زونیساماید (انگلیسی: Zonisamide) دارویی است که در درمان صرع و بیماری پارکینسون استفاده می شود.از لحاظ شیمیایی، این دارو یک سولفونامید است و به عنوان درمان کمکی در بیماری پارکینسون، تشنج پارشیال، سندرم لنوکