برد و دهانشویه های اسیدی دندان های حساس را حساس تر می کند.
ضربه سخت
جویدن شکلات های سفت و یخ یا دندان قروچه کردن از عادت های مضر بسیاری از ما است.ترک خوردن و شکستگی دندان پایانه های عصبی مغز دندان را در معرض محیط خارج قرار می دهد.عصب های بدون محافظ در تماس با غذا یا ضربه ناشی از دندان های مقابل تیر می کشد،به علاوه باکتری ها نیز عصب ها را ملتهب می کند.
مهم ترین و بارزترین نشانه هایی که می توانند شما را به وجود حساسیت عاج دندانی مشکوک کنند، دردی است که به هنگام تنفس هوا، خوردن خوراکی ها و یا نوشیدن آشامیدنی های خیلی داغ یا خیلی سرد در ناحیه دندان ها احساس می کنید. اما بهتر است به شکل دقیق تری به بررسی نشانه های ناشی از وجود حساسیت عاج دندانی بپردازیم و علائم کلی آن را شرح دهیم.
درد دندان به سبب تنفس
هنگامی که تنفس کردن باعث درد در دندان ها می شود، در واقع یکی از نشانه های وجود حساسیت عاج دندانی هویدا شده است. به بیان دیگر واکنشی که دندان ها پس از تماس با هوا نشان می دهند و دردی که بعد از برخورد هوا با دندان ها احساس می شود، از علامت های وجود حساسیت عاج دندانی است.
۲. حساسیت به سرما و یا گرمای غذا یا نوشیدنی
هنگامی که غذای سرد یا گرم و همچنین نوشیدنی های داغ یا خنک را وارد دهان خود می کنید و با برخورد آن ها به دندان ها، دندان هایتان واکنشی دردناک نشان می دهند، می توانید احتمال دهید که دچار حساسیت عاج دندانی شده اید.
۳. درد به دلیل کشیده شدن اشیا روی دندان
زمانی که کشیده شدن چیزهای زبر مثل مسواک یا ناخن روی دندان ها باعث درد در آن ها می شوند، نشانه دیگری از تحلیل رفتن مینای دندان و لایه محافظت کننده عاج نمایان می شود و ممکن است شما را به وجود حساسیت عاج دندانی مشکوک کند.
۴. چشیدن طعم های ترش و شیرین
گاهی نیز چشیدن طعم های ترش یا شیرین باعث دندان درد می شود؛ این یعنی دندان ها دچار تحریکات دردناک شده اند و به همین جهت ممکن است به وجود حساسیت عاج دندانی پی ببرید.
درمان حساسیت عاج دندان:
اگر بخواهیم درمانی برای این قبیل دردهای دندانی ناشی از حساسیت عاجی انجام دهیم ابتدا باید عامل را حذف کنیم.دندانپزشک اول باید یک تاریخچه از بیمار بگیرد تا مشخص شود مشکل چیست، زیرا یکی از موارد شایع بد مسواک زدن به خصوص در افراد دچار وسواس است. همچنین استفاده از مسواک های زبر که ابتدا باید روش صحیح مسواک زدن را به این افراد آموزش داد تا بیش از حد به دندان های خود فشار نیاورند و زمانی که مسواک می زنند از خمیر دندان های ساینده استفاده نکنند.