معرفی فیلم دایره زنگی

دوشنبه، 22 شهریور 1400 زمان مطالعه 6 دقیقه

دایره‌زنگی فیلمی کمدی محصول سال ۱۳۸۶ است. روایتی است از معضل ماهواره و عمق تأثیرش در اجتماع ما؛ نخستین فیلم سینمایی پریسا بخت‌آور که با نویسندگی اصغر فرهادی اکران شد.این فیلم پرفروش‌ترین فیلم فروردین ۱۳۸۷ بود.

خلاصه داستان فیلم دایره زنگی

تهران ـ جمعه؛ محمد (صابر ابر) همراه شیرین (باران کوثری) می شود که برای تعمیر ماشین پدرش به پول نیاز دارد. آنها راهی خانه ای در شمال شهر می شوند تا با نصب ماهواره پول مورد نیاز شیرین را تأمین کنند. در خانه رویارویی با ساکنان، و زندگی شخصی آنها مسیر داستان را به جلو می برود …

نکاتی درباره فیلم دایره زنگی

«دایره زنگی» اولین ساخته بلند پریسا بخت آور را می توان از منظرهای مختلف بررسی کرد. اگرچه «دایره زنگی» اولین فیلم پریسا بخت آور است، اما از همان مراحل پیش تولید بسیار مورد توجه قرار گرفت. اول به واسطه حضور اصغر فرهادی به عنوان فیلمنامه نویس که پیشتر خود به عنوان کارگردان، فیلم های قابل توجهی را ارائه کرده است.فیلم در سکوت کامل خبری ساخته شد، به این شکل که هیچ خبرنگاری نتوانست با عوامل فیلم گفت وگویی داشته باشد یا از پشت صحنه فیلم به شکل و روال همیشگی گزارشی تهیه کند و در کنارش اخباری که به گوش می رسید حاکی از این بود که فیلم قابل توجهی در حال ساخت است. جنجال ها و حاشیه ها وقتی بیشتر شد که آن گونه که سازندگان فیلم می گفتند، برای شرکت در جشنواره فیلم فجر باید در آن اصلاحاتی صورت می گرفت.فیلم، یکی دو نمایش محدود در جشنواره داشت و درنهایت پس از کش و قوس های فراوان با جرح و تعدیل هایی پروانه نمایش دریافت کرد و حالا مدتی است که نمایش عمومی فیلم آغاز شده است.می توان از پوسترها و سردرهای نمایش دهنده فیلم شروع کرد که با چهره های پرشمار بازیگران آشنا و محبوب، مخاطبان را به دیدن فیلم فرامی خوانند، اما حالا که فیلم را نگاه می کنیم به نظر می آید این همه حاشیه فقط برای فتح گیشه بوده است.فیلمنامه: در هر اثر سینمایی اگر نام خالق و کارگردان آن اصلی ترین و مهم ترین عنصر است اما در کنارش فیلمنامه نویس نیز در تعیین سرنوشت فیلم بسیار مهم و حیاتی است. اصغر فرهادی به جز آنکه همسر پریسا بخت آور است به نظر می آید که به عنوان یک همکار، شخصیت تأثیرگذاری در سرنوشت فیلم «دایره زنگی» بوده است. فیلمنامه ای که اصغر فرهادی به نگارش درآورده دقیقا براساس همان نگاه و دغدغه هایی است که همیشه در مجموعه ها و کارهای سینمایی اش دنبال کرده است؛ یعنی رفتن به سراغ حال و هوایی واقع گرا و پرداختن به تم های اجتماعی و شهری خصوصا در دل کلان شهر تهران.این بار نیز فرهادی بر شهر تهران زوم کرده، این بار نیز از خیابان شلوغ و پرترافیک این شهر شروع کرده و همچنان که در «چهارشنبه سوری» زندگی یک خانواده را مورد توجه قرار داده بود، حالا با تفاوتی کوچک تر زندگی چند خانواده را به موازات و در کنار هم در دل یک آپارتمان به تصویر کشیده است. زندگی آدم های فیلم در دل این آپارتمان ها به نوعی نیز با اتفاقاتی که می افتد با اتفاقات و مناسبات و حال و هوای شهر تهران گره می خورد، اما فیلم سردرگم است.