برخلاف تصور عمومی، رژیم خاصی برای دیابت وجود ندارد. شما باید در رژیم غذایی خود، میوه ها، سبزی ها، پروتئین ها و دانه ها یی که داراری فیبر، کربوهیدرات و آنتی اکسیدان هستند، قرار دهید و مصرف چربی های اشباع شده، کربوهیدرات های تصفیه شده و شیرینی ها را کاهش دهید. درواقع این بهترین برنامه غذا برای افراد دیابتی محسوب می شود. مصرف غذا های شیرین، گاهی خوب است تا زمانی که بتوانید آن ها را بخشی از رژیم غذایی خود قرار دهید.
آیا مصرف میوه برای افراد دیابتی مفید است؟
در بررسی انواع میوه های مفید و مضر برای دیابتی ها، این سوال مطرح می شود، که آیا مصرف میوه برای افراد دیابتی مفید است؟ طبق تحقیقات انجام شده، مصرف میوه برای افراد دیابتی مفید است، اما نه به مقدار زیاد و نه مصرف هر میوه ای، البته نیاز است تا این را هم اضافه کنیم که افرادی که به یک سری از میوه ها حساسیت دارند و در عین حال قندخون بالایی نیز دارند، نباید در مصرف انواع میوه ها زیاده روی کنند. برای افراد دیابتی، میوه های فریز شده و یخ زده بسیار مناسب تر از میوه های فراوری شده و آب میوه می باشند، چرا که قند موجود در میوه های فراوری شده نسب به دیگر میوه ها، با سرعت بیشتری توسط بدن جذب می شود، از این رو دریافت قند توسط بدن نیز تا حدقابل توجهی افزایش پیدا می کند و همین موضوع می تواند برای افراد دیابتی مضر باشد. همچنین به افراد مبتلا به دیابت توصیه می کنیم که به هیچ عنوان به سراغ مصرف آب میوه ها و کمپوت های صنعتی که مقدار زیادی قند افزودنی دارند، نروند و به جای آن از آب میوه ها و میو های طبیعی و سالم استفاده کنند، تا کنترل قند خون خود را د دست داشته باشند. از دیگر فرآورده هایی که قند موجود در آ ن ها، با سرعت بالا جذب بدن می شود و مقدار زیادی قند خون را به بدن اعمال می کنند، اسموتی ها هستند که افراد مبتلا به دیابت باید از مصرف آن ها خودداری کنند.
میوه های مفید برای دیابتی ها
1. میوه انار
چند مطالعه ثابت کرده اند که چه طور آب میوه انار می تواند بیماران مبتلا به دیابت را کمک کند. این خاصیت میوه انار به دلیل توانایی آن برای کاهش کلسترول بد و حذف توده های چربی از شریان ها است. مصرف میوه انار حتی به میزان کم، می تواند ریسک دیابت را به کمک آنتی اکسیدان های فنولیک کاهش دهد.
2. میوه هندوانه
میوه هندوانه تصفیه کننده کلیه شماست اما این میوه شیرین و آب دار باوجود شیرینی بالا برای افراد دیابتی عالی است. قند میوه هندوانه بدن شما را اذیت نمی کند. میوه هندوانه قند بدن شمارا تأمین می کند. از طرف دیگر میوه هندوانه مقادیر زیادی آب و مواد معدنی به همراه فیبر دارد که می تواند به سلامتی شما کمک کند. خوردن میوه هندوانه، سیری کاذبی به وجود می آورد که در افراد دیابتی نیاز آن احساس می شود.
3. سیب
سیب های شیرین و آب دار می توانند برای دیابت مفید باشند. سیب ها سرشار از فیبرهای محلول، ویتامین سی و آنتی اکسیدان هستند. همچنین شامل پکتین (پلیمری به دست آمده از ساختارهای ژلاتینی گیاهی موجود در میوه ها و سبزیجات) هستند که به سم زدایی بدن و حذف مواد مضر کمک می کند و نیازهای بدن به انسولین را هم تا ۳۵ درصد کاهش می دهد. علاوه بر همه ی اینها، سیب به جلوگیری از حملات قلبی، کاهش خطر ابتلا به سرطان و جلوگیری از بیماری های چشم در افراد دیابتی کمک زیادی خواهد کرد. شاخص گلوکز سیب بین ۳۰ تا ۵۰ است.
4. گیلاس
گیلاس در بین میوه ها یکی از کم ترین شاخص های گلوکز را دارد. شاخص گلوکز این میوه ۲۲ است. گیلاس شامل آنتی اکسیدان، بتاکاروتن، ویتامین C، پتاسیم، منیزیم، آهن، فیبر و ویتامین B9 است. علاوه بر اینها، گیلاس حاوی آنتوسیانین است که با افزایش ۵۰ درصدی تولید انسولین، باعث کاهش قند خون می شود. این میوه با بیماری های قلبی، سرطان و بیماری های دیگری که بین افراد دیابتی رایج است مبارزه می کند.
