زنیان (نام علمی: Trachyspermum) گیاهی از تیره چتریان بوده و جزء گیاهان یکساله محسوب می گردد. نام های دیگر زنیان آن انیسون بری، کمون حبشی، اجوان، اسپری کای و نانخواه است. زنیان یک ادویه آسیایی است که بیشتر برای افزودن عطر و طعم به غذاهای مختلف استفاده می شود. این ادویه دارای یک طعم منحصر به فرد تند و تا حدودی تلخ است. اما خوب این غلاف های میوه ای کوچک معطر واقعا می توانند فراتر از این حرف ها باشند. دانه های زنیان مزایای بهداشتی و دارویی زیادی دارند و حتی می توانید از زنیان برای لاغری نیز استفاده کرد.
خواص زنیان
دانه های زنیان به مدتی طولانی به عنوان یک دارو در آیورودا (طب سنتی هند) مورد استفاده قرار گرفته است. در زیر خواص زنیان را بیان می کنیم که می توانید با گنجاندن آن در رژیم غذایی روزانه خود از این خواص بهره مند شوید:
- به عنوان یک تسکین طبیعی فوری برای سوء هاضمه و اسیدی شدن معده به کار می رود.
- با تسهیل ترشح شیره معده سلامت گوارش را بهبود می بخشد و در نتیجه مشکلات گوارشی مانند گاز شکم، نفخ و غیره را از بین می برد.
- با آسان تر و سریع تر کردن حرکات روده یبوست را دور نگه می دارد.
- درمان سرفه و سرماخوردگی های معمول را آسان می کند.
- برخی از اختلالات تنفسی مانند آسم، برونشیت و غیره را در طول زمان درمان می کند.
- با خواص بی حس کنندگی خود، سردرد، میگرن، دندان درد و گوش درد را تسکین می دهد.
- با خواص آنتی بیوتیک و ضد التهابی خود باعث تسکین درد و التهاب ناشی از آرتروز می شود.
- به تنظیم دوره های قاعدگی (هم دوره های نامنظم و هم خونریزی بیش از حد) کمک می کند.
- به طور طبیعی سنگ کلیه را در داخل بدن تجزیه کرده و همراه با ادرار دفع می کند. همچنین درد ناشی از آن را کاهش می دهد.
دانه های زنیان دارای ارزش غذایی شگفت انگیزی هستند. این دانه ها غنی از پروتئین، چربی، کربوهیدرات، الیاف رژیمی، ویتامین ها و مواد معدنی (تیامین، نیاسین، آهن، کلسیم، سدیم، پتاسیم و فسفر) هستند.
لاغری با زنیان
به غیر از مزایای متعدد زنیان برای سلامتی، دانه های زنیان به کاهش وزن نیز کمک می کنند. دانه زنیان حاوی اسانسی به نام تیمول هستند که یک ضد عفونی کننده و دارای خواص ضد التهابی است. این ماده شیمیایی با ترشح شیره معده به هضم بهتر کمک می کند. دانه های زنیان همچنین گاز شکم و نفخ را بهبود می بخشند و سرعت سوخت و ساز بدن را افزایش می دهند. زنیان همچنین به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی عمل می کند، سموم را از بدن دفع می کند و کاهش وزن را آسان می سازد.
راه های مصرف زنیان برای لاغری
- آب زنیان: حتماً یک لیتر آب را در یک کتری ریخته و آن را بجوشانید. اکنون یک قاشق چای خوری زنیان به آن اضافه کنید و اجازه دهید که حدود 3 الی 4 دقیقه بجوشد. زمانی که رنگ آب به آرامی در حال تغییر بود، کاملاً بالا سر آن بایستید و منتظر باشید تا به رنگ طلایی در بیاید. سپس زیر گاز را خاموش کنید و اجازه دهید که این آب کم کم خنک شود. حال می توانید این آب را داخل یک کاسه بریزید و در طول روز دوباره آن را بنوشید. این آب نه تنها گوارش شما را بهبود می بخشد، بلکه سوخت و ساز شما را نیز افزایش می دهد. هر چقدر سوخت و ساز شما بالاتر باشد، کالری بیشتری می سوزانید. در نتیجه چربی بیشتری را در مدت زمان کوتاه تری از دست خواهید داد.
