علف مرغ یک علف هرز معمولی در خانواده میخک است.دارای ارتفاعی اندک با ساقه ای مو دار،با گل هایی کوچک، سفید و ستاره ای شکل.به صورت طبیعی در آمریکای شمالی و اروپا می روید.معمولا در مناطق متعدله از جمله ایران در کنار جویها و زمینهاى نمناک روییده و تولید چمن مى کند و از چمنهاى اصیلایرانى است.سرعت انتشارش به قدرى زیاد است که تمام سطح مزارع را می گیرد.گلهاى آن در فاصله خرداد و تیرماه ظاهر مى شوند و سبز رنگ بوده و به شکل سنبله مى باشد.در تهران هم آنرا در کنار جویها می توان مشاهده کرد.قسمت مورد استفاده آن بیشتر ساقه ى زیرزمینى اش است که عده اى به غلط آنرا ریشه مى دانند.برگ و ساقه هوایى علف مرغ بى مزه و ساقه زیرزمینى آن کمى شیرین – تند و گس است.این ساقه زیرزمینى دو درصد قند، کمى لعاب و چند ترکیب دارویى دارد.
کمک به بهبود هضم و کاهش وزن
مطالعه ای دریافت که مصرف خوراکی عصاره علف مرغ چاقی ناشی از تحریک پروژسترون در موش ها را سرکوب می کند.
در تمام موشهای دارای چاقی ناشی از تحریک پروژسترون افزایش معنی داری در وزن بدن، چربی بدن و چربی کبد مشاهده می شود. به موش هایی که به تناسب وزن آن ها 90 تا 180 میلی گرم عصاره علف مرغ داده شده بود، کاهش این 3 شاخص را تجربه کردند.
این اثرات ضد چاقی به وجود آنزیم های مهار کننده هضم موجود در آب علف مرغ نسبت داده شد زیرا این آنزیم ها موجب تأخیر در جذب چربی ها و کربوهیدرات های موجود در مواد غذایی در روده ها خواهند شد.
کمک به بهبود بیماری
اگر به خاطر ابتلا به سرماخوردگی دچار تجمع خلط در مجاری تنفسی شده اید، علف مرغ می تواند به کاهش این علائم کمک کند.
برخی مطالعات نشان داده اند که علف مرغ می تواند به عنوان یک اکسکتورانت (خلط آور) عمل نموده و در نتیجه خروج خلط ها بوسیله سرفه را تسهیل نماید.
کاهش التهاب
یک مطالعه نشان داد که علف مرغ به عنوان مرهم می تواند التهابات روی بدن از جمله التهابات ناشی از شکستگی استخوان را کاهش داده و اثرات ضد التهابی و ضد درد داشته باشد.
مطاله ای دیگر دریافت که علف مرغ می تواند با التهابات پوست، مفاصل و بیماری های دستگاه تنفسی مانند برونشیت، مقابله کند.
مبارزه با میکروب ها و کمک به بهبود سریع تر زخم ها
علف مرغ می تواند با میکروب ها مبارزه نموده و در نتیجه به بهبود زخم ها و عفونت ها کمک نماید. قرن هاست که در طب سنتی چین از این گیاه به این منظور و برای درمان بیماری های پوستی و درماتیت استفاده می شود.
در ایرلند و انگلیس، علف مرغ یک درمان معمول برای کاهش مشکلات پوستی، تسریع در بهبود زخم ها و کاهش سوزش و خارش محسوب می شود.
استعمال مستقیم علف مرغ بر روی پوست
می توان خود گیاه را به صورت مستقیم روی پوست آسیب دیده قرار داد تا التهابات پوستی کاهش یابد.از سویی مرهم ها و پماد های حاوی علف مرغ به منظور تسکین نیش حشرات، سوختگی، بریدگی و خارش در دسترس هستند. گفته می شود این محصولات دارای خواص خنک کنندگی و خشک کنندگی هستند.
جمع بندی خواص گیاه علف مرغ
علف مرغ حاوی ترکیبات غنی گیاهی است! از جمله آن ها می توان به فیتواسترول ها، توکوفرول ها، تری تپن ساپونین ها، فلاونوئیدها و ویتامین C اشاره کرد.
این گیاه مزایای زیادی برای سلامتی به همراه دارد، که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
- زیادکننده ی ادرار که منجر به دفع سموم بیشتری از بدن می شود.
- مبارزه با میکروب ها و کمک به بهبود سریع تر زخم ها،
- تصفیه کننده ی خون،
- تقویت کننده ی قلب،
- زیاد کننده ی عرق،
- نرم کننده ی پوست،
- رفع کننده ی خشکی زبان،
- تقویت کننده ی دستگاه دفع ادرار،
- معالج قولنج کبدی، سنگ کلیه و مثانه، نقرس، یرقان و نیز سنگهای صفراوی،
- مفید به فایده برای پیچش شکم، زخم ها، التهابات مثانه، سختی ادرار و خرد کردن سنگهای داخلی،
- ضماد ساقه زیرزمینى علف مرغ جهت التیام زخمهاى تازه و ورمهاى گرم و جلوگیرى از آبریزش بینی،
- بذر این گیاه پیشاب آور بوده و از قى و اسهال جلوگیرى مى کند.
- براى سنگهاى داخلى و التیام زخم ها و رفع التهابات نافع است.
- حساسیت هاى مزمن و اختلالات هاضمه و امراض جلدى با نوشیدن جوشانده ى این گیاه برطرف مى شوند.
- شیره و ساقه و برگ تازه علف مرغ، خاصیت نرم کننده دارد و سرفه هاى پى در پى را معالجه می کند.
- آب علف مرغ می تواند با ویرس هپاتیت ب مقابله کند.
- علف مرغ یک درمان معمول برای کاهش مشکلات پوستی، تسریع در بهبود زخم ها و کاهش سوزش و خارش محسوب می شود.
- می تواند به عنوان یک اکسکتورانت (خلط آور) عمل نموده و در نتیجه خروج خلط ها بوسیله سرفه را تسهیل نماید.
- سى گرم از ساقه زیرزمینى خشک آن در یک لیتر آب و هشت گرم ریشه شیرین بیان و مقدارى پوست لیمو براى کلیه اختلالات معده، یبوست و نفخ مفید است.
استفاده از روغن علف مرغ
روغن علف مرغ می تواند در وان حمام ریخته شده و یا بر روی پوست مالیده شود.برای تهیه روغن علف مرغ 100 گرم علف مرغ تازه را خرد کرده و آن را در یک سینی پهن کنید و بگذارید 24 ساعت بماند.
برگ های خرد شده را با 270 گرم روغن نارگیل در مخلوط کن ریخته و آنقدر هم بزنید تا صاف و یکدست شود. سپس آن ها را بر روی حرارت غیر مستقیم قرار داده تا داغ گردد. زیر اجاق را خاموش نموده و اجازه دهید 3 ساعت بماند. این کار را 4 مرتبه تکرار کنید.در این مرحله لازم است روغن را از یک صافی رد نموده تا تکه های بزرگ علف مرغ جدا شوند. در این مرحله روغن قابل استفاده است.
توجه داشته باشید که روغن های اینچنینی حتماً باید با یک روغن پایه مانند روغن نارگیل ترکیب شوند و هرگز نباید آن ها را به صورت خوراکی مصرف نمود، زیرا تنها جنبه استفاده موضعی دارند.
مصرف به عنوان دمنوش داغ
می توانید برگ های علف مرغ را در آب داغ دم کنید و از آن یک دمنوش گیاهی تهیه نمایید. نوشیدن این دمنوش به تسکین درد، کاهش التهاب و احساس آرامش کمک می کند.برای تهیه این دمنوش 300 گرم گیاه علف مرغ را در 710 میلی لیتر آب داغ ریخته و اجازه دهید بر روی حرارت کم، به مدت 10 دقیقه، دم بکشد. سپس آن را صاف نموده و از نوشیدنش لذت ببرید. قدیمی ها می گویند این دمنوش را می توانید هر 2 تا 3 ساعت میل کنید، اما هیچ پژوهش تجربی این مقدار را بررسی و توصیه ننموده است.
مصرف برگ های خا
می توانید برگ های خام و خرد شده علف مرغ را به غذاهایی مانند انواع سوپ، غذاهای تخم مرغی، ماکارونی و یا پیتزا، اضافه کنید.
معایب و احتیاط ها برای مصرف گیاه علف مرغ
- مصرف افراطی و بیش از حد علف مرغ می تواند موجب حالت تهوع، ناراحتی معده، اسهال و استفراغ شود. بعلاوه، این گیاه سرشار از ساپونین است. ساپونین ترکیبی است که در برخی افراد موجب ناراحتی های معده خواهد شد.
- همچنین گزارش شده که استعمال مستقیم علف مرغ بر روی پوست می تواند موجب بثورات پوستی شود، اگرچه احتمالاً این پیامد نتیجه آلرژی برخی افراد به این گیاه است و به خود گیاه مربوط نمی شود.
- بعلاوه، شواهد کافی برای بی ضرر بودن علف مرغ در مورد کودکان و خانم ها باردار و شیرده در دست نیست، بنابراین این افراد باید در مورد مصرف این گیاه احتیاط کنند.