مکيدن انگشت تا سن 3 تا 4 سالگی در بیشتر کودکان دیده می شود. این مساله بسیار شایع است و دلیل پزشکی خاصی ندارد. بیشتر نوزادان، انگشتان شست یا انگشتان دیگرشان را می مکند. مکیدن انگشت در نوزادان از قبل از تولدشان در شکم مادرشان شروع می شود. تاول هایی که در انگشتان دست یا مچ پا برخی از نوزادان تازه متولد شده دیده می شود ، نتیجه این امر است.
معمولاً نوزادان بعد از 9 ماهگی موقع خواب، انگشت دست شان را بیشتر می مکند. تا 3 سالگی دلسرد کردن کودک از مکیدن انگشت کار سختی است و کودک به شدت مقاومت می کند. معمولاً مکیدن انگشتان تا 4سالگی ادامه پیدا می کند و اگر بعد از آن ادامه داشته باشد، ممکن است در ساختار فک و دندان ها تاثیر بدی داشته باشد.
چرا کودکان انگشت خود را می مکند؟
همانند بسیاری از والدین شما ممکن است نگران مکیدن پستانک یا انگشتان کودک خود باشید. ممکن است نگران مضر بودن آن باشید، یا اینکه در چه سنی باید متوقف شود و اگر این عادت در کودک شما باقی ماند و موقف نشد چه باید انجام دهید.
ابتدا خیالتان راحت باشد که این نوع عادت مکیدن، یک واکنش غیر ارادی و طبیعی نوزاد است. آن ها از وقتی که در رحم مادر قرار دارند شروع به مکیدن انگشت شست یا دیگر انگشت ها می نمایند.
نوزادان و کودکان خردسال ممکن است انگشت شست، سایر انگشت ها، پستانک و دیگر اشیاء را بمکند. این رفتار باعث می شود آنها احساس امنیت و شادی کنند و این امر به آن ها کمک می کند تا در مورد دنیای خود بیاموزند.
کودک در مواقعی که دچار اضطراب شده و به او سخت می گذرد مثلا زمانی که در کنار والدین خود نیست، یا اطراف او پر از غریبه ها باشد یا در یک محیط ناآشنا، با قرار دادن انگشت شست یا سایر انگشتان خود در دهان، باعث می شود تا به او احساس امنیت دست بدهد. از آنجایی که مکیدن انگشت باعث ریلکس شدن (آرامش بخشی) او می شود، و همچنین می تواند در به خواب رفتن او موثر باشد، به همین دلیل در کودکان خردسال شاهد هستیم که بعد از ظهر یا در زمان خستگی اقدام به مکیدن شست می کنند.
مکیدن باعث ایجاد آرامش در کودک شده و تسکین دهنده است. به همین دلیل چه انگشتان خود باشد چه پستانکی که شما به او داده اید، آنرا برای مکیدن در دهان خود قرار می دهد.
آسیب دیدن دندان ها در اثر مکیدن انگشت شست و پستانک
مکیدن انگشت شست و پستانک می تواند به دندان ها آسیب می زند. در ادامه بعضی از عوارض ناشی از مکیدن طولانی مدت پستانک یا انگشت شست را بررسی می کنیم.
اختلال فک
پستانک در اندازه ها و شکل های مختلف وجود دارد که اکثر آن ها مناسب نگه داشتن در دهان نیستند. بنابراین میکدن پستانک یا انگشت شست به مرور باعث بروز اختلال در فک های در حال رشد می شود.
پوسیدگی دندان
بسیاری از والدین سعی می کنند تا فرزندشان را با آغشته کردن پستانک به عسل یا خوراکی شیرین دیگری آرام کنند. باکتری های دهان از مواد قندی تغذیه می کنند و اسیدهای مخربی را تولید می کنند. این اسیدها به مینای دندان حمله می کنند و در نتیجه دندان کودک دچار پوسیدگی یا کرم خوردگی می شود.
باریک شدن کام
ساختارهای داخل دهان در دوران کودکی بسیار منعطف هستند؛ بنابراین مکیدن طولانی مدت پستانک یا انگشت شست باریک شدن سقف دهان را در پی دارد؛ چون کام منعطف شکل شیء مکیده شده را به خود می گیرد. باریک شدن کام به نوبه خود عوارض دیگری را در دندان های در حال رشد ایجاد می کند.
کج شدن دندان
دندان در حال رشد به دلیل مکیدن انگشت شست و پستانک کج می شود و ظاهر نازیبایی پیدا می کند. به علاوه مکیدن انگشت شست و پستانک در سنین بالاتر احتمال نیاز به ارتودنسی را افزایش می دهد. شایع ترین نشانه های دندانی مربوط به مکیدن اشیاء غیرخوراکی عبارت است از:
- اپن بایت دندان های پیشین: دندان های نیش فک بالا و پایین هنگام بستن دهان به خوبی روی هم قرار نمی گیرد.
- حرکت کردن دندان های نیش: دندان های نیش از محل صحیح و مناسب خود خارج می شوند.
- تنگ شدن فک بالا (ماگزیلاری): سخت کام در نتیجه فشار داخلی ناشی از مکیدن و فشاری که زبان به سخت کام وارد می کند و آن را به طرف کام می راند، باریک می شود.
زخم شدن دهان
مکیدن غیرفعال کمتر از مکیدن شدید و همراه با صدا مضر است. مک زدن شدید به زخم شدن دهان می انجامد
چطور می توان کودک را به ترک عادت مکیدن انگشت تشویق کرد؟
در بعضی موارد، به ویژه اگر فرزندتان برای جلب توجه شما انگشت خود را می مکد، کافی است که هیچ توجهی به عادت مکیدن انگشت نکنید تا کودک به تدریج این عادت را ترک کند. اما اگر نادیده گرفتن موثر نبود، یکی از روش های زیر را امتحان کنید:
- با فرزندتان درباره این عادت صحبت کنید.
- کودک را تشویق کنید: کودک را تشویق کنید یا برای ترک عادت به او جایزه ای کوچک بدهید.
- محرک ها را پیدا کنید: اگر فرزندتان انگشت را در واکنش به استرس می مکد، مشکل اصلی را بیابید و سعی کنید راه حل دیگری، مانند در آغوش گرفتن یا کلمات آرام بخش، برای رفع آن پیدا کنید.
- عادت موثر دیگری را پیشنهاد دهید: به کودک بزرگتر از 4 سال عادت دیگری را پیشنهاد دهید که توانایی رقابت با مکیدن انگشت را داشته باشد.
- انگشت ها را مشغول نگه دارید: هر زمان که دیدید فرزندتان دارد انگشتش را به طرف دهان می برد، حواسش را پرت کنید و او را مشغول انجام فعالیتی کنید که هر دو دستش را مشغول کند.
- از یادآور استفاده کنید: برای کودکان بزرگتر از 4 سال می توانید از یادآورهایی مانند زدن چسب زخم روی انگشت شست استفاده کنید.
- هم بازی ها را دست کم نگیرید: کودکان بزرگتر از 6 یا 7 سال ترجیح می دهند این عادت مخرب را ترک کنند تا دیگر با تمسخر دوستانشان مواجه نشوند.
- با دندانپزشک اطفال مشورت کنید: اگر فرزند لجبازتان پس از گذشت 4 سال همچنان عادت مکیدن را به شدت دنبال می کند و این عادت دارد به دندان هایش آسیب می زند، دندانپزشک وسیله مخصوصی را در کام قرار می دهد تا از فشار آوردن انگشت شست به دندان ها جلوگیری شود.
وظایف پدر و مادر در جلوگیری از مکیدن انگشتان
پدر و مادر باید با صبر و حوصله به کودکشان توضیح دهند که مکیدن انگشت کار درستی نیست. تکرار مکرر و سرزنش کردن کودک در این مورد، باعث لج کردن کودک می شود و کودک برای جلب توجه بیشتر به مکیدن انگشتانش ادامه می دهد.اگر این کار تا دوران مدرسه ادامه داشته باشد، احتمال دارد کودکتان مورد سرزنش معلم و تمسخر همکلاسی هایش قرار بگیرد و این باعث تضعیف اعتماد به نفس کودک شود. پس بهتر است قبل از شروع مدرسه، این مشکل حل شود. ممکن است مکیدن انگشتان به مشکلات روحی و روانی کودکتان (جلب توجه بیشتر، حسادت به خواهر یا برادر کوچکتر وترس) مربوط باشد. در صورت ادامه داشتن این موضوع، با روانپزشک کودکان مشورت کنید و علل این موضوع را بررسی کنید.
درمان مال اکلوژن با ارتودنسی
درمان مال اکلوژن ناشی از مکیدن انگشتان در کودکان راحت تر از بزرگسالان است و اگر به موقع درمان شروع نشود ممکن است در آینده نیاز به جراحی شود. دکتر متخصص ارتودنسی برای ارزیابی میزان یا شدت نامرتبی دندان ها و تغییرات فک، از دندان ها عکس رادیوگرافی تهیه کرده و به طور دقیق و کامل دهان و دندان های کودک را معاینه می کند. پس از آن، بر اساس نیاز مراجع، ارتودنسی ثابت یا ارتودنسی متحرک برای بیمار توصیه شود.
علت مکیدن انگشت شست در نوزادان
