به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از همشهری آنلاین، اصلی ترین اتهام مطرح شده در خصوص این افراد از سوی دادگاه های این کشور «خیانت به وطن و نقض قوانین سیستم و شبکه های رایانه ای (ماده ۳۰۵ و ۳۰۴)» عنوان شده است.
بنا بر گزارش پایگاه خبری-تحلیلی «اخبار» برخی منابع خبر داده اند که بر اساس این دو ماده قانونی، سیدمحمد غازی، پسر ۴۴ ساله سید قیام الدین غازی (روحانی سرشناس تاجیک که سال گذشته در زندان شهر وحدت توسط نیروهای وابسته به داعش به شهادت رسید) به ۲۵ سال حبس، رحیم ابراهیم اف و شخص دیگری به نام عبدالواحد به ۲۸ سال زندان محکوم شده اند.
همین طور گفته می شود سیدحسن غازی، پسر ۳۳ ساله سید قیام الدین غازی نیز بر اساس ماده ۳۰۷ (افراط گرایی) توسط دادگاه مزبور محکوم شده اما مدت محکومیت آن همچنان مشخص نیست. در همین راستا یکی دیگر از دانشجویانی که ایران تحصیل کرده و به ۱۲ سال حبس محکوم شده است، نیز به نام عبدالرحمان خالصی در این میان به چشم می خورد. منابع پایگاه «اخبار» همچنین گفته اند یکی دیگر از این دانشجویان نیز به نام روح الله قلندر به جرم «خیانت به وطن» محکوم به حبس شده اما مدت محکومیت او نیز همچنان مشخص نیست.
این منبع همچنین گفته است حداقل پرونده سه دانشجوی دیگر تاجیک که در ایران تحصیل کرده اند در دادگاه این جمهوری در دست بررسی است.
این دانشجویان هادی اسکندر میرزامراد، اسماعیل محی الدین و فضل الدین آدینه هستد. برخی منابع محلی خبر داده اند که اسماعیل محی الدین و فضل الدین آدینه در بازداشتگاه مورد شکنجه و ضرب و شتم قرار گرفته اند و محی الدین به دلیل پارگی پرده گوش برای جراحی به بیمارستان منتقل شده است.
در چارچوب این پرونده، از جمله ۵ فرزند و یک داماد سید قیام الدین غازی نیز ماه گذشته دستگیر شدند. پس از یک هفته بازجویی، دو فرزند سید قیام الدین غازی آزاد شدند اما سه فرزند و داماد او همچنان در بازداشت به سر می برند.
یادآور می شود طی ماه های اخیر بیش از ۵۰ تن از افرادی که در دانشگاه های ایران تحصیل کرده بودند، بازداشت شده و مورد بازجویی قرار گرفته اند. مقامات تاجیکستان اتهاماتی از قبیل افراط گرایی، تروریسم و جاسوسی برای جمهوری اسلامی ایران را در خصوص این افراد مطرح کرده اند. بازداشت این دانشجویان تاجیک مقیم ایران در حالی صورت گرفته است که تاجیکستان، ایران را به پشتیبانی از حزب نهضت اسلامی تاجیکستان متهم می کند.
لازم به ذکر است که در کارنامه این دانشجویان هیچ گونه فعالیت سیاسی و یا امنیتی دیده نمی شود. با این وجود، تحلیل گران بر این عقیده اند که روابط پرتنش ایران و تاجیکستان از سال ۲۰۱۵ به بعد و نیز تلاش های دولت دوشنبه برای گرفتن امتیازاتی در خصوص حزب نهضت اسلامی از جمهوری اسلامی ایران، دست به چنین اقداماتی زده است.
جمهوری تاجیکستان یکی از کشورهای پارسی زبان آسیای مرکزی است که پیوندهای عمیقی به لحاظ فرهنگی، تاریخی، زبانی و تمدنی با ایران دارد.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود که استقلال این جمهوری را به رسمیت شناخت و نیز اولین کشوری بود که سفارتخانه خود را در شهر دوشنبه دائر نمود. پس از آن نیز ایران به همراه روسیه از جمله مبتکرین اصلی طرح صلح تاجیکان بود که به آوارگی نزدیک به یک میلیون نفر و کشته شدن ده ها هزار نفر پایان داد. با این حال، به رغم پیوندهای عمیق دو کشور، پس از ۲۵ سال روابط رو به سردی گراییده و هم اکنون در حال بازیابی است. در این مدت (از سال ۲۰۱۵ به بعد) تاجیکستان به بستری برای اقدامات مختلف ضدایرانی توسط بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای بدل گشته است.
اتهام حمایت ایران از تروریسم به جهت پشتیبانی از حزب نهضت اسلامی (یکی از طرفین توافقنامه صلح تاجیکان) از جمله مهم ترین بهانه های دولت تاجیکستان برای این اقدامات ضدایرانی بوده است. این در حالی است که هیچ کشور و نهادی در دنیا تاکنون این حزب میانه رو و معتدل را تروریستی نشناخته و رهبران آن هم اکنون در بسیاری از مجامع بین المللی در اقصی نقاط جهان حضور فعال دارند.
روحانی معروف تاجیک، سید قیام الدین غازی نیز به جرم خیانت به وطن به ۲۵ سال حبس محکوم شده بود که در روز ۱۹ می سال ۲۰۱۹ در زندان به طرز فجیعی به شهادت رسید.
تاجیکستان طی سال های اخیر رابطه پر تنشی با تهران داشته که از این قبیل می توان به انتشار فیلم های ضد ایرانی و کاریکاتورهای شخصیت های برجسته ایران در رسانه های رسمی این کشور اشاره نمود.
