احتمالا تا به حال چیز هایی درباره پیلینگ یا لایه برداری پوست شنید ه اید شاید هم تا به حال از کر م های لایه بردار یا اسکراب استفاده کرده باشید. شاید ندانید که پیلینگ و لایه برداری روش های مختلف با مکانیسم های متفاوت دارد که هرکدام از این روش ها را پزشک با توجه به وضعیت پوست شما پیشنهاد می کند.
۱- لایه برداری (پیلینگ) فیزیکی
الف- میکرودرم ابریژن
پزشکان همواره در پی نوعی عمل لایه برداری بوده اند که بدون خونریزی و مطمئن تر بوده و برای التیام، به زمان کمتری نیاز داشته باشد. به این دلیل بود که میکرودرم ابریژن در سال ۱۹۸۵ ابداع شد. این عمل برای درمان آسیب های ناشی از نور آفتاب، اختلالات رنگ پوست، آکنه، اسکارها و خطوط کششی به طور وسیعی به کار رفته است. به نظر می رسد که نتایج نوع خفیف این عمل با پیلینگ سطحی (مثلاً با اسید گلیکولیک ۲۰%) به هم شبیه باشند. میکرودرم ابریژن نیز مانند بسیاری از عمل های زیبایی باید در چند جلسه پیاپی (مثلاً هفته ای یک بار یا دو هفته یک بار) انجام شود تا به تدریج اثرات خود را نمایان سازد.
با این روش شکل و قوام پوست بهبود یافته و برخی لکه های پوستی محو شده یا کم می شوند. جای اسکار اکنه و نیز چین های کم عمق پوست هم تا حدودی کاهش می یابد. میکرودرم ابریژن محتوای الاستین و کلاژن پوست را نیز افزایش می دهد و از این طریق به جوان سازی آن کمک می کند. درضمن چربی پوست های چرب را کمتر و منافذ باز پوستی را کوچک تر کرده و به طور کلی ظاهر پوست شما را بهتر می کند. همچنین الاستوز ناشی از نور خورشید را کاهش داده و به نرمی و لطافت پوست می افزاید (الاستوز شامل تغییراتی است که در اثر تابش طولانی نور آفتاب در پوست پدید می آید و باعث تغییراتی مانند چین و چروک می شود).
انعطاف پذیری پوست بعد از میکرودرم ابریژن، همچون اسفنج خشکی که آن را خیس کنید، افزایش یافته و در نتیجه به نرمی و لطافت آن افزوده می گردد. ادم (افزایش حجم) حاصل از این عمل، پوست را پرتر و نرم تر می کند. باید توجه داشت که تاثیر میکرودرم ابریژن در رفع اسکار آکنه های قدیمی یا کاستن از چین های پوستی اندک است ولی جالب آنکه در همه تحقیقات و آمارگیری ها، بیماران از نتایج این عمل ابراز رضایت می کنند.
میکرودرم ابریژن به سرعت به یکی از رایج ترین عمل های زیبایی تبدیل شده است. آکادمی جراحی زیبایی آمریکا تخمین می زند که میکرودرم ابریژن پس از تزریق بوتاکس، شایع ترین عمل زیبایی باشد. این عمل بدون درد، سریع و آسان است و عوارض چندانی ندارد.
دستگاه های میکرودرم ابریژن به طور کلاسیک از کریستال های اکسید آلمینیوم به اندازه صد میکرومتر به عنوان لایه بردار استفاده می کنند. در این روش کریستال ها به طور مکرر و سریع با سطح پوست برخورد می کنند و از سوی دیگر دوباره به مخزن دستگاه مکیده می شوند. پزشک تعیین می کند که زمان تماس و تعداد دفعات تماس چقدر باید باشد. بعد از عمل ممکن است قرمزی مختصری در سطح پوست مشاهده شود که به سرعت از بین می رود. استفاده بیش از حد از این دستگاه در یک محل از پوست می تواند منجر به خونریزی های زیرجلدی شود.
ب- درم ابرژن
از قدیم بشر می دانست که اگر قسمتی از لایه های سطحی پوست را بر دارد، به جای آن لایه های جدیدی ایجاد می شود که ظاهری زیباتر و جوان تر خواهد داشت. مصریان باستان از نمک ، سنباده، و روغن های حیوانی بدین منظور استفاده می کردند. زنان مصر باستان حمام کردن در شیر ترش را برای زیبایی و لطافت پوست مفید یافته بودند زیرا در واقع طی این عمل نوعی پیلینگ شیمیایی با کمک اسید لاکتیک موجود در شیر انجام می شود. در ترکیه از آتش برای داغ کردن سطحی پوست استفاده می کردند که در واقع نوعی لایه برداری حرارتی بوده است. در طی قرن گذشته، ایده قدیمی لایه برداری سطحی پوست مورد توجه و قبول علم پزشکی قرار گرفته است.
به طور کلی هر قدر لایه برداری عمیق تر باشد (البته تا حد مشخصی)، نتایج حاصله ملموس تر خواهند بود. اگر لایه برداری بیش از این حد مشخص (درم مید رتیکولر) صورت گیرد منجر به ایجاد اسکار (جوشگاه یا جای جوش خوردن زخم) می شود و به همین دلیل است که این عمل باید توسط پزشک مجرب انجام شود. لایه برداری سطحی را می توان با استفاده از اسید (که در واقع باعث نوعی سوختگی شیمیایی کنترل شده می شود)، لیزر (که با کمک حرارت بافت مورد نظر را بخار می کند) و یا برداشتن مکانیکی لایه ها توسط درم ابریژن انجام داد.
در درم ابریژن از یک برس سیمی یا فرز الماس که بر روی یک موتور چرخنده قرار دارد برای برداشتن مکانیکی لایه هایی از پوست استفاده می شود. این تکنیک که از سال های ۱۹۵۰ شروع شد نتایج خوبی دارد ولی التیام زخم حاصله، هفته ها زمان می برد. ایجاد اسکار، تغییر رنگ پوست و عفونت از عوارض بالقوه هر نوع عملی هستند که با لایه برداری عمیق همراه باشد.
امروزه درم ابریژن بیش از همه برای رفع اسکار ناشی از آکنه به کار می رود. این روش را می توان همراه با لیزر دی اکسیدکربن برای رفع اسکار ناشی از انواع آکنه و سفت کردن پوست به کار برد. چین های عمیق تر به ویژه اطراف دهان در اثر آسیب های شدید تر نور آفتاب به وجود می آیند. لیزر دی اکسیدکربن و تا حد کمتری هم ”لیزر اربیوم یاگ” چین ها و اسکار آکنه های سطحی را بهبود می بخشند. اگر با وجود استفاده از این لیزرها، باز هم چین هایی وجود داشته باشد می توان از درم ابریژن به عنوان درمان کمکی استفاده کرد. این کار ، التیام پوست بعد از لیزر دی اکسیدکربن را نیز تسریع می کند.
۲- پیلینگ (لایه برداری) شیمیایی
پیلینگ شیمیایی یکی از پرمخاطب ترین درمان ها برای رفع علایم پیری پوست، به ویژه پوست صورت است. برابر آمارها در سال ۲۰۰۷ بیش یک میلیون پیلینگ شیمیایی در آمریکا انجام شده است.
کاربرد لایه برداری شیمیایی:
- پیلینگ شیمیایی می تواند ظاهر مشکلات پوستی زیر را بهبود بخشد:
- خطوط و چروک های ریز پوست
- هایپرپیگمانتاسیون (بدرنگی های پوست یا لکه های پیری)
- منافذ بزرگ پوستی که در نتیجه مراقبت ناکافی از پوست ایجاد می شوند
- آسیب های خفیف ناشی از تابش خورشید
- اسکارهای کوچک
- پیلینگ شیمیایی را می توان در نواحی صورت، بازو، ساق، گردن، سینه و دست انجام داد
محلول های لایه بردار:
امروزه انواع زیادی از محلول های پیلینگ با قدرت های لایه برداری مختلف در بازار موجود است. آنها ممکن است حاوی یک نوع ماده شیمیایی باشند مانند اسید گلیکلولیک یا TCA (تری کلرواستیک اسید) و یا ترکیبی از چند ماده شیمیایی باشند.
پیلینگ شیمیایی را در سه سطح “سطحی، متوسط و عمیق” طبقه بندی می کنند و پزشکان با توجه به وضعیت و شرایط پوست بیمار در مورد قدرت لایه برداری و ترکیب شیمیایی پیلینگ مورد نظر تصمیم گیری می کنند.
بهترین لایه بردار برای پوست خشک
پوست خشک می تواند از لایه برداری فیزیکی بسیار ملایم که هر چند گاهی وقتی چهره تان تیره و پوسته پوسته بنظر می رسد، سود ببرد. نه اینکه لایه برداری را یک بخش از روتین روزانه تان قرار دهید. همچنین می توانید از ماسک های لایه بردار 5 تا 10 دقیقه ای برای یک لایه برداری سریع استفاده کنید. معمولا این ماسک ها شامل شکر قهوه ای، یک ضد عفونی کننده ی طبیعی و توت فرنگی وحشی هستند که سلول های مرده ی پوست را حل و پوست را به جای بیشتر خشک کردن، تغذیه می کند.