خواص دارویی گل پامچال در طب سنتی

مشخصات گل پامچال

گل پامچال از گل های بهاری است و از اواخر اسفند تا اردیبهشت گلدهی دارد. این گیاه در چمنزارها به صورت خودرو وجود دارد. همچنین کاشت و پرورش آن در فضای سبز و گلدان بسیار ساده است. پامچال گیاهی علفی، چند ساله با برگ های کرکدار بیضی شکل است. بخش های دارویی این گیاه گل، برگ و ریشه گیاه است. برای استفاده دارویی از گیاه، اوایل بهار قبل از رویش گیاه و اوایل پاییز اقدام به جمع آوری ریشه ها می شود. ریشه ها در این زمان بالاترین مقدار مواد موثر را دارند. همچنین زمان مناسب برای جمع آوری گل ها هنگامی است که کاملا باز شده باشند. گل ها را باید بدون کاسبرگ ها برداشت نمود و در دمای 70 تا 80 درجه سانتیگراد خشک می شوند. برای آشنایی با نحوه کاشت، تکثیر و نگهداری از گل پامچال مطالعه مطلب زیر را پیشنهاد می کنیم.

خواص گل پامچال

• گل پامچال حاوی اسیدهای چرب ضروری است که در تنظیم و بهبود عملکرد غدد هورمونی زنان تاثیر مثبت دارد.
• استفاده از چای و دمنوش این گل برای زنان بسیار مفید است و علائم قبل از قاعدگی (سندرم پیش از قاعدگی) و بعد از یائسگی را تسکین می دهد. همچنین موجب شفافیت و چسبناکی ترشحات زنانه و تخمک شده و باعث می شوند تخمک ها برای مدت طولانی تری در دهانه رحم زنده بمانند و تا ده روز بتوانند به راحتی با اسپرم ترکیب شوند، از این رو بر افزایش قدرت باروری تاثیر مثبت دارند.
• استفاده از این گل در کاهش درد و حساسیت سینه ها ناشی از افزایش هورمون پرولاکتین موثر است.

در طب سنتی از جوشانده گل پامچال برای درمان اختلالات تنفسی مانند سیاه سرفه، برونشیت، ذات الریه، سرماخوردگی، سرفه های خشک و مزمن استفاده می شود. گل های این گیاه خاصیت خلط آور دارد و به طور ویژه در درمان آسم و تنگی نفس موثر است.

• کمک به درمان اختلالات عصبی مانند تشنج، هیستری، لرزش و تسکین سردردهای عصبی و میگرن از دیگر خواص گل پامچال است.
• استفاده از جوشانده ریشه پامچال در درمان اختلالات کلیوی، مثانه و مجاری ادرار مفید است.
• کمپرس جوشانده ریشه پامچال برای درمان خون مردگی، دردهای موضعی، کوفتگی و ورم ناشی از ضربه ها مفید است.
• پامچال خاصیت ضد عفونی کننده و ضد انگل دارد، انگل های روده را از بین می برد و باعث بهبود حالت تهوع می شود.
• این گیاه خاصیت ادرارآور دارد و از این طریق به دفع سموم بدن مانند سدیم، اسید، چربی و … کمک می کند.
• خاصیت تب بر از دیگر خواص درمانی پامچال است.

• از گل پامچال روغنی تهیه می شود که با نام روغن پامچال معروف است. استعال موضعی این روغن گیاهی، برای پاکسازی پوست بسیار مفید است و از افتادگی پوست پیشگیری و به کاهش چین و چروک کمک می کند.
• روغن پامچال و چای گیاهی آن خاصیت ضد افسردگی دارد و باعث کاهش استرس و اضطراب می شود.
• در طب سنتی از گیاه پامچال برای حل كردن اسید اوریك و بهبود روماتیسم های مفصلی استفاده می شود، به این منظور می توانید دمكرده گل آن را به صورت نوشیدن و برگ آن را به صورت مرهم استفاده کنید.

