به این ترتیب توده هایی ایجاد می شود که حدود 40 درصد موارد در زمان تولد وجود داشته و قابل مشاهده است، اما گاهی تا سنین کودکی و در بیشتر موارد تا بزرگسالی مخفی می ماند. این کیست ها به دنبال نقصی هنگام تکامل بافت پوست در مرحله جنینی به وجود می آید.کیست درموئید می تواند در هر نقطه از بدن ایجاد شود و دو نوع خوش خیم و بدخیم بوده، اما عمدتا از نوع خوش خیم هستند.
چرا اندازه کیست درموئید تخمدان مهم است؟
اندازه کیست های درموئید تخمدان می تواند بسیار متفاوت باشد. در برخی موارد، اندازه کیست های درموئید کمتر از ۱ سانتی متر و در برخی موارد بیش از ۲۰ سانتی متر هستند. هرچه قدر اندازه کیست تخمدان بزرگ تر باشد احتمال چرخش تخمدان ها و اختلال در دوره قاعدگی بیشتر می شود. اندازه کیست درمویید تخمدانی در نوع روش درمان تاثیر گذار است. کیست های کوچک غالبا خود بخود از بین می روند ولی از بین رفتن کیست های بزرگ تر به صورت خود به خودی یا با استفاده از درمان دارویی امکان پذیر نیست. برای از بین بردن کیست های بزرگ باید از روش جراحی استفاده کرد.
علائم بزرگ شدن کیست درموئید
کیست های درموئید معمولاً بدون علائم هستند و گاهی نیز با علائم شدیدی همراه می شوند. از علائم ابتلا به کیست درموئید تخمدان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در ناحیه شکم
- مشکلات و عفونت های ادراری
- خونریزی های غیرعادی از واژن
- احساس درد در هنگام رابطه جنسی
- حالت تهوع
- استفراغ
- افزایش وزن غیرطبیعی
- تب و لرز
- ترشحات زیاد و چرکی واژن
- بزرگ شدن شکم
گاهی هیچ علائمی در فرد وجود ندارد؛ اما به صورت ناگهانی علائم بسیار شدیدی مانند درد غیرقابل تحمل در ناحیه شکم و قسمت پایینی کمر باعث می شود بیمار به اورژانس مراجعه کند. در این گونه موارد به احتمال زیاد کیست باعث پیچش تخمدان شده و باید هر چه سریع تر بیمار جراحی شود.
چرا کیست های درموئید به وجود می آیند؟
علت به وجود آمدن کیست درموئید که با نام کیست مویی تخمدان نیز شناخته می شوند، هنوز به طور واضح مشخص نیست. پزشکان معتقدند عوامل زیر می تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به کیست های درموئید تخمدانی شوند:
بارداری
سلول هایی که عامل ایجاد کیست های درموئید هستند، در دوران بارداری تحریک می شوند. بنابراین احتمال به وجود آمدن این کیست ها در هنگام بارداری بسیار بیشتر است.
آندومتریوز
بیماری آندومتریوز بر اثر رشد بافت های داخل رحم در نواحی خارج از رحم به وجود می آید. در نتیجه احتمال اینکه برخی از این سلول ها به دیواره تخمدان ها بچسبند و رشد کنند، بسیار زیاد است. از علائم ابتلا به آندومتریوز می توان موارد زیر را نام برد:
- احساس درد در ناحیه لگن: احساس درد در لگن قبل از دوران قاعدگی و پس از آن از مهم ترین علائم ابتلا به بیماری آندومتریوز است. این دردها در هنگام پریود شدن بسیار کمتر می شود.
- درد در هنگام رابطه جنسی: احساس درد و گرفتگی شکم در هنگام نزدیکی نیز یکی دیگر از علائم شایع در زنان مبتلا به آندومتریوز است.
خطر ابتلا به آندومتریوز در افراد زیر نسبت به سایرین بیشتر است:
- زنانی که در سنین پایین بالغ شده اند.
