مراحل آرماتوربندی یک سازه بتنی

آرماتوربندی چیست؟

آرماتوربندی یکی از اصلی ترین شیوه ها برای ایجاد ساختمان های مدرن است که باعث می شود ساختمان از لحاظ مهندسی مقبولیت داشته باشد. در واقع ترکیب آرماتور و بتن خالی باعث ایجاد یک نوع سنگ مصنوعی می شود که از لحاظ مختلف مناسب است. بتن ماده ای خمیری است و به هر شکلی درمی آید، اما آرماتور به بتن کمک می کند که به شکل دلخواه مهندسین سفت شود و استحکام لازم را بگیرد. آرماتوربندی ممکن است به صورت قرار گرفتن چندین میلگرد ساده و راست بر روی یکدیگر باشد که در سقف انجام می شود، یا ممکن است به صورت میله های خمیده و در هم تنیده باشد که در ستون ها و فونداسیون استفاده می شود. آنچه که مسلم است این است که آرماتوربندی باید مطابق با اصول مهندسی صورت گیرد و از اندازه های مناسب میلگرد استفاده شود. آرماتوربندی سازه های بتنی بزرگ مانند مجتمع های چند طبقه به کمک میلگردهای بزرگتر مانند ۱۳، ۱۶ و ۲۰ انجام می گیرد و برای سازه های کوچکتر از میلگردهای با قطر کمتر استفاده می شود.

اصول آرماتور بندی

• از آماتور های زنگ زده یا آغشته به روغن نباید استفاده شود و در صورت وجود آلودگی باید ابتدا به پاکسازی آنها قبل از اجرا اقدام نمود.
• خاموت ها که آرماتورهای عرضی هستند وظیفه نگهداری آماتور های طولی را دارند و جلوگیری از کمانش آرماتور های طولی در هنگام فشار بسیار زیاد پس دقت شود که رعایت ضوابط خاموت گزاری کم اهمیت تر از آرماتور اصلی نیست.
• فاصله خاموت ها از یکدیگر باید حدود ۲۰ سانتیمتر باشد یا همان یک وجب با دست که به راحتی می توان اندازه گرفت.
• خاموت ها باید به وسیله ی سیم آماتور بندی به آماتور های طولی بسته شود. در واقع به وسیله سیم آماتور بندی به تمام آرماتورهای طولی مهار شوند.
• تمام آرماتورها باید توسط قیچی مخصوص بریده شوند و نباید آرماتورها را توسط دستگاه هوا برش برید زیرا باعث می شود چند سانتی متر بریده شده با حرارت غیر قابل استفاده باشد.
• از خم کردن آماتور در دمای پایین تر از پنج درجه سانتیگراد خودداری شود. برای خم کردن دوباره و شکل دادن مجدد، باید تمام آرماتورها به صورت سرد و با دستگاه مکانیکی خم شوند.
• فاصله بین آرماتورها تا سطح قالب بندی باید حداقل ۲٫۵ سانتیمتر باشد تا پوشش بتنی روی آرماتورها دارای ضخامت مناسبی باشد. این کار علاوه بر ایجاد پیوستگی بین بتن و آرماتور از زنگ زدگی و خوردگی آرماتورها را محافظت می کند

چگونگی آرماتوربندی سازه های بتنی

آرماتوربندی و بتن ریزی یک ساختمان مراحل مختلفی دارد که هر کدام از این مراحل باید تحت نظر یک کارشناس سازه یا معمار انجام گیرد. این مراحل عبارت اند از:

• طراحی ساختمان و مشخص کردن اجزای آن: قبل از شروع ساخت و ساز و تهیه مصالح یک ساختمان باید نقشه کلی آن طراحی شود و قسمت های مورد نیاز آن رسم و مشخص شود.