طریقه مصرف گل پامچال

• کمپرس گل پامچال: برای تهیه کمپرس و استفاده از گل پامچال به عنوان مرهم، ۱۰۰ گرم از ریشه تازه گیاه را در یك لیتر آب ریخته و بجوشانید تا حجم آب نصف شود، سپس پارچه ای را به آن آغشته نموده محل را كمپرس كنید.
• دم کرده گل پامچال: برای تهیه دمنوش این گیاه مقدار 10 تا 20 گرم از ریشه و گل پامچال را در نیم لیتر آب ریخته ۲۰ دقیقه بخیسانید. سپس با حرارت ملایم اجازه دهید تا جوش آید. ۵ دقیقه جوشانده و به مدت ۱۰ دقیقه دم شود. از این دمنوش روزی ۵ فنجان میل شود.

نکات ایمنی گل پامچال

• از آنجا که گل مغربی آسیب پیشرونده مفاصل در آرتریت روماتوئید را متوقف نمی کند آن را در جای دارو استفاده نکنید.
• اگر شما در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستید از گل مغربی استفاده نکنید. ( تصور بر این است که GLA رشد سلول های سرطانی پروستات را ترویج می دهد )
• اگر شما تشنج دارید ازخوردن گیاه گل مغربی اجتناب نمایید گزارش شده است که GLA ممکن است تشنج در افراد مبتلا به اختلالات تشنج را آغاز کند.
• از خوردن گیاه گل مغربی در دوران بارداری اجتناب کنید نگرانی از روغن های غنی از GLA است که می تواند به جنین آسیب برسانند.
• قبل از مصرف دارو در صورت ابتلا به صرع، مصرف آنتی کواگولان، داروهای ضد فشار خون، داروهای کاهنده کلسترول یا مصرف داروهای هورمونی نظیر استروژن باید با پزشک مشورت کرد.3

کاشت، تکثیر و برداشت گل پامچال

کاشت و تکثیر این گیاه به دو روش (به وسیله ی بذر و به طریق رویشی) انجام می گیرد. اگرچه تکثیر پامچال از طریق بذر امکان پذیر است، ولی روش مناسبی نیست زیرا رشد و نمو گیاهان به کندی صورت می گیرد، به طوری که پس از سه سال می توان ریشه ها را برداشت نمود. تکثیر رویشی از طریق تقسیم بوته انجام می شود و اوایل بهار، زمان مناسبی برای تکثیر پامچال است. پس از خارج کردن گیاهان ۲ تا ۳ ساله از خاک، هر یک را به چند بوته تقسیم و آن ها را در ردیف هایی به فاصله ی ۴۰ سانتی متر کشت می کنند. فاصله ی ۲۰ سانتی متر بین دو بوته در هر ردیف، مناسب است. گیاهانی که به طریق رویشی تکثیر می شوند رشد و نمو مناسبی دارند و پائیز سال بعد می توان آن ها را (اعم از ریشه، ساقه یا گل) برداشت کرد.

اوایل بهار، قبل از رویش گیاهان و هم چنین در فصل پائیز، ریشه ها محتوی حداکثر مقدار ماده موثره می باشند، لذا در هر دو زمان یاد شده می توان آن ها را برداشت کرد. اگرچه در بعضی از کشورها از آغاز گلدهی ریشه را برداشت می کنند، ولی بهترین زمان برداشت ریشه، پائیز می باشد. پس از برداشت، ریشه ها را کاملاً شسته و تمیز می کنند و سپس در دمای ۴۰ تا ۴۵ درجه خشک می نمایند.

زمان مناسب برای جمع آوری گل ها، هنگامی است که کاملاً باز شده باشند. گل ها را باید بدون کاسبرگ ها برداشت نمود. گل ها پس از برداشت باید بلافاصله خشک شوند. تاخیر در خشک کردن گل ها، باعث تغییر رنگ و کاهش مواد موثره آن می شود.

خاصیت باور نکردنی گیاه سوسنبر در طب سنتی