گیاه گیمنما از قدیم الایام به عنوان گیاه دارویی سنتی در آفریقا، استرالیا و مناطق مرکزی آسیا و غرب کشور هند، برای کاهش قند خون و چربی خون مورد استفاده قرار می گرفته است. گیاه گیمنما در طب سنتی مردم هندوستان جایگاه ویژه ای دارد و برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود. اسم علمی این گیاه Gymnema Sylvester است. این گیاه خاصیت بالاروندگی و رشد خود به خودی دارد و در کشور هند به gurmar معروف است که به معنی از بین برنده قند است. گیاه گیمنما حاوی ماده موثره گیمنمیک اسید است که ساختاری شبیه به مولکول گلوکز دارد و با عملکرد مسدود کردن گیرنده های دریافت کننده، گلوکز خواص جالبی را برای ما به همراه دارد. گیمنما گیاهی هندی است و مطالعات بسیاری روی این گیاه انجام شده است و خواص سلامتی آن به ثبت رسیده است.
نقش گیمنما در کاهش قند خون
یکی از مهم ترین ویژگی های این گیاه اثرات ضد دیابتی آن است. به دلیل اینکه خواص ضد دیابتی گیمنما ثابت شده است به عنوان مکمل در کنار داروهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف این گیاه کمک می کند تا قند خون نرمال بعد از وعده های غذایی حفظ شود. گیمنما همچنین تمایل فرد را به قند کاهش می دهد. ترکیب موثر در این گیاه، بخش گلوکورونیک اسیدی متصل به مولکول گیمنمیک اسید است، که باعث کاهش حساسیت به قند و سرکوب کردن طعم شیرین می شود. این گیاه مانع از جذب قند در روده نیز می گردد و در نتیجه به کاهش قند خون فرد کمک می کند.
تنظیم کلسترول خون
گیاه گیمنما نقش موثری در کاهش تری گلیسیرید خون و کلسترول بد LDL دارد. مشاهدات نشان داده اند همانطور که مصرف این گیاه در کاهش قند موثر است در کاهش جذب چربی نیز نقش بسزایی دارد. پژوهش ها نشان داده اند مصرف یک فرآورده چند جزیی حاوی گیمنما به کاهش وزن و کاهش شاخص توده بدنی به میزان 5 تا 6 درصد در افراد شرکت کننده انجامیده است. این کاهش وزن نقش موثری در کاهش اندازه سلول های چربی و تجمع چربی در کبد دارد و نقش مهم این گیاه در سطح کلسترول خون را نشان می دهد. مطالعه ای که بر روی موش های آزمایشگاهی انجام شده نشان می دهد موش هایی که وعده هایی غذایی چرب داشتند با مصرف این گیاه تجمع چربی در کبدشان کاهش داشته و سطح تری گلیسیرید کمتری در بدن خود داشته اند.
تولید انسولین
سطح مناسب و بیشتر انسولین باعث می شود قند با سرعت بالاتری از خون پاک شود. مصرف این گیاه باعث می شود تولید انسولین در لوزالمعده تحریک گردد و باعث بازسازی سلول های جزایر پانکراس (تولید کننده انسولین) می گردد و به این ترتیب انسولین را در بدن افزایش می دهد.
کاهش وزن
نشان داده شده است که عصاره های گیاه گیمنما به کاهش وزن در حیوانات و انسان ها کمک می کند. یک مطالعه سه هفته ای کاهش وزن بدن را در موش هایی که عصاره گیاه گیمنما دریافت کردند، نشان داد. در مطالعه دیگری، موش هایی که از رژیم غذایی پرچرب استفاده می کردند، با عصاره گیمنما تغذیه شدند، وزن کمتری به دست آوردند. علاوه بر این، یک مطالعه بر روی 60 فرد چاق متوسط که عصاره گیمنما را مصرف کردند، کاهش 5 تا 6 درصدی وزن بدن و همچنین کاهش مصرف غذا را نشان داد. گیاه گیمنما با مسدود کردن گیرنده های جاذب طعم شیرین در جوانه های چشایی شما ممکن است باعث شود که غذاهای شیرین کمتری بخورید و کالری کمتری مصرف کنید و کاهش کالری مصرفی منجر به کاهش وزن شود. به طورخلاصه گیاه گیمنما ممکن است در کاهش وزن نقش داشته باشد و از افزایش وزن جلوگیری کند. ممکن است باعث کاهش مصرف کالری شود.
ضد التهاب طبیعی
افرادی که قند و مواد شیرین بسیاری مصرف می کنند خطر ابتلا به التهاب را در خود بالا می برند. از آنجا که گیمنما میل به شیرینی را در فرد کاهش می دهد می تواند در کاهش التهاب بدن موثر باشد. ترکیبات ضد التهابی همچون تانن و ساپونین در این گیاه وجود دارد که در درمان بیماری هایی مانند آرتریت مفید می باشند. این گیاه آزادسازی واسطه های التهابی را کاهش می دهد و به کاهش تخریب استخوان و بهبود علائم آرتریت یاری می رساند.
عوارض جانبی احتمالی
در حالی که اثرات آن بر قند خون نسبتاً مثبت است، ترکیب گیمنما با سایر داروهای کاهنده قند خون می تواند باعث کاهش غیرایمن سطح قند خون شما شود. این می تواند عوارض جانبی مانند سردرد، حالت تهوع، سبکی سر، لرزش و سرگیجه ایجاد کند. مکمل های گیمنما نباید همزمان با داروهای کاهنده قند خون از جمله تزریق انسولین مصرف شوند. حتما با پزشک خود در مورد بهترین زمان مصرف این مکمل صحبت کنید. علاوه بر این، مکمل نباید با آسپرین یا گیاه خار مریم مصرف شود، زیرا ممکن است اثرات کاهش قند خون Gymnema را افزایش دهد. در نهایت، کسانی که آلرژی به علف شیر دارند نیز ممکن است عوارض جانبی ناخوشایندی را تجربه کنند. همیشه قبل از مصرف هر گونه مکمل گیاهی با پزشک خود صحبت کنید.
سخن آخر
گیمنما سیلوستره ممکن است به شما در مبارزه با هوس قند و کاهش سطح بالای قند خون کمک کند. این گیاه همچنین ممکن است نقش مفیدی در درمان دیابت داشته باشد، زیرا ممکن است به تحریک ترشح انسولین و بازسازی سلول های جزایر پانکراس کمک کند که هر دو می توانند به کاهش قند خون کمک کنند. علاوه بر این، گیمنما ممکن است با التهاب مبارزه کند، به کاهش وزن کمک کند و سطح کلسترول بد LDL و تری گلیسیرید را کاهش دهد. اگرچه برای اکثر افراد بی خطر است، ابتدا با پزشک خود صحبت کنید، به خصوص اگر قصد دارید مکمل را همراه با سایر داروها مصرف کنید.
راهکارهای اصولی رژیم برای لاغری