- کسانی که تجربه بارداری و زایمان نداشته اند.
- زنانی که سابقه ابتلا به آندومتریوز در خانواده آن ها وجود دارد.
- افرادی که به شدت لاغر هستند و یا الکل مصرف می کنند.
مشکلات هورمونی
بالا بودن سطح هورمون استروژن در زنان و همچنین مصرف داروهایی که به تخمک گذاری کمک می کنند در ابتلا به کیست درموئید تخمدان بسیار تاثیرگذار است.
عفونت لگن
اکثر زنانی که دچار عفونت لگن می شوند هیچ گونه علائمی ندارند و تنها زمانی از بیماری خود آگاه می شوند که عفونت به تخمدان ها و رحم رسیده است. علائمی که می تواند نشان دهنده عفونت شدید لگن باشد و بهتر است در صورت مشاهده هر کدام از آن ها به پزشک مراجعه کنید، عبارت است از:
- بوی بد واژن
- ترشحات زیاد واژن
- درد در هنگام رابطه جنسی
- پریودهای نامنظم
- دردهای شکمی
- سابقه ابتلا به کیست تخمدان
- خارج شدن ادرار به صورت دردناک
اگر در گذشته دچار کیست تخمدان شده اید، احتمال ابتلا به کیست های درموئید در شما نسبت به افرادی که سابقه ابتلا به هیچ نوع کیست تخمدانی ندارند، بسیار بیشتر است. بنابراین اکثر پزشکان توصیه می کنند که این افراد به صورت منظم سونوگرافی های رحم و تخمدان را انجام دهند. در صورت ابتلا، باید هر چه سریع تر تشخیص انجام شود و بیمار مراحل درمان را طی کند.
تفاوت کیست مویی پایین کمر با کیست درموئید
گاهی ممکن است کیست مویی با کیست درموئید اشتباه گرفته شود که درایت و مهارت پزشک معالج می تواند احتمال بروز این خطا را محدود کند.مهمترین تفاوت های کیست مویی با کیست درموئید به این شرح است:
- کیست مویی از بیماری های مقعدی است که پایین کمر ایجاد می شود اما کیست درموئید در داخل تخمدان رشد می کند.
- کیست مویی پایین کمر ناشی از عفونت، اضافه وزن و … ایجاد شده در حالی که کیست درموئید بر اثر بقایای مواد ژنتیک در جنینی ایجاد شده است.
- کیست مویی معمولاً حاوی یک یا چند عدد مو است ولی کیست درموئید می تواند شامل فولیکول های مو، غدد عرق و گاهی مو، دندان یا عصب باشد.
- کیست مویی پایین کمر عفونی است و ناشی از عفونت روی میدهد در حالی که کیست درموئید فاقد مواد عفونی است.
بهترین راهکار درمان کیست مویی با لیزر است اما راهکار درمان قطعی کیست تخمدان یا درموئید با عمل جراحی یا از طریق لاپاراسکوپی است. با توجه به تفاوت هایی که این دو بیماری دارند اما تشخیص این ضایعه برای بیمار امکان پذیر نمی باشد و مراجعه به پزشک متخصص برای تشخیص و معاینه دقیق الزامی می باشد.
درمان کیست موئی تخمدان با چه روش هایی امکان پذیر است؟
خانم هایی که پس از بررسی دقیق پزشک متوجه می شوند که مبتلا به کیست موئی تخمدان هستند؛ درمان این کیست مهمترین دغدغه آنها می شود. اگر به دنبال روشی برای درمان این کیست هستید باید از همین اول به شما بگوییم که کیست درموئید به دارو جواب نداده و بهترین راه درمان آن عمل جراحی می باشد.با توجه به موقعیت قرارگیری کیست و اندازه کیست پزشک متخصص زنان و زایمان روش جراحی را تعیین می نماید. جراحی کیست موئی تخمدان به دو روش جراحی بسته و جراحی باز صورت می گیرد.