- میزان توصیه شده برای مصرف: گیلاس می تواند به صورت تازه، کنسروی، یخ زده یا خشک شده و به میزان نصف فنجان در هر روز استفاده شود.
5. انبه
برگ های انبه می توانند سطوح انسولین را در خون تنظیم کنند. مصرف مرتب انبه می تواند از افراد در برابر کلسترول بالا و هم چنین بیماری دیابت محافظت کند. ۱۰۰ گرم انبه حاوی تقریبا ۷۵ کالری است. انبه ی کال حاوی نشاسته است، که با رسیدن این میوه، نشاسته ی موجود در آن به قند تبدیل می شود. ۴ الی ۵ عدد برگ انبه را در آب بجوشانید؛ اجازه دهید به مدت یک شب در دمای اتاق در آب خیس بخورد. هنگام صبح، این مایع را صاف کنید و به اندازه ی نصف لیوان از آن را به صورت ناشتا بنوشید. به علاوه، انبه شاخص گلوکز نسبتا پایینی دارد (۴۱ تا ۶۰)، بنابراین مصرف متعادل انبه سطوح قند خون تان را به طور ناگهانی بالا نخواهد برد. انبه مملو از فروکتوز است، و این نیز یکی دیگر از فواید این میوه برای مبتلایان به دیابت به شمار می رود، زیرا فروکتوز برای سوخت و ساز (متابولیسم) خود به انسولین نیاز ندارد، و بنابراین، بیماران مبتلا به دیابت می توانند به میزان مشخص از این میوه استفاده کنند. بیماران مبتلا به دیابت می توانند انبه را به میزان مشخص به عنوان تنقلات نوش جان کنند؛ البته بهتر است این میوه را به همراه غذا مصرف نکنند. چنان چه بیماران مبتلا به دیابت مایل باشند همراه غذا میوه مصرف کنند، باید غلات مصرفی شان را در آن وعده ی غذایی کاهش دهند. مصرف آب انبه به همراه آب آلو، به نسبت برابر، برای کنترل دیابت مفید است.
6. آلو سیاه
آلو سیاه به کنترل قند خون کمک زیادی می کند. محققانی از دانشگاه پزشکی Father Muller در هند به بررسی تأثیرات آلو سیاه روی درمان دیابت پرداختند. این میوه سرشار از آنتوسیانین و الاجیک اسید است و به همین خاطر برای افراد دیابتی بسیار مفید می باشد. آلو سیاه به کنترل تبدیل کربوهیدرات به قند خون کمک می کند. تشنگی بیش از حد و مشکلات مکرر در ادرار کردن هم که در بین دیابتی ها شایع است توسط این میوه کنترل می شود. علاوه بر میوه، برگ ها و دانه های آلو سیاه هم می توانند برای کنترل قند خون استفاده شوند.
- میزان توصیه شده برای مصرف: وقتی میوه در بازار موجود است، مصرف روزانه یک ونیم فنجان از آن توصیه می شود. همچنین می توانید پودر دانه های خشک آن را تهیه کنید و روزی دو بار یک قاشق چای خوری از آن را با آب بخورید.
7. گواوا (Guava)
گواوا سرشار از لیکوپن است و مقدار زیادی فیبر غذایی و مقدار قابل توجهی ویتامین C و پتاسیم دارد. تمام این مواد مغذی به کنترل قند خون کمک زیادی می کنند. کسانی که در معرض ابتلا به دیابت هستند می توانند با نوشیدن چای برگ گواوا از آن جلوگیری کنند. به این منظور برگ های خشک شده ی گواوا را خُرد کنید. سپس یک قاشق غذاخوری از برگ خردشده را در آب جوش بریزید و بگذارید ۵ دقیقه دم بکشد و بعد آن را از صافی رد کنید. این چای را روزی یک بار بنوشید.
- میزان توصیه شده برای مصرف: هر روز یک عدد میوه، بدون پوست آن. همچنین می توانید یک لیوان کوچک از آب آن را هم مصرف کنید.
8. گریپ فروت
گریب فروت سرشار از فیبر محلول و ویتامین C است و شاخص گلوکز آن هم ۲۵ است. علاوه بر این، این میوه حاوی زردینه ای به نام نارینجنین است که حساسیت بدن به انسولین را افزایش می دهد و کمک می کند وزن سالم تری داشته باشید. داشتن وزن سالم و مناسب عامل مهمی در پیشگیری و کنترل دیابت است.
