معرفی کتاب اسطوره سیزیف اثر آلبر کامو

شنبه، 20 شهریور 1400 زمان مطالعه 8 دقیقه

اسطوره سیزیف نوشته آلبر کامو کتابی شبه‌مقاله، پیرامون مساله پوچی است.آلبر کامو سه‌گانه‌ای به نام پوچی دارد که شامل کتاب‌های: بیگانه، کالیگولا و اسطوره سیزیف می‌شود. در کتاب‌های بیگانه و کالیگولا، ما تنها شاهد «تجربه احساس پوچی» به واسطه شخصیت‌های داستان هستیم.

درباره کتاب اسطوره سیزیف

افسانه سیزیف یک مقاله فلسفی از آلبر کامو است. منتشر گردید.در این مقاله آلبر کامو برای اولین بار واژه ابزورد را به کار می برد که بعدها الهام بخش گونه ای از تئاتر به نام تئاتر پوچی گردید که مارتین اسلین در کتابی به همین نام به توضیح آن پرداخته است.

خلاصه کتاب اسطوره سیزیف

اسطوره سیزیف را مهم ترین اثر فلسفی آلبر کامو می دانند. او در این جستار، از اندیشه ها و ایدئولوژی های فلسفی خود درباره ی پوچی، معناباختگی و شیوه ی مواجهه با آن ها نوشته است. به باور کامو، خودکشی جدی ترین مسئله ی فلسفه است و درواقع پاسخ به این سوال است که آیا زندگی ارزش زیستن دارد؟ دوقطبی زندگی و خودکشی، درون مایه ی بخشی از آثار کاموست که با عنوان سه گانه ی پوچي شناخته می شوند و عبارتند از: «بیگانه» به صورت رمان، «کالیگولا» در قالب نمایشنامه و اسطوره سیزیف که نشان دهنده ی عقاید کامو درباره ی پوچی و معناست.دغدغه ی کامو در جستار اسطوره سیزیف این است که اگر زندگی ارزش زیستن ندارد، پس تنها راه برای آدمی خاتمه دادن به آن است. ولی اگر زندگی، ارزش تجربه کردن دارد پس دیگر نیازی به خودکشی نیست.در این کتاب کامو نظر خود درباره ی پوچی و بی معنایی را شرح می دهد. او معتقد است نیاز و خواسته ی اصلی بشریت در طول تاریخ، طلب معنای زندگی بوده است. تمام آثار ادبی و فلسفی نیز نشان از جستجوی نویسندگان و اندیشمندان درباره ی معنای زندگی دارد.
کامو در اسطوره سیزیف فقدان ارزش و معنا در زندگی انسان غربی و ناتوانی او در باور خدا را توصیف می کند. از این رو، او با تردید به کلیه ی روایت های مذهبی و فلسفی پیش از خود و زمانه اش نگاه می کند و به منتقدی مارکسیست که از گرایش های رایج زمانه اش بود، تبدیل می شود. از نظر او مارکسیست نیز اسطوره ای بیش نیست که تلاش می کند تا جای مسیحیت را بگیرد؛ در حالی که با ایجاد یک گسست از ریشه های معنابخش به زندگی آدمی، ناکارآمد و بی ثمر عمل خواهد کرد.

