معرفی رشته ورزشی وینگسوت + نکات فنی آن

اگر شما تا به امروز آرزوی پرواز و اوج گرفتن در آسمان مانند ابر قهرمان ها را در سر داشته اید، بدانید که تنها نیستید! آرزوی پرواز ذهن انسان ها را از دوران ما قبل تاریخ درگیر خود کرده است. حتی با ظهور هواپیما ها و دسترسی آسان تر به مسافرت و جا به جایی هوایی، این سوال تاریخی همچنان به همراه ما مانده است.

این ورزش آرزوی دیرینه ی انسان برای پرواز مانند پرندگان را به نوعی محقق کرده است. همه تمدن های دنیا در بدو پیدایش اسطوره ها، افسانه ها، خدایان و الهه هایی در مورد پرواز از خودشان خلق کردند. در واقع رویاهای مربوط به پرواز، یک بخش مشترک در میان تجربه انسان ها است. به طور کل یک میل فراگیر برای به پرواز درآمدن در همه ما وجود دارد.

وینگسوت چیست؟

وقتی به وینگسوت های مختلف، فارغ از سایز ها کوچک و بزرگ و طراحی های گوناگونی که دارند نگاه می کنیم، یک اصل مهم در همه آنها رعایت شده است. همه وینگسوت ها دارای دو بال پرواز روی دست ها و یکی بین پاها می باشند. بال های وینگسوت به دلیل شکل ایرفول گونه خود (مانند بال هواپیما) در جریان هوا به پرواز در می آید. وینگسوت می تواند مانند هواپیما روی آسمان شناور مانده و توسط تغییر وضعیت بال های خود، تغییر جهت دهد.

وینگسوت ها از نوع مخصوص از پارچه نایلونی نرم، سبک و با تراکم بسیار بالا ساخته می شوند. طراحی و دوخت وینگ سوت به نحوی است که می توان آن را مانند لباس به راحتی پوشید و روی بدن محکم کرد. طراحی بازوهای وینگسوت مانند ایرفویل بال های هواپیماست که این به پرواز و حرکت رو به جلوی ما کمک می کند.

حرکت رو به جلوی یک وینگسوت مدرن دارای نسبتی در حدود ۲.۵ به ۱ است به معنای ساده مثلا وقتی وینگسوت دو و نیم متر به جلو می رود یک متر هم پایین می آید. بیرون پریدن از هواپیما و دیگر وسیله ها دارای تکنیک های خاصی است که ورزشکار ملزم به رعایت همه نکات ایمنی آنهاست. مدت زمانی که یک پرنده می تواند با وینگسوت پرواز کند بیشتر از سقوط آزاد است. در واقع شخص مانند پرنده ای در هوا به پرواز در می آید و در آخر برای فرود آمدن به زمین، چتر نجات باز شده و فرد به طور آهسته به زمین می رسد.

عجایب پرواز با وینگ سوت

دیدن یک انسان با وینگسوت که دارد مثل یک پرنده ی شکاری از کناره های کوه بال میزند، به نظر خیلی از مردم، دیوانگی محض به نظر می رسد، ولی یک چیز جادویی در مورد این ورزش فوق العاده وجود دارد. وقتی می بینید زمین از زیر شما با شیب تند در حال عبور است، شاید دیووانه کننده باشد. اگر به حد کافی سریع پرواز کنید، می توانید با استفاده از وینگسوت در آسمان بالا رفته و اوج بگیرید. وینگ سوت کاری کاری خواهد کرد که حس واقعی پرواز را درک کنید.

تفاوت وینگسوت با پاراگلایدر و چتربازی سقوط آزاد

با وینگسوت می توان با سرعت خیلی زیاد در آسمان به این طرف و آن طرف پرواز کرد و باید از داخل یک هواپیما و یا از یک صخره و پرتگاه مرتفع برای رسیدن به ارتفاع مناسب در آسمان بیرون پرید است. سرعت حرکت رو به جلو و پرواز وینگ سوت آنقدر زیاد است که با خود آن به تنهایی نمی شود فرود امنی داشت و باید حتما در انتهای پرواز از چتر نجات استفاده کرد.

این در حالی است که با چتر های سقوط آزاد و همچنین پاراگلایدر می توان سریعا سرعت را کم کرده و فرود خیلی نرمی داشته باشیم. وینگسوت به اسکای دایور ها و بیس جامپر ها این امکان را می دهد تا در آسمان مثل یک پرنده به پرواز درآمده، دست های شان را باز کرده و در آسمان گشتی بزنند. برای قرن ها افراد پیشگام در هوانوردی تلاش کردند تا با اتصال بال های مصنوعی به دست ها و پشت خود، به این امر مهم دست یابند. وینگسوت یا همان لباس بالدار (لباس خفاشی) نتیجه این همه تلاش انسان برای پرواز مانند یک پرنده است. تا زمانی که در ارتفاع مناسب هستید و چتر خود را باز نکرده اید می توانید با وینگسوت خود در آسمان بچرخید و حرکات آکروباسی و نمایشی اجرا کنید.