- میزان توصیه شده برای مصرف: روزانه نصف یک گریپ فروت بزرگ (تقریبا سه چهارم فنجان) به کنترل سطح قند خون کمک می کند.
برای بهره مندی بیشتر از فواید این میوه برای دیابت، بهتر است به جای آب میوه، خود آن را مصرف کنید.
9. آووکادو
آووکادو به دلیل فیبر بالا و چربی تک سیرنشده باعث پایداری قند خون می شود. این چربی ها سلامت قلب را هم بهبود می بخشند. افراد دیابتی در معرض ابتلا به بیماری های قلبی و سکته ی مغزی هستند. آووکادو مقادیر بالایی پتاسیم دارد که به جلوگیری از نوروپاتی دیابتی کمک می کند.
- میزان توصیه شده برای مصرف: روزانه یک آووکادوی متوسط برای دیابتی ها مفید است.
می توانید از آووکادو در سالاد و ساندویچ هم استفاده کنید یا با پوره کردن و ترکیب کردن آن با آب لیمو، سیر و روغن زیتون سس سالاد درست کنید.
10. توت فرنگی
توت فرنگی سرشار از آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و فیبرهایی است که می توانند به کنترل سطح قند خون کمک کنند. آنتی اکسیدان توت فرنگی با کاهش کلسترول بد (LDL) و حفظ یا بهبود کلسترول خوب (HDL) و کاهش فشار خون به کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی کمک می کند. این میوه کربوهیدرات کمی دارد و شاخص گلوکز آن هم ۴۰ است. خوردن توت فرنگی باعث می شود مدت زمان بیشتری احساس سیری کنید، سطح قند خون تان ثابت بماند و سطح انرژی تان افزایش پیدا کند.
- میزان توصیه شده برای مصرف: روزانه سه چهارم فنجان برای افراد دیابتی.
می توانید توت فرنگی تازه را به سالاد اضافه کنید یا با غلات ترکیب کنید و از آن به عنوان یک میان وعده ی سالم و دسر کم قند استفاده کنید.
11. پرتقال
پرتقال یکی از سالم ترین میوه هایی است که می تواند در رژیم غذایی افراد دیابتی قرار بگیرد. پرتقال قند زیادی ندارد و حاوی مقادیر بالایی فیبر، ویتامین C و دیگر مواد معدنی ای مانند تیامین است که به کنترل قند خون کمک می کند. علاوه بر این، پرتقال شاخص گلوکز پایینی دارد و کمک می کند گلوکز به آرامی به خون منتقل شود. این میوه به کنترل یا کاهش وزن هم کمک می کند و به این ترتیب خطر دیابت را کمتر خواهد کرد. شاخص گلوکز پرتقال بین ۳۱ تا ۵۱ است.
- میزان توصیه شده برای مصرف: روزانه یک پرتقال کوچک به کنترل دیابت و قند خون کمک می کند.
نوشیدن آب پرتقال به اندازه ی خوردن میوه اش فایده ندارد، زیرا فاقد فیبر است. البته در نوع جدیدی از آبمیوه گیری ها به نام آبمیوه گیری پرس سرد فیبر و مواد مغذی میوه به نسبت بیشتری از آبمیوه گیری های معمولی حفظ می شود.
12. گلابی
گلابی سرشار از ویتامین A ،B1 ،B2 ،C و E و همچنین فیبر است و باعث تنظیم قند خون، کاهش کلسترول، تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود سلامت دستگاه گوارش می شود. گلابی، کربوهیدرات و کالری کمی دارد و شاخص گلوکز آن ۳۸ است. این میوه به ویژه برای افرادی که دیابت نوع ۲ دارند مفید است و می تواند باعث بهبود حساسیت به انسولین شود.
- میزان توصیه شده برای مصرف: افراد مبتلا به دیابت، وقتی تمایل به مصرف چیز شیرین داشتند می توانند یک گلابی کوچک یا متوسط مصرف کنند. گلابی یک دسر یا میان وعده مناسب است.
13. کیوی
کیوی باعث کاهش سطح قند خون می شود. این میوه شامل ویتامین C ،E و A، زردینه، پتاسیم و مقدار زیادی بتاکاروتن است که باعث حفاظت از رادیکال های آزاد و بهبود سلامتی بدن می شود. علاوه بر این کیوی سرشار از فیبر و کربوهیدرات است و به کنترل قند خون و کاهش کلسترول کمک می کند. شاخص گلوکز آن هم بین ۴۷ تا ۵۸ است.
- میزان توصیه شده برای مصرف: خوردن روزانه یک کیوی باعث کنترل سطح قند خون می شود و جایگزینی سالم برای میان وعده هایی با چربی و قند بالاست.