اگر در کارهای قبلی فرهادی این پرداختن به کانون خانواده تأثیرگذار بود، در «دایره زنگی» نوعی آشفتگی و پراکندگی دیده می شود. انگار که با زور، روابط آدم ها با هم شکل می گیرد. این که ابتدای فیلم با صحنه تصادف و تعقیب و گریز شروع می شود و بعد همین آدم ها به شکل دیگر دوباره رودرروی هم قرار می گیرند، بهانه های آن کمی سست است. درواقع مسائلی که فرهادی در فیلم خود به عنوان دغدغه های اصلی مورد توجه قرار داده تکراری و رنگ و رو باخته است. ماجرای دختر فراری، اعتیاد، بی بندوباری و بحث ماهواره از همه مهم تر دیگر مباحثی است که هم در سینما و هم در حوزه های دیگر بارها به آنها پرداخته شده است. اگر قرار است که در سینمای اجتماعی – که «دایره زنگی» نیز ظاهرا در همین دسته قرار می گیرد – فیلم و اثری مورد توجه قرار گیرد باید مناظر همیشگی با دیدی نو و حرف های تازه به تصویر کشیده شود، اما «دایره زنگی» فاقد این تأثیرگذاری است.نگاه کنیم به مناسبات خانواده هایی که در دل این آپارتمان، دوربین به سراغ آنها می رود، واقعا کدامیک همدلی برانگیزند؟ کدام در ذهن و یاد مخاطب می مانند؟ درواقع می توان گفت اگرچه فرهادی تلاش کرده که به لحاظ شکل و ساختار و ارتباط آدم ها و وقایع گام تازه ای را بپیماید اما فیلم کاملا کلیشه ای و تکراری است.کارگردانی و ساختار: نام پریسا بخت آور آشناست. این نام را بیشتر در کارهای تلویزیونی ایشان به خاطر می آوریم. اگرچه در آنها نیز بخت آور به نوعی همیشه سعی کرده است که به فضاهای رئال نزدیک شود، اما در «دایره زنگی» به نظر این دغدغه او کاملا جدی تر شده. امیدوارم این قضاوت باعث سوءتفاهم نشود اما «دایره زنگی» به نظر تکرار همان مجموعه پیشین خانم بخت آور یعنی «من یک مستأجرم» است.مجموعه ای که در دل تلویزیون ساخته شد و فیلمی که در مدیوم سینما به تصویر کشیده شده بسیار شبیه هم شده اند. به نظر می آید پریسا بخت آور هنوز نتوانسته است خود را از مدیوم تلویزیون جدا کند.«دایره زنگی» اگرچه ریتم تندی دارد اما این ریتم تند هیچ کمکی به فیلم نمی کند. همچنان که دوربین که به نظر روی دست کار شده و شتابی که در نوع گفتار و حرکات بازیگران و کاراکترهای فیلم وجود دارد و... هیچ کدام نقش مثبتی در فیلم ندارند، چه آنکه «دایره زنگی» هنوز تحت تأثیر نگاه تلویزیونی پریسا بخت آور است.«دایره زنگی» چند باری عملا به اتمام می رسد اما انگار کارگردان با سماجت دوست دارد سرانجام همه خانواده ها و آدم ها را نشان دهد و همین به فیلم ضربه می زند.بازیگری: فیلم «چهارشنبه سوری» را یادتان هست؟ فیلم بازیگران مطرح محدودی داشت، اما توانست با مخاطبان ارتباط برقرار کند و تأثیرگذار باشد. نمی دانم اصغر فرهادی که نگارش فیلمنامه را برعهده داشته، در نگارش نقش ها تا چه اندازه به این جمع بازیگران نظر داشته؛ اما به نظر می آید که نقش نیلوفر خوش خلق یا اکرم محمدی یا بسیاری دیگر از بازیگران را هر بازیگر دیگری نیز می توانست بازی کند.اما وقتی به جمع بازیگران نگاه می کنیم اکثرا چهره های شناخته شده سینما و تلویزیون هستند که نقش خود را مطابق همان روال همیشگی که داشته اند این بار در «دایره زنگی» هم تکرار کرده اند. مثلا می توان به مهران مدیری اشاره کرد که در ایام نوروز سریال پرمخاطبی را هم روی آنتن داشت و وقتی در «دایره زنگی» برای اولین بار مقابل دوربین می آید از همان اولین لحظه حضورش خنده و استقبال تماشاگران را به دنبال دارد، یا همچنان که باران کوثری اصلا نمی تواند نقش یک دختر فراری و کلاهبردار را بازی کند.و دست آخر این که مشخص نشد «دایره زنگی» چه بار معنایی در فیلم دارد؟

بازیگران فیلم دایره زنگی

مهران مدیری، باران کوثری، صابر ابر، امین حیایی، بهاره رهنما، امید روحانی، گوهر خیراندیش، نیما شاهرخ شاهی، نیلوفر خوش خلق، اکرم محمدی، محمدرضا شریفی نیا، شاهرخ سخایی، اردشیر کاظمی، محسن قاضی مرادی، امیر نوری، کیانوش گرامی، آفرین چیت ساز، بهشاد شریفیان، مهدی پاکدل، حامد بهداد، ملیکا شریفی نیا، نگار فروزنده، پروین قائم مقامی، شاهد پیوند، سروناز مستوفی، سارینا فرهادی