درباره نویسنده کتاب اسطوره سیزیف

آلبر کامو، زاده ی ۷ نوامبر ۱۹۱۳ و درگذشته ی ۴ ژانویه ۱۹۶۰، نویسنده، فیلسوف و روزنامه نگار فرانسوی بود. او یکی از نویسندگان بزرگ قرن بیستم و خالق کتاب مشهور بیگانه است.پدرش «لوسین کامو» فرانسوی فقیری بود که در الجزیره برزگری می کرد و در آنجا با زن خدمتکاری که اهل اسپانیا بود ازدواج کرد و صاحب دو فرزند به نام های لوسین (هم نام پدر) و آلبر شد. کودکی کامو در یک زندگی فقیرانه ی طبقه ی کارگری سپری شد. او در تعطیلات تابستانی در برابر دریافت دستمزدی اندک در مغازه ها کار می کرد؛ سپس به آموختن انگلیسی پرداخت و با زبان اسپانیایی آشنا شد، ولی نتیجه ی کار مطلوب نبود. در سال ۱۹۳۰ و با دریافت دیپلم، نخستین گام را به سوی ترقی برداشت. سپس در دسامبر همان سال نخستین نشانه های ابتلاء به بیماری سل در او نمایان شد و به همین خاطر مجبور شد فوتبال را کنار بگذارد، هرچند که تا آخر عمر کوتاهش یک تماشاچی فوتبال باقی ماند.در سال ۱۹۳۵ لیسانس فلسفه را گرفت و در ماه مه سال ۱۹۳۶ پایان نامه ی خود را درباره ی فلوطین ارائه داد.کامو در ۱۹۳۴ با «سیمون هیه»، دختری جوان، ثروتمند، زیبا و البته معتاد به مرفین ازدواج کرد و دو سال بعد در اثر خیانت هایی از هر دو طرف و با تحمل «تجربه ای دردناک» از هم جدا شدند. ازدواج دوم کامو در ۱۹۴۰ بود و او با فرانسین فور، که یک پیانیست و ریاضی دان بود، ازدواج کرد.در ۱۹ دسامبر ۱۹۴۱ کامو اعدام «گابریل پری» را شاهد بود که این واقعه به قول خودش موجب متبلور شدن حس شورش علیه آلمان ها در او شد. کامو در بعداز ظهر چهارم ژانویه ۱۹۶۰ و در سن ۴۷ سالگی بر اثر سانحه ی تصادف نزدیک سن، در شهر ویل بلویل درگذشت. در جیب کت او یک بلیط قطار استفاده نشده پیدا شد، او ابتدا قرار بود با قطار و به همراه همسر و فرزندانش به سفر برود ولی در آخرین لحظات پیشنهاد دوست ناشرش را برای همراهی پذیرفت تا با خودروی او سفر کند.

آلبر کامو

بررسی ترجمه های کتاب اسطوره سیزیف

به دنبال اقبال خوب خوانندگان ایرانی از آثار آلبرکامو، کتاب های او با ترجمه های متعدد چاپ شده اند. کتاب اسطوره سیزیف از آثار مشهور و پرخواننده ی کامو در ایران است که مترجمین مختلفی از جمله «محمدعلی سپانلو»، «علی صدوقی»، «اکبر افسری»، «محمود سلطانیه» و «شهلا شریعتمداری» آن را ترجمه کرده اند. «مهستی بحرینی» شاعر و مترجم، آثار فرانسوی بسیاری را ترجمه کرده است. او دکترای ادبیات فارسی دارد که باعث شده با اشراف به زبان فارسی، ترجمه های دقیقی از زبان مبدا به مقصد انجام دهد. «بحرینی» برای سبک و سیاق نویسنده ارزش خاصی قائل است و در جریان ترجمه تلاش می کند تا سبک نویسنده را انعکاس دهد. به باور او ترجمه شبیه به کاری هنری است و مترجم را امانت داری می داند که رسالتش ارائه ی نزدیک ترین زبان ممکن به زبان نویسنده است.«نیلوفر» ناشر کتاب اسطوره سیزیف آن را در سال 1389 با ترجمه ی «بحرینی» منتشر کرد.

