کرم تارتار، یکی از مواد غذایی مهمی است که در آشپزی مورد استفاده قرار می گیرد. در حقیقت، این پودر از چیزی که تصورش را می کنید هم مهم تر است! پودر تارتار کارهای جالب و مهمی انجام می دهد که دیگر پودرهای مورد استفاده در آشپزی (مثل جوش شیرین) به طور کامل از عهده انجام دادن آن ها برنمی آیند.
از نظر علمی، پودر تارتار در حقیقت تارتارات هیدروژن پتاسیم است که یک شکل پودری از “اسید تارتاریک” به شمار میاید. در نتیجه، می توانیم بگوییم که این ماده یک ماده اسیدی مشابه با آب لیمو یا سرکه است. به هیمن دلیل است که در هنگام آشپزی کردن، بسیار به کار می آید.
کاربردهای کرم تارتار
مهمترین استفاده کرم تارتار در شیرینی پزی مقاوم کردن سفیده در مقابل حرارت است. در دستورهایی مانند مرنگ و کیک های اسفنجی که ساختار اصلی شیرینی، بر پایه سفیده تخم مرغ فرم گرفته ایجاد می شود، این پودر برای اطمینان از مقاوم تر شدن سفیده به کار می رود. و استفاده از کرم تارتار در این شیرینی ها سبب می شود شکل آن در برابر گرمای فر تغییر نکند.پودر تارتار زمان فرم گرفتن سفیده را طولانی تر می کند که در نتیجه آن هرچه سفیده بیشتر زده شود هوای بیشتری وارد سفیده شده و در نتیجه سفیده مستحکم تر می شود.به براق شدن و حفظ سفیدی سفیده تخم مرغ کمک می کند.کرم تارتار در تهیه شربت ها کار جوهر لیمو را انجام می دهد و اضافه کردن کرم تارتار به عنوان عامل اسیدی، از به هم پیوستن مولکول های شکر جلوگیری می کند و باعث شکرک نزدن شربت می شود.
خواص سلامتی ادعا شده کرم تارتار
به عقیده برخی افراد کرم تارتار خواص سلامتی زیادی دارد. با این وجود تنها برخی از این ادعاها دارای شواهد علمی تائید شده هستند.در ادامه برخی از محبوب ترین موارد و نظرات علمی در خصوص خواص کرم تارتار بررسی می شود:
- برطرف کردن یبوست: بر اساس یک مطالعه قدیمی، یک دوز روزانه 5 گرمی کرم تارتار با نرم کردن مدفوع و کوتاه کردن زمان حرکت روده در رفع یبوست موثر است.
- کمک به ترک سیگار: شواهد مو جود برای مفید بودن کرم تارتار برای ترک سیگار حکایتی بوده و هیچ شواهد علمی برای این مورد وجود ندارد.
- برطرف کردن علائم میگرن: افسانه هایی در خصوص موثر بودن کرم تارتار برای حملات میگرنی وجود دارد. با این حال این خاصیت نیز فاقد مدارک علمی است.
- کمک به سلامت پوست: به عقیده برخی افراد، کرم ضد میکروبی تارتار در درمان آکنه موثر است. اسید تارتاریک متعلق به گروه اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHA) مورد استفاده در لوازم آرایشی و پوستیاست. اما اطلاعاتی در خصوص موثر و مفید بودن اسید تارتاریک یا کرم تارتار برای پوست وجود ندارد.
- کاهش فشار خون: اثر ظاهری کرم تارتار بر فشار خون ناشی از محتوای پتاسیم آن است. در واقع پتاسیم در کاهش خطر فشار خون بالا موثر است. با این وجود برای این خاصیت کرم تاتار نیز هیچ شواهد و مطالعه ای وجود ندارد.
سایر ادعاهای قابل اثبات برای خواص کرم تارتار عبارتند از:
- کمک به کاهش وزن
- کاهش عفونت مجاری ادراری
- بهبود تورم مفاصل
این ادعاها نیز فاقد اثبات علمی هستند.
عوارض جانبی کرم تارتار
مقدار کرم تارتار در محصولات غذایی، شیرینی ها و نان ها معمولا اندازه ای است که خطری برای بدن ایجاد نمی کند، اما مصرف زیاد این کرم موجب افزایش پتاسیم خون می شود و احتمال ابتلا به بیماری جدی هایپرکالمی را افزایش می دهد. برخی از افراد که از این ماده به جای ملین استفاده می کنند، به هایپرکالمی مبتلا می شوند. علائم این بیماری عبارت اند از استفراغ و ضربان قلب غیرطبیعی. اگر این علائم را داشتید، فوری باید به پزشک مراجعه کنید.
کرم تارتار برای پخت نان، شیرینی پزی و آشپزی استفاده می شود. نصف قاشق چای خوری پودر تارتار را با یک چهارم قاشق چای خوری جوش شیرین ترکیب کنید و به کیک یا شیرینی بیفزایید. این ترکیب کار ۱ قاشق چای خوری بیکینگ پودر را انجام می دهد.
جایگزین های کرم تارتار
برخی از افراد که به مواد غذایی مختلف حساسیت دارند، تصور می کنند که این ماده هم حساسیت زاست. اما این کرم فاقد شیر است و از آن دسته موادی محسوب می شود که حساسیت زا نیستند، پس با مصرف آن دچار هیچ نوع حساسیتی نمی شوید. اما اگر به دلیل بیماری های خاص باید رژیم غذایی کم پتاسیم داشته باشید، باید از کرم تارتار پرهیز کنید.خوشبختانه پودر تارتار جایگزین های مناسبی دارد که در ادامه آنها را معرفی کرده ایم.
- آب لیموترش : آب لیموترش جایگزین خوبی برای افزودن به سفیده زده شده تخم مرغ است. برای استفاده از آب لیموترش، به جای هر ۱ قاشق چای خوری کرم تارتار، ۲ قاشق چای خوری آب لیموترش به مواد غذایی تان بیفزایید.
- سرکه : اسیدیته سرکه آن را جایگزین خوبی برای این ماده می کند. به ازای هر قاشق چای خوری کرم تارتار باید ۲ قاشق چای خوری سرکه استفاده کنید. هر سرکه ای برای این کار مناسب است، اما سرکه سفید بدون اینکه رنگ و طعم مواد غذایی را تغییر دهد، اسیدیته آنها را افزایش می دهد.
- بیکینگ پودر : بیکینگ پودر حاوی جوش شیرین و نوعی اسید است. این ماده می تواند جایگزین خوبی برای این ماده باشد. به ازای هر قاشق چای خوری کرم تارتار باید ۱٫۵ قاشق چای خوری بیکینگ پودر به مواد غذایی تان بیفزایید. البته بیکینگ پودر مواد غذایی را کمی شورتر می کند.