طراحی وینگسوت

طرح های مختلفی از وینگسوت در بازار وجود دارند اما تمام آن ها عموما از یک اصول مشترک پیروی می کنند. وینگسوت ها از الیافی بسیار مقاوم و با دوام به همراه بعضی قسمت های سخت و محکم ساخته شده اند که بدن انسان نیز نقش شاکله اصلی آن را ایفا می کند. اساسا این لباس باعث تبدیل تمام بدن ما به یک بال می شود که به معنای این است که این لباس باید تا حد امکان از سطح افقی بیشتری برخوردار باشد تا ایرفویل کارایی بهتری را به ما بدهد. در طراحی های معمولی، وینگسوت ها با قرار دادن سطوحی از بال در بین پاها و در زیر بازو ها باعث دست یابی به این هدف شده اند.

هوای مخالف باعث باد شدن این سطح ها از طریق ورودی های هوای مخصوص به این لباس می شوند که باعث می شود تا ایر فویل ها در طول پرواز در حالت پایدار و محکم باقی بمانند این یعنی افراد نیازی ندارند تا برای حفظ شکل ایرفویل بال های خود فقط از نیروی فیزیکی بدنشان استفاده کنند. برای اینکه پرنده ها بتوانند در پایان پرواز با وینگسوت به راحتی چتر خود را باز کنند، طراحی لباس به گونه ای است که دسترسی به همه اینها و موارد ایمنی وجود دارد.

آیرودینامیک وینگ سویت

وینگسوت چگونه به فردی که آن را پوشیده اجازه می دهد تا واقعا پرواز کند؟

برای دانستن بیشتر درباره ی فیزیک وینگسوت، طراحی و اینکه چگونه دهه ها تجربه و آزمایش باعث شد اکنون پرنده وینگسوت آسمان را به تسلط خود در بیاورند باید کمی در مورد اصول پایه فیزیک پرواز بیشتر بدانید.

اولین چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که هوا مانند مایعات، سیال است. سعی کنید کف دستتان را در وانی پر از آب حرکت دهید و یا دستتان را از پنجره ماشینی در حال حرکت به بیرون ببرید. نیروی مقاومتی که شما بر روی دستتان احساس می کنید همان حرکت سیالات (هوا یا آب) است که بر خلاف جهت حرکت دست شما می باشند.

پرواز ارتباط بین ۴ نیروی مخالف است. همیشه گرانش و نیروی وزن شی پرنده را به پایین می کشد. ولی لیفت یا بالا رفتن زمانی رخ می دهد که حرکت رو به پایین جسم با نیروی مقاومت هوا رو برو می شود.

اگر شما سطحی صاف و یا ایرفویل (سطحی شبیه بال هواپیما) داشته باشید، حرکت در سیالات نه تنها باعث کاهش نیروی گرانش شی پرنده شده، بلکه باعث بالا رفتن آن نیز می شود.

وقتی اسکای دایوری که از هواپیما خارج می شود، فورا نیروی جاذبه را احساس خواهد کرد. اگر همین فرد وینگسوت به تن داشته باشد، ایرفویل وینگ سوت باعث ایجاد لیفت می شود. اگرچه که این ایرفویل آنقدر بزرگ نیست که بتواند تا حدی لیفت ایجاد کند که وزن فرد را در هوا به بالا بکشد. به همین دلیل است که وینگسوت فلایر ها باید از چتر برای فرود استفاده کنند.

این بال های کوچک وینگسوت نمی توانند به حدی نیروی لیفت بالا رونده ایجاد کنند که باعث کم شدن سرعت فرد، برای فرودی امن شوند. برای اوج گرفتن در داخل آسمان، وینگسوت فلایر باید به glide ratio (رابطه بین لیفت، درگ و نیروی وزن که مشخص می کند یک شی پرنده از یک ارتفاع خاص تا چه حدی می تواند جا به جا شود) خود توجه کند. هنگامی که نیروی وزن پرنده را به پایین می کشد، لیفت به او اجازه می دهد تا با برشی به صورت افقی وارد هوا شود.

نحوه پرواز با وینگسوت و حرکت آن در آسمان

زمانی که یک وینگسوت فلایر از داخل هواپیما به بیرون پریده و شروع به سقوط می کند، اولین قدم باز کردن دست ها و پاها برای باز شدن کامل بال ها است. سپس فرد ستون فقرات خود را صاف کرده، شانه هایش را رو به جلو هل داده و پاهایش را صاف می کند. از آن جایی که تمام بدن فرد به عنوان ایر فویل عمل می کند، فرد پرنده می تواند با حرکت دادن قسمت های مختلف بدن خود در آسمان مانور بدهد.

