انباشته شدن جرم بر روی دندان ها
مطمئنا تاکنون به این مسئله دقت کرده اید که افرادی که در طول روز با آنها برخورد می کنید هر کدام رنگ دندان هایشان متفاوت است. گاهی ممکن است اصلا به چنین چیزی فکر نکنید اما اگر دندان های مخاطبتان زیبا و مرتب و خوش رنگ باشد نظرتان را جلب می کند و دقیقا مثل این است که توجه شما را مانند یک چراغ راهنما جلب می کند. دقیقا برعکس این حالت هم وجود دارد و مسلما شما با این مسئله مواجه شده اید. افرادی که اصلا به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت نمی دهند و سعی می کنید که به هر نحوی که شده از آنها فاصله بگیرید چون دندان هایشان ظاهری نامطلوب دارد و بوی بدی می دهند.
هنگامی که افراد به سلامت دندان های خود اهمیت نمی دهند و پس از وعده های غذایی مسواک نمی زنند به مرور لایه ای از مواد غذایی بر روی دندان ها می نشیند. این لایه های بسیار نازک و غیر قابل رویت همان جرم ها هستند که در ابتدا بی خطرند و ظاهر دندان را به هیچ عنوان از فرم نمی اندازند اما تنها کافی است که چند روز از عمر این لایه های نازک بگذرد. کم کم دهان شروع می کند به ایجاد بوی بد و مواد غذایی که حالا دیگر چندان هم غذایی نیستند تبدیل به اسیدهایی می شوند که باعث ایجاد حفره در دندان می شود و دندان را اصطلاحا کرم زده می کنند.
واژه جرم گیری دندان نیزاز همین جا نشعت گرفته است. اگر چند روز مسواک زده نشود و لایه های غذایی روی دندان بنشینند، با زدن مسواک همه آنها از بین می روند اما اگر فاصله زمانی و عمر این لایه ها به چند ماه و یا چند سال برسد، دیگر به راحتی نمی شود از شر آنها خلاص شد. به طوری که زردی آنها بر روی دندان باقی خواهد ماند و ظاهری زشت به وجود می آورد.
جالب است بدانید که علاوه بر مواد غذایی، حتی خود بزاق دهان نیز سبب افزایش جرم بر روی دندان ها می شود. بنابر این اگر حتی برای مدتی غذا هم نخوریم، باز هم جرم ها بر روی دندان ها می نشینند.
اشتباه افراد در مورد جرم گیری
از آنجا که افراد در مورد جرم گیری دندان اطلاعات کافی ندارند بسیار طبیعی است که نظریات اشتباه و شایعه ها را در این زمینه باور کنند. یکی از این شایعه ها این است که با انجام عمل جرم گیری بر روی دندان ها، آنها لق خواهند شد. این باور کاملا غلط است زیرا با انجام این عمل به هیچ عنوان دندان لق نمی شود. پس از آن که جرم بر روی دندان می نشیند، اسیدی که از جرم ها به وجود می آید سبب می شود تا بخشی از قسمت های دندان نابود شود و بنابراین دندان لق به نظر بیاید. اما فرد بیمار متوجه این موضوع نخواهد شد و علت آن هم این است که حجم جرم ها به اندازه ایست که دور دندان را احاطه می کند و فرد اصلا حس نمی کند که بخشی از دندانش را از دست داده است. ولی پس از آنکه جرم گیری دندان کاملا انجام شد، جرم ها از بین می روند و اکنون دیگر جرمی وجود ندارد که فضای از دست رفته میان لثه و دندان را پر کند. بنابراین بسیاری این تصور را دارند که جرم گیری دندان ها را لق می کند. این نظر اصلا صحت ندارد و هیچ توجیه علمی برای آن وجود ندارد.
انواع جرم گیری
جرم گیری معمولی
جرم گیری معمولی دندان شامل از بین بردن جرم های نرم تشکیل شده و رسوبات بالای لثه می باشد. در افرادی که بهداشت دهان را به خوبی رعایت می کنند، تشکیل رسوبات بسیار کم است. این پروسه در صورتی که بر روی دندان ها و لثه های سالم انجام شود، روشی پیشگیرانه می باشد. برای جرم گیری نیازی به تجویز دندانپزشک نیست. در طول این روش خون ریزی بسیار کم است و یا اصلا وجود ندارد. جرم گیری معمولی، دندان های شما را پولیش می کند اما لزوما باکتری های دهان شما را از بین نمی برد. جرم گیری معمولی دندان دو تا سه بار در سال بسته به سلامت دندان شما انجام می شود.
جرم گیری معمولی دندان باکتری هایی که زیر لثه قرار دارند را هدف قرار نمی دهد. هدف این کار از بین بردن رسوبات ایجاد شده، از بین بردن جرم روی دندان ها و پولیش دندان ها می باشد.
جمع بندی جرم گیری معمولی دندان:
- یک جرم گیری سطحی و معمولی است که رسوبات و هر گونه لکه را از سطح دندان ها پاک می کند.