در صورتی که کیست درموئید تخمدان کوچک باشد مثلاً اندازه ی آن زیر یک سانتی متر باشد از طریق لاپاراسکوپی خارج می شود اما در صورت بزرگ بودن از طریق جراحی باز توده سلولی خارج می گردد.اندازه کیست درموئید می تواند کمتر از یک سانتیمتر تا بالاتر از ۴۵ سانتی متر باشد. در صورت بزرگ بودن این کیست می تواند عوارضی مانند چرخش تخمدان را به وجود آورد. در صورتی که تخمدان دچار چرخش شود ممکن است در جریان خون رحم اختلال ایجاد کرده و باعث نازایی شود؛ به همین سبب توصیه می شود تا بانوان بالاتر از ۲۰ سال، سالی یکبار آزمایشات لگنی را انجام دهند.
در صورتی که پزشک تشخیص داد که شما دارای کیست درموئید هستید سالی یک بار برای بررسی وضعیت کیست، سونوگرافی لگن را انجام دهید و در صورت ممکن با عمل جراحی آن را خارج سازید. اگر سن شما به بالای ۴۰ سال برسد و همچنان کیست درموئید در بدن شما وجود داشته باشد احتمال بدخیم شدن آن وجود دارد.برای انتخاب روش درمانی صحیح پزشکان کیست ها را به انواع مختلف تقسیم بندی می نمایند، کیست موئی تخمدان جزو کیست های رترورکتال طبقه بندی شده و در نتیجه بهترین روش درمانی که برای درمان آنها اتخاذ می شود؛ عمل جراحی می باشد، در صورتی که کیست ها بسیار ریز باشند پزشک از روش سوزاندن برای از بین بردن آنها استفاده می کند.
درمان کیست درموئید با استفاده از طب سنتی
متخصصان طب سنتی و طرفداران آنها قائل به این نظریه هستند که هیچ بیماری وجود ندارد که درمانی برای آن وجود نداشته باشد؛ طبیبان طب سنتی از روشها و داروهای کاملا طبیعی و ارگانیک برای درمان انواع بیماری های مربوط به رحم و تخمدان استفاده می نمایند.طب سنتی اعتقاد دارد که می توان تمامی کیست های تخمدان از جمله کیست درموئید را با روش های طبیعی درمان نمود. یکی از این روشها بادکش کردن زیر شکم می باشد. بادکش کردن زیر شکم باعث افزایش خونرسانی به تخمدان و رحم شده و می تواند به کوچک شدن کیست ها کمک نماید. بادکش کردن زیر شکم همراه با ماساژ درمانی با روغن های طبع گرم صورت می پذیرد.
طب سنتی اعتقاد دارد که سرد شدن بیش از اندازه رحم می تواند مولد کیست باشد به همین سبب گرم نگه داشتن آن می تواند کیست ها را از بین ببرد به همین جهت برای درمان انواع کیست ها از گیاهانی با طبع گرم مانند زیره، دارچین، زنجبیل، سیاه دانه و بومادران استفاده می نماید.دقت نمایید که استفاده از روش های سنتی بدون مراجعه به پزشک متخصص طب سنتی پیشنهاد نمی شود؛ اگر قصد دارید که کیست تخمدان خود را به روش سنتی درمان نمایید و یا از رشد آن جلوگیری نمایید به پزشک متخصص طب سنتی مراجعه نمایید.
چه زمانی می توان کیست را خارج کنیم؟
پزشک با معاینه و انجام سونوگرافی می تواند از وجود کیست های درموییدی در بدن مطلع شود . در صورتی که هر یک از علائم زیر مشاهده شود، دکتر شایسته غفوری عمل برداشتن کیست را ضروری می داند.
- احساس درد در شکم و وجود کیست درناک و متورم
- رشد کیست و تغییر رنگ
- برداشتن کیست بنا به دلایل زیبایی