1. طی مسافت

برای پوشش دادن مسافتی طولانی، فرد باید شانه های خود را به جلو گردش داده و چانه خود را به گردن بچسباند تا وینگسوت را در حالت سر پایین قرار دهد. او باید حتما بال هایش را باز نگه داشته باشد ولی نه در حدی که کامل کشیده شود. فراموش نکنید هرچه لیفت بیشتر باشد،سرعت کم شدن ارتفاع پایین تر می آید و شی پرنده باید ارتفاع را فدا کرده و آن را تبدیل به سرعت کند تا بتواند مسافت بیشتری را پوشش دهد.

2. پرواز بیشتر

برای رسیدن به طولانی ترین زمان ممکن پرواز،وینگسوت فلایر باید سر خود را بالا گرفته و به جلو نگاه کند. او همچنین باید از ناحیه لگن خود را جمع کرده، بال ها را کش بیاورد و بر خلاف باد آن هارا به پایین فشار دهد. با این کار فرد به بیشترین سطح تماس ممکن رسیده که باعث ایجاد لیفت بیشتری می شود. این همزمان سرعت پایین آمدن و حرکت رو به جلو را کاهش می دهد.

2. دور زدن

وقتی که زمان دور زدن می رسد، فرد پرنده به سادگی پاها، لگن،شانه ها را چرخانده تا باعث ایجاد تغییر در شکل ایرفویل شود. هر قسمتی از وینگسوت می تواند باعث دور زدن شود. در اینجا نکته مهم، انجام حرکات کوچک است زیرا حرکات بزرگ تر می تواند باعث چرخش غیر قابل کنترل (Flat Spin) شود. این بسیار شبیه شنا در زیر آب و حرکت دادن بدن برای تغییر جهت است به غیر اینکه هر حرکت کوچکی در وینگسوت باعث تغییرات اساسی در جهت حرکت می شود.

تاریخچه Wingsuit

اولین پرش با چتر از داخل یک هواپیما تنها پس از ۹ سال از اولین پرواز موفق برادران رایت اتفاق افتاد. اولین اسکای دایور ها پیشگامان واقعی بودند که با هر پرش درک و دانش خود را درباره آیرودینامیک سقوط آزاد فزایش می دادند. در آن زمان آن ها نمی توانستند جهت سقوط آزاد را کنترل کنند که امروزه در ورزش اسکای دایوینگ آن را تکنیک tracking می نامیم. آن ها فقط سقوط می کردند تا زمانی که چتر هایشان را باز کنند.

در دهه سی میلادی(بین ۱۹۳۰ تا ۱۹۴۰) افراد تست کننده اسکای دایوینگ تمهیدات خاصی را برای بال ها در نظر گرفته و امتحان می کردند تا بتوانند ترکینگ بهتری داشته باشند. از چوب گرفته تا پارچه و حتی سازه های فلزی. هنگامی که این افراد پرنده پیش قدم سطح های مختلفی از قدرت مانور را تجربه می کردند، این بال های بدترکیب معمولا در توانایی فرد برای خروج مناسب از هواپیما و یا فعال کردن چترشان دخالت کرده و او را دچار مشکل می کرد که در نتیجه باعث آسیب دیدگی می شد.

در پاسخ به نرخ بالای تلفات، انجمن چتربازی آمریکا USPA استفاده از بال را در اسکای دایوینگ ممنوع اعلام کرد. در دهه ۸۰ میلادی خلبان آلمانی به اسم کریستوف آرن با تقویت لباس اسکای دایوینگ خود به کمک سطح هایی از بال های یافته شده، توانست به پیشرفتی در تکنولوژی وینگ سوت دست یابد. اگرچه این باعث سرعت بیشتر در ترکینگ نشد اما توانست سرعت کم شدن ارتفاع را آرام تر کرده و تعادل بیشتری ایجاد کند. در پی این پیشرفت ها در سال ۱۹۸۷، انجمن چتربازی آمریکا USPA محدودیت های خود را بر روی سقوط آزاد با بال لغو کرد.

در اواسط دهه ۹۰ یک اسکای دایور فرانسوی به نام پاتریک گایاردون بیشتر بر روی این کانسپت کار کرد و سطح هایی از بال را در بین پاها و زیر بازو ها قرار داد. گایاردون در حین تست این مفهوم از دنیا رفت اما این طرح ۳ بال او پایه گذار طرح های مدرن و امروزی وینگ سوت ها شد.

اولین وینگسوت های تجاری در انتهای دهه نود میلادی وارد بازار شد و این ورزش تا به امروز رشد بسیاری کرد. وینگسوت فلایینگ (wingsuit flying) یک ورزش بی حد و مرز است و شرکت کنندگان آن اسکای دایور های با تجربه و بیس جامپر های ماهری هستند.

قیمت وینگسوت

قیمت وینگسوت بر اساس نوع شرکت تولید کننده، طراحی و مدل بین ۱.۱۰۰ تا ۲.۰۰۰ دلار هستند.

قیمت آموزش پرواز با Wingsuit

اگر حداقل ۲۰۰ پرش سقوط آزاد دارید و همه پیش نیاز های آموزش وینگسوت را اجرا کرده اید، کار بسیار ساده است. آموزش شما بین دو تا پنج روز زمان می برد. آموزش وینگسوت شامل تعلیمات مربی، اجاره لباس وینگسوت و پرش های تمرینی بین ۵۰۰ تا ۹۰۰ دلار برای شما هزینه دارد. بعد از این دوره آموزشی قادر خواهید بود به راحتی از وینگسوت های مبتدی استفاده کرده و پرواز کنید. با بالا رفتن مهارت ها و تجربه هایتان با وینگسوت های بزرگتر و پیشرفته تری پرواز خواهید کرد.

مسابقات وینگسوت

با به رسمیت شناخته شدن وینگسوت برای فدراسیون جهانی هوانوردی FAI، در سال ۲۰۱۵ دو مسابقه رسمی برای Wingsuit Performance Flying و Wingsuit Acrobatics اجرا شد که امکان نمایش توانایی ها در یک صحنه جهانی برای شرکت کنندگان فراهم گشت.

رقابت های پرفورمنس

این نوع مسابقه به انداره گیری سه پارامتر مختلف عملکرد خلبان وینگسوت ( بهترین لیفت، کمترین درگ، بهترین نرخ گلاید) پرداخته و آنها را در یک نتیجه واحد ترکیب می کند. تمامی اندازه گیری ها توسط یک دستگاه جی پی اس در یک ارتفاع خاص صورت می گیرد (ارتفاع ۲۰۰۰ m تا ۳۰۰۰ m AGL). این مسابقه در طول ۳ پرش اسکای دایوینگ با استفاده از تجهیزات یکسان انجام می شود که هر کدام از پرش ها برای اجرای آیتمی ویژه اختصاص داده شده است.

در مورد آیتم زمان هرچه پرنده وینگسوت مدت بیشتری در آن ارتفاع خاص باقی مانده باشد، بهتر خواهد بود. برای آیتم مسافت، پرنده وینگسوت هرچه مسافت بیشتری را در آن ارتفاع باقی مانده باشد، امتیاز بهتری کسب کرده است. برای آیتم سرعت بالاترین میانگین سرعت افقی دست یافته شده بر روی زمین در آن ارتفاع مورد محاسبه قرار می گیرد. هرچه مسافت بیشتری را در مدت زمان کمتر در پنجره رقابت طی کنید بهتر است.

این مسابقات هرگونه مزیت و برتری فیزیک بدنی پرنده را نفی کرده و به دنبال یافتن بهترین خلبان وینگسوت می باشد. Espen Fadnes نروژی نیز موفق شد تا نام خود را به عنوان اولین قهرمان مسابقات جهانی FAI در سال ۲۰۱۵ جاودانه کند. اکنون بسیاری از افراد دیگر آرزو دارند تا به عنوان قهرمانی درمسابقات جهانی Wingsuit Performance Flying دست یابند.

رقابت های آکرو

در این رقابت ها یک تیم وینگسوت در یک نمایش هوایی قرار گرفته و با نشان دادن بهترین عملکرد خود برای تحت تاثیر قرار دادن داوران تلاش می کنند. این رقابت متشکل از دو نفر پرنده در یک تیم به همراه یک نفر پرنده به عنوان فیلمبردار و دوربین پروازی بوده و هردو حرکات اجباری و دورهای آزاد را شامل می شود.

تیم ها باید داوران و دیگر خلبانان وینگسوت را با خلاقیت و مهارت های پرواز خود تحت تاثیر قرار دهند. تیم ها نه تنها باید با عملکرد خود امتیاز کسب کنند بلکه امتیاز عملکرد فیلمبردار و شیوه پرواز او نیز مورد محاسبه قرار می گیرد.

شیوه پرواز یک عامل بسیار مهم در این نوع رقابت های وینگسوت بوده و باعث می شود تا تیم ها در بهترین حالت ممکن خود پرواز کنند. نمره های شیوه پرواز بر اساس وضعیت بدن، نرمی پرواز، هم گیری های کنترل شده و سرعت پرواز رو به جلو محاسبه می شوند.

آشنایی با رشته ورزشی پاراگلایدر