گیاه گزنه یک گیاه علفی است که نام علمی آن اورتیکا دیویکا است . گیاه گزنه دارای برگ های نوک تیز و گل های سبز رنگ یا زرد است. گزنه از جمله گیاهانی است که هم به صورت دم کرده و هم به صورت جوشانده قابل استفاده است و هر کدام خواص درمانی متفاوتی دارد. همچنین برای استفاده موضعی از این گیاه می توان از روغن گزنه استفاده کرد. تماس با برگ گزنه تازه موجب ایجاد حساسیت می شود اما با استفاده از جوشانده گزنه و استفاده از عصاره آن می توانید از خواص درمانی این گیاه دارویی بهره مند شوید.
خواص روغن گزنه
روغن گزنه از برگ های گیاه گزنه به دست می آید. روغن گزنه طبیعتی گرم و خشک دارد. روغن گزنه سرشار از فیبر، پروتئین، ویتامین های D، C ،E، K، A و B ، کلسیم، آهن، مس، منیزیم، کاروتن، تانن، فلاونوئیدها، کلروفیل، گلیکوزیدها، فیتون کش ها، اسیدهای آلی، چربی ها و کربوهیدرات ها است.
برخی از خواص روغن گزنه عبارتند از:
- درمان گلودرد: خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و ضد عفونی از جمله خواص روغن گزنه است که به این روغن امکان جلوگیری از بروز بیماری های عفونی را می دهد. یکی از بیماری های عفونی گلو درد است که علائم آن را با مصرف روغن گزنه می توان کاهش داد.
- جوان سازی پوست: فعالیت ضدباکتریایی روغن گزنه مانع از فعالیت بکاتری ها روی پوست می شوند و در نتیجه از ایجاد جوش و آکنه جلوگیری می کند. علاوه بر این روغن گزنه حاوی آنتی اکسیدان است که موجب ساخت کلاژن شده و از چین و چروک ها جلوگیری می کند.
- تقویت استخوان: روغن گرنه غنی از کلسیم، منیزیم، آهن، ویتامین D و E است که موجب تقویت و استحکام استخوان ها می شود.
- تقویت رشد مو: روغن گزنه با داشتن ویتامین C و آهن موجب افزایش گردش خون و در تتیجه تقویت فولیکول های مو می شود و از این طریق مو ها را تقویت می کند.
از دیگر خواص روغن گزنه می توانیم به مواردی مانند درمان پروستات، جلوگیری از تشکیل بواسیر، تسکین درد های قاعدگی، درمان دیابت، درمان بیماری های لثه، رفع سوءهاضمه، ضد التهاب قوی، درمان پسوریازیس، درمان بیماری های عفونی، افزایش شیر در مادران شیرده، درمان سیاتیک و درمان آلزایمر اشاره کنیم.
خواص دمنوش گزنه
چای گزنه دارای خاصیت ضدالتهابی دارد که به درمان برخی بیماری های پوستی مانند اگزما کمک می کند. همچنین دمنوش گزنه موجب تقویت سیستم ایمنی می شود و برای درمان آلرژی موثر و مفید است. می توانید از دمنوش گزنه به عنوان دهان شویه استفاده کنید تا از خاصیت ضد التهاب آن برای لثه ها بهره مند شوید. چای گزنه موجب تسکین درد های قاعدگی می شود. دمنوش گزنه فشار خون بالا را کاهش داده و تهوع را رفع می کند. از دیگر خواص دمنوش گزنه تقویت سلامت قلب و پیشگیری از سکته قلبی و مغزی است. دمنوش گزنه در درمان یبوست و نفخ نیز موثر است و موجب تقویت قوای جنسی نیز می شود. چای گزنه موجب تسکین دردهای ناشی از التهاب، سردرد، درد پشت و دردهای عضلانی می شود.
خواص گزنه برای لاغری
گزنه باعث تنظیم قند خون می شود بنابراین در کاهش اشتها و میل به خوردن شیرینی جات موثر است. همچنین سرشار از آنتی اکسیدان و فیتواسترول است و از جذب کلسترول بد جلوگیری می کند و مانع افزایش وزن می شود. با مصرف منظم گزنه اشتها را کنترل کرده و با افزایش متابولیسم بدن باعث کاهش وزن می شود.
کسانی که درگیر بیماری دیابت هستند، در ترشح هورمون انسولین به مشکل بر می خورند و بر اثر مصرف بیش از حد شیرینی جات چاق می شوند. محققان دریافته اند گزنه حلقه ی پیچیده ای دارد که باعث کاهش قند خون می شود. در نتیجه گزنه به چاقی افراد دیابتی هم کمک می کند.
مضرات مصرف بیش از حد گزنه
- چنانچه در بخش سلامت نمناک هشدار داده شده است مصرف بیش از حد گزنه برای روده ها و کلیه ها مضر است و باید این داروی گیاهی را همراه با صمغ عربی و کتیرا مصرف نمود.
- بیش از 10 گرم در روز از این گیاه مصرف نکنید زیرا سبب بند آمدن ادرار می شود.
- مصرف گزنه برای زنان باردار و کودکان مضر است.
سخن آخر
این گیاه دارای خاصیت دیورتیکی است پس باید از مصرف آن به همراه داروهای مدر پرهیز نمایید. گزنه تا حدودی باعث کاهش فشارخون می شود، بنابراین از مصرف آن با داروهای ضدفشارخون بالا یا افزآینده ٔ فشارخون خودداری کنید. این داروهای گیاهی را به همراه داروهای آرام بخش و ضداضطراب مصرف نکنید. گزنه را همراه با داروهای کاهندهٔ قندخون نباید مصرف نمود. مصرف این داروی گیاهی در هنگام بارداری و شیردهی توصیه نمی شود. ویتامین K موجود در گزنه سبب کاهش اثر ضدانعقادی داروی وارفارین خواهد شد.