قسمتی از کتاب اسطوره سیزیف

آنچه انگیزه ی زندگی نامیده می شود در عین حال می تواند انگیزه ای عالی برای مردن باشد. (اسطوره سیزیف – صفحه ۱۶)

آغاز اندیشیدن یعنی آغاز تحلیل رفتن. (اسطوره سیزیف – صفحه ۱۷)

از خواب برخواستن، تراموای، چهار ساعت کار در اداره یا کارخانه، ناهار، تراموای، چهار ساعت کار، شام، خواب و دوشنبه سه شنبه چهارشنبه پنجشنبه جمعه و شنبه، با همین روند ادامه دارد. این راه در بیشتر مواقع به آسانی دنبال می شود. تا اینکه روزی «چرا» سر برمی دارد و ماجرا در خستگی ای که نشان از شگفتی دارد آغاز می شود. «آغاز می شود»، این مهم است. (اسطوره سیزیف – صفحه ۲۶)

فکر کردن، دیگر یکسان کردن کردن ظاهر مور و در پس چهره ی یک اصل بزرگ، بدان جلوه ای آشنا بخشیدن نیست. فکر کردن یعنی دیدن را از نو آموختن، هوشیار بودن، شعور خود را هدایت کردن، از هر تصور و تصویری مانند پروست، جایگاهی ممتاز ساختن. (اسطوره سیزیف – صفحه ۴۰)

عامل تضاد و شکاف موجود میان جهان و ذهن من، چه چیزی به جز آگاهی من از آن می تواند باشد؟ (اسطوره سیزیف – صفحه ۶۸)

از انسان پوچ گرا توقع جهش دارند، اما تنها پاسخی که می تواند بدهد این است که او مطلب را به درستی درک نمی کند و این امر در نظرش وضوحی ندارد. تنها می خواهد دست به کاری بزند که آن را می فهمد. به او می گویند که این گناهِ ناشی از غرور است، اما او درکی از مفهوم گناه ندارد. می گویند که شاید دوزخ در پایان راه باشد، اما او از چنان تخیل نیرومندی برخوردار نیست که بتواند چنین آینده ی شگفت انگیزی را پیش خود مجسم کند. می گویند که زندگی جاویدان را از دست می دهد، اما این هم در نظرش بی معنی است. می خواهند که او را وادارند تا به تقصیر خود اعتراف کند. اما او احساس بی گناهی می کند. در واقع این تنها احساسی است که دارد. احساس بی گناهی ای که هیچ چیز نمی تواند جای آن را بگیرد. همین بی گناهی است که اجازه ی هر کاری را به او می دهد، بنابراین، انتظاری که از خود دارد این است که «تنها» با آنچه می داند زندگی کند، با آنچه هست سر کند. و به آنچه قطعی نیست مجال دخالت ندهد. در پاسخ به او می گویند که هیچ چیز قطعی نیست. اما این خود دسته کم، نوعی قطعیت بشمار می رود. سر و کار او با همین است: می خواهد بداند آیا امکان زیستن قطعی وجود دارد یا نه. (اسطوره سیزیف – صفحه ۷۰)

پوچی، این نکته را برایم روشن می سازد: فردایی وجود ندارد. از این پس این را دلیل آزادیِ کامل خود می دانم. (اسطوره سیزیف – صفحه ۷۵)

زندگی، عصیان و آزادی خویش را در بیشترین حد ممکن احساس کردن، به معنی زیستن در بیشترین حد ممکن است. (اسطوره سیزیف – صفحه ۸۰)

افراد غمگین به دو دلیل غمگینند: یا آگاه نیستند یا امیدوارند. (اسطوره سیزیف – صفحه ۹۲)

انسانیت انسان بیشتر به لحاظ چیزهایی است که مسکوت می گذارد و نه چیزهایی که می گوید. (اسطوره سیزیف – صفحه ۱۰۸)

همیشه زمانی فرا می رسد که باید میان تفکر و عمل یکی را برگزید. چنین کاری را انسان شدن می نامند. (اسطوره سیزیف – صفحه ۱۱۰)

هیچ کاری از فرد ساخته نیست و با وجود این، هرکاری از او بر میاید. اکنون با این آمادگی فوق العاده، می فهمید که برای چه او را هم بالا می برم و هم خرد می کنم. جهان است که او را خرد می کند و منم که آزاد می کنم. (اسطوره سیزیف – صفحه ۱۱۰)

اگر جهان در خور فهم بود، هنر وجود نداشت. (اسطوره سیزیف – صفحه ۱۲۵)