- به عنوان یک روش پیشگیری کننده نیز شناخته می شود.
- شامل جرم گیری سطحی و پولیش می باشد.
- نیاز به داروی بی حسی ندارد.
- توصیه می شود دو بار در سال انجام شود.
جرم گیری عمیق دندان
جرم گیری عمیق دندان شامل از بین بردن باکتری ها و رسوبات سخت شده جلو و پشت لثه ها می باشد که ممکن است تاثیر بدی بر روی سیستم ایمنی بدن شما داشته باشد. این رویه معمولا به عنوان درمانی برای بیماری های دندانی و با تجویز دندانپزشک انجام می شود. این کار معمولا طی دو جلسه انجام می شود. در جلسه اول یک طرف دهان و طرف دیگر دهان 2 تا 3 هفته بعد از اولین جلسه درمان می شود.
جمع بندی جرم گیری عمیق دندان:
- یک روش تهاجمی تر از جرم گیری، برای کسانی انجام می گیرد که در خطر ابتلا به ورم لثه یا بیماری های لثه هستند.
- معمولا شامل جرم گیری و اسکیلینگ ریشه می باشد.
- جرم گیری به معنای برداشتن رسوبات از روی سطح دندان است.
- اسکیلینگ ریشه به معنای تمیز کردن سطح ریشه و هم چنین خارج کردن قسمت های خراب شده ی دندان می باشد.
- ممکن است شامل جرم گیری لثه و زیر لثه ها باشد.
- به منظور جلوگیری و پیشگیری از بیماری های لثه انجام می شود.
- به نام جرم گیری لثه نیز ممکن است شناخته شود.
- ممکن است نیاز به بی حسی موضعی داشته باشد.
- ممکن است بخشی از درمان برای بهبود مشکلات لثه و یا دندان باشد.
جرم گیری عمیق شامل از بین بردن رسوبات از بالا و پایین لثه های شما می باشد. این روش برای درمان بیماری های لثه بعد از این که دندان پزشک آن را تجویز کند به کار گرفته می شود. این مشکل زمانی به وجود می آید که حفره یا فاصله میان دندان و لثه وجود داشته باشد. این بیماری ساختار دیوار و حمایت آن را از بین می برد.
نشانه های بیماری لثه عبارت اند از:
- فرو رفتگی خط لثه که باعث می شود دندان های شما بزرگ تر به نظر برسند
- خون ریزی لثه
- لثه های ورم کرده و دردناک
- افتادن دندان
آیا استفاده از خمیر دندان های ضد جرم مفید می باشد؟
خیر، جرم با مسواک و خمیر دندان پاک نمی شود و برای این منظور از دندانپزشکان باید کمک گرفت، ضمناً خمیر دندان هایی که به عنوان ضد جرم معرفی شده اند دارای مقادیر زیادی از مواد ساینده بوده و فقط رنگ و لکه های رسوب نموده بر دندان را که زنگ( Stain) نام دارد، تمیز می کنند و استفاده همیشگی از آنها توصیه نمی گردد. این خمیردندان ها، بعلت دارا بودن مواد ساینده زیاد، ایجاد خراش های بسیار ظریف بر سطح دندان ها نموده و زمینه را برای تجمع و چسبندگی بیشتر پلاک میکروبی فراهم می آورند. به مرور زمان با خوردن برخی خوراکی ها بر روی دندان ها ایجاد جرم می شود که باید دندان ها جرم گیری شوند زیرا به صورت لایه ی زرد رنگ تشکیل می شوند و اصلا ظاهر خوبی در هنگام لبخند زدن نداشته و شما می توانید در منزل هم جرم گیری دندان انجام دهید و جرم ها را نابود کنید. انجام جرم گیری با سوزش همراه بوده پس حتما باید دهان را ضدعفونی کرده و یک روز در میان از شوینده های قوی استفاده کرد تا از تشکیل شدن مجدد جرم ها بر روی دندان جلوگیری شود.
آیا انجام دادن جرم گیری خطر دارد؟
بیشتر افراد این تصور را دارند که جرم گیری به مینای دندان آسیب زده و باعث پوسیدگی ها شده ولی باید ذکر شود که وجود جرم هایی که روی دندان و لثه ها هستند به بافت دندان ها آسیب جدی وارد می کنند و با تجمع میکروب ها در دهان به تکثیر هم ادامه می دهند .پس وجود جرم در دهان مضر بوده نه از بین جرم ها.
نکته ای که باید بدانید این است که جرم گیری باعث حساس شدن دندان شده و با برخورد کردن نوشیدنی های سرد و گرم به آن تیر کشیده و جرم هایی که تا قبل از آن روی دندان بودند به عنوان عایقی عمل کرده که جلوی حساسیت را گرفته و اگر این لایه جرم از روی دندان از بین برود منجر به این حالت شده و کاملا طبیعی بوده ولی این حساسیت فقط تا چند روز بعد از انجام جرم گیری وجود دارد پس نباید نگران این موضوع باشید.