• خرید میلگرد: برای پروژه های ساده و کوچک مانند ساختمان های معمولی می توانید از میلگردهای فولادی آجدار برای آرماتور استفاده کنید. برای ساختمان های پیچیده مانند مجتمع های مسکونی بزرگ یا مجتمع فروشگاهی بزرگ و یا مخازن و… باید یک فرم مخصوص برای خرید انواع میلگرد تهیه کنید و با توجه به نیاز ساختمان و نحوه آرماتور بندی آنها را خریداری کنید.

• با طراح و نقشه کش آرماتور بندی ساختمان مشورت کنید: بعد از این که میلگرد ها را با توجه به سفارش طراح ساختمان تهیه کردید میتوانید در مورد آرماتور بندی با مهندس ناظر خود مشورت کنید. در واقع این مهندس اندازه و نوع میلگرد ها را بررسی می کند و آنها را با جزئیات کامل با نقشه ساختمان مقایسه می کند. برای پروژه های پیچیده معمولا مهندس طراح به صورت کامل در محل کار حضور دارد و کیفیت آرماتوربندی را مورد بررسی قرار می دهد. اما برای ساختمانهای کوچک و ساده تر فاصله میلگرد ها و تغییر شکل آنها اهمیت چندانی ندارد و نیازی به حضور مداوم مهندس ناظر نیست.

• یک روش مناسب برای آرماتور بندی انتخاب کنید: روش های مختلفی برای خم کردن میلگرد و ایجاد آرماتور وجود دارد که هر کدام از آنها برای یک نوع خاص از سازه های بتنی مناسب است. برخی روش منظم برخی روش کراواتی و برخی روش گره زدن را می پسندند . برای آرماتور بندی نمی توان از جوشکاری استفاده کرد. زیرا جوشکاری فاقد انعطاف بوده و در صورت اعمال فشار می شکند و استحکام کششی را کاهش می دهند .به طور کلی برای بستن میلگردها به کمک سیم مفتول دو روش وجود دارد: الف) روش ضربدری. ب) روش بستن از کنار. در روش ضربدری دو میلگرد آرماتور بر روی یکدیگر قرار می گیرند و سیم مفتول به حالت ضربدری از زیر و روی آنها عبور می کند. در روش بستن از کنار بعد از قرار گرفتن میلگرد ها بر روی هم سیم مفتول از زیر میلگرد پایینی عبور داده می شود و از کنار میلگرد بالایی عبور می کند و انتهای آن ها به هم بسته می شود. این شیوه به نام کراواتی نیز معروف می باشد که بیشتر در فونداسیون و سقف استفاده می شود.

• در مورد نحوه قرارگیری آرماتور و میلگرد ها تصمیم گیری کنید: نحوه قرارگیری آرماتور در سازه های بتنی نقش بسیار مهمی در رسیدن بتن به نقاط مختلف دارد. برای ستون های بزرگ که در آنها از میلگرد های بزرگ استفاده می شود فضای بیشتری در اختیار آرماتور و قالب آن قرار دهید و تلاش کنید بهتون به تمام نقاط آرماتور برسد .

• آرماتوربندی را دوباره چک کنید : یکی از مراحل که مهندسین همیشه در مورد آن توصیه می کنند بررسی چندباره آرماتور قبل از بتن ریزی است. معمولا آرماتور حین جابه جایی یا سایر فعالیت های ساخت و ساز مشکل دار می شود یا ممکن است سیم و مفتول آنها پاره شودو…. بنابراین هنگام بررسی نهایی آرماتور بر روی آن قدم بزنید و با پا به میلگرد ها ضربه بزنید . اگر میلگردی شل شده باشد یا مفتول آن باز شده باشد باید مجددا توسط سیم مفتول آن را ببندید.

• قالب گذاری و بتن ریزی: آخرین مرحله آرماتور بندی یک ساختمان شامل گذاشتن قالب در اطراف آن و بتن ریزی آن است. در قالب گذاری سعی کنید که از قالب های فلزی بیشتر استفاده کنید که مانع خروج آب سیمان از بتن شود. این قالب ها شکل های مختلفی دارند و می توانند انواع ستونهای استوانه ای را ایجاد کنند

نحوه اجرای آرماتور بندی