- عسل و زنیان: عسل دارای مواد معدنی، آمینو اسید ها و ویتامین ها است که همگی در کنار یکدیگر به تنظیم سوخت و ساز کمک می کنند. عسل همچنین هورمون های خاصی را در بدن فعال می کند که باعث سرکوب اشتها شده و باعث می شود که بیش از حد کالری مصرف نکنید. زمانی که زنیان مصرف می کنید، وزن اضافی بدن ما در کم تر از 2 هفته کاهش پیدا می کند. برای آماده کردن این نوشیدنی حتماً باید 25 گرم عسل را در 250 میلی لیتر آب در طول شب بریزید. صبح روز بعد می توانید آن را بنوشید و یک قاشق غذاخوری عسل را به آن اضافه کنید. این نوشیدنی را اول صبح با شکم خالی میل کنید. می توانید به مدت سه ماه آن را هر روز استفاده کنید تا نتایج خوب آن را مشاهده کنید. هرگز نمی توانید سرخود، آن را با مواد دیگر ترکیب کنید زیرا مشکلاتی را برای سلامتی شما به وجود خواهد آورد.
- زنیان خام: یک قاشق غذاخوری دانه زنیان خام را هر روز و آن هم هنگام صبح بجوید. همچنین می توانید یک ساعت بین خوردن زنیان و صبحانه خود فاصله بیندازید. اگر این دانه ها را هنگام صبح و و در حال ناشتا بودن مصرف کنید، به بهبود گوارش شما کمک خواهد کرد و سوخت و ساز شما را بالا می برد. همچنین باعث می شود که در صورت استفاده منظم بتوانید حدود یک الی دو کیلو در ماه کاهش وزن داشته باشید.
- پودر ادویه مخلوط: برای درست کردن این پودر به دانه رازیانه، زنیان، سیاه دانه و دارچین به مقدار مساوی نیاز دارید. می توانید تمام مواد را کاملا آسیاب کرده و با یکدیگر مخلوط کنید و همچنین می توانید این پودر را در یک ظرف در بسته نگهداری کنید. برای مصرف آن یک قاشق چای خوری از این پودر مخلوط را داخل یک لیوان آب بریزید و دو بار در روز بین وعده های غذایی مصرف کنید. این نوشیدنی نه تنها شما را سرحال نگه می دارد، بلکه به سوخت و ساز چربی در بدن شما نیز کمک خواهد کرد.
عوارض زنیان
دانه های زنیان هنگامی که در مقادیر متوسط مصرف شود، هیچ گونه عوارض جانبی یا خطرات سلامتی را ایجاد نمی کنند. با این حال، مصرف بیش از این ماده می تواند برای شما مضر باشد. مصرف دوز بالای دانه های زنیان می تواند به عوارض زیر منجر شود:
- اختلالات گوارش به جای کمک به آن که منجر به مشکلاتی نظیر گاز شکم، نفخ، سوزش سر دل، اسیدی شدن معده، زخم معده، یبوست و غیره می شود.
- تیمول موجود در آن سبب سرگیجه می شود، در حالی که گاما ترپینن آن حالت تهوع را به وجود می آورد.
- بیماری های کبدی از جمله دیورتیکولیت و کولیت اولسراتیو را بدتر می کند و در نتیجه موجب آسیب های غیر قابل بازگشت می شود.
- بعضی از دانه های زنیان خاص می توانند باعث افزایش ضربان قلب شوند که می تواند منجر به تپش قلب، فشار خون بالا و دیگر اختلالات شدید قلبی شود.
- افزایش دمای بدن در طول بارداری که عوارض زیادی را به همراه دارد.
- پوست را نسبت به نور حساس می کند، که در دراز مدت باعث آسیب می شود.
سخن آخر
یکی از گیاهان دارویی پرکاربرد برای لاغری زنیان است. این گیاه از طریق بهبود فرآیند هضم غذا از تجمع چربی ها و بروز چاقی جلوگیری کرده و خواص چربی سوزی نیز دارد. فواید شگفت انگیز زنیان تنها محدود به کاهش وزن نیست و از این گیاه می توان به منظور تسکین درد آرتروز، بهبود سرماخوردگی، رفع گرفتگی بینی و… نیز استفاده کرد.