میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر بودزوناید

بودزوناید (Budesonide) نوعی کورتیکواستروئید می باشد که در درمان آسم استفاده می شود. بودزوناید در حمله آسم مورد استفاده قرار نمی گیرد. از شایع ترین عوارض بودزوناید می توان به سردرد، تهوع، یبوست، احساس خستگی و درد مفاصل اشاره کرد. مصرف بودزوناید در بارداری و شیردهی باید با احتیاط باشد.

بودزوناید در درمان آسم مزمن، پروفیلاکسی و درمان علامتی رینیت آلرژیک، درمان سندروم کروپ ( croup syndrome) در کودکان نیز استفاده می شود.

مکانیسم اثر بودزوناید

بودزوناید یک کورتیکوستروئید می باشد . مکانیسم دقیق عمل کورتیکوستروئید بر التهاب در رینیت آلرژیک فصلی و دائمی هنوز بخوبی شناخته شده نیست. اما اثر ضد التهاب بودزوناید در کارایی آن در رینیت آلرژیک فصلی و دائمی موثر می باشد.

فارماکودینامیک

بودزوناید یک کورتیکوستروئید ضد التهاب می باشد که دارای فعالیت گلوکوکورتیکوئید قوی و فعالیت مینرالوکورتیکوئید ضعیف می باشد.

فارماکوکینتیک

پس از مصرف بودزوناید از طریق بینی بصورت تک دوز اسپری بینی ( 128 mcg) ، حداکثر غلظت پلاسما (بطور میانگین 0.3 nmol/L) در عرض 0.5 ساعت بدست می آید.
بعلت متابولیسم عبور اول شدید کبدی بودزوناید از بازدهی بدنی محدودی برخوردار است. فراهمی زیستی بودزوناید بصورت اسپری بینی 34% و بصورت نبولایزر 6% می باشد.
بودزوناید 85-90% به پروتئین های پلاسما متصل می شود.
نیمه عمر نهایی داروی بودزوناید 2 تا 3 ساعت می باشد. بودزوناید به شکل متابولیت از ادرار و مدفوع دفع می شود.
تقریبا دو سوم داروی بودزوناید نشانه گذاری شده مصرف شده از طریق بینی از طریق ادرار و مابقی از طریق مدفوع دفع می شود.

موارد و مقدار مصرف بودزوناید

درمان علامتی رینیت آلرژیک فصلی یا رینیت غیر آلرژیک

• بالغین و اطفال بالای 12 سال: یک اسپری در هر یک از حفرات بینی روزانه یک بار تجویز می گردد. حداکثر دوز روزانه برای این گروه 256 میکروگرم در روز می باشد.

آسم مزمن

• بالغین: در صورتیکه بیمار قبلا از داروهای برونکودیلاتور استفاده کرده باشد 200 تا 400 میکروگرم استشاقی روزانه 2 بار و در صورتیکه قبلا از کورتیکواستروئیدهای خوراکی استفاده کرده باشد 400 تا 800 میکروگرم استنشاقی روزانه 2 بار تجویز می شود.
• کودکان بالای 6 سال: ابتدا 200 میکروگرم بودزوناید به فرم استنشاقی روزانه 2 بار و در صورت نیاز حداکثر تا 400 میکروگرم تجویز می گردد
• کودکان 1 تا 6 سال: 0.25 میکروگرم بودزوناید از طریق جت نبولایزر یک بار در روز تجویز می گردد. اگر قبلا برای کودک از کورتیکواستروئید استفاده نشده باشد می توان روزانه 0.5 میکروگرم یا دو بار 0.25 میکروگرم بودزوناید تجویز نمود.

نکات با اهمیت:

• بودزوناید فورموترول فرم ترکیبی این دارو می باشد.
• از شایع ترین عوارض بودزوناید می توان به سردرد، تهوع، یبوست، احساس خستگی و درد مفاصل اشاره کرد.
• افراد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف، فشار خون بالا، بیماری های کبدی، اگزما و یا پوکی استخوان پیش از مصرف بودزوناید باید پزشک معالج را در جریان قرار دهند.
• مصرف بودزوناید سبب تضعیف سیستم ایمنی می شود. اگر علائم عفونت، تب، لرز، بدن درد، خستگی یا استفراغ را نشان دادید فورا با متخصص خود مشورت کنید.
• ابتلا به سرخک و آبله مرغان در افراد مصرف کننده بودزوناید می تواند بسیار مرگ بار باشد. در طول درمان با بودزوناید از تماس با افراد مبتلا به این بیماری ها اجتناب کنید.
• مصرف بودزوناید در افراد بالای 65 سال باید با احتیاط باشد.
• اگر قند خون شما بالا می باشد، در طول درمان با بودزوناید آن را به طور مرتب چک کنید.
• علائم ناشی از افزایش خون عبارت است از گیجی، احساس خواب آلودگی، تشنگی بیش از حد، گرسنگی، دفع بیش از حد ادرار، تنفس سریع و تنفسی که با بوی میوه ها همراه باشد.
• بودزوناید خوراکی ممکن است در درمان بیماری التهابی روده نیز مصرف شود.

توجهات بیمار – خانواده در حین مصرف بودزوناید

• نحوه استفاده از اسپری بودزوناید توسط پزشک معالج آموزش داده می شود.
• بیش از میزان مجاز از بودزوناید استفاده نکنید.
• بروز درد و خونریزی بینی را در طول مصرف بودزوناید به پزشک اطلاع دهید.
• از قرار گرفتن در محیط های پر ازدحام و تماس با افراد مبتلا به عفونت های ویروسی اجتناب کنید.
• اگر علائم تنفسی با مصرف بودزوناید تخفیف نیافت با پزشک معالج خود تماس حاصل کنید.

توجهات پزشکی – پرستاری برای مصرف بودزوناید

• بودزوناید باید مطابق با دستورات پزشک استفاده شود.
• قبل و در حین درمان با بودزوناید وضعیت تنفسی بیمار را بررسی کنید.
• قبل از تجویز بودزوناید حفره دهان را معاینه کنید زیرا کورتیکواستروئیدها علایم مربوط به عفونت های ویروسی و قارچی را پنهان می کنند.
• جذب سیستمیک بودزوناید سبب بروز عوارض آلرژیک می شود.
• بودزوناید باید به طور تدریجی قطع شود.
• برای تجویز استنشاقی بودزوناید، بایداینهالر در میان لب های بسته قرار گیرد و به صورت عمیق تنفس کرده و بازدم خود را نگاه دارید.
• برای تجویز اسپری بینی بودزوناید بیمار باید در وضعیت نشسته قرار گیرد سر را عقب انداخته و اسپری بینی بودزوناید را قطره قطره در بینی بچکانید.
• به هنگام تجویز بودزوناید رطوبت محیطی کافی باید تامین شود.

دارو های مشابه بودزوناید

پردنیزولون , مومتازون داخل بینی , سیکلزوناید , فلونیزولاید

میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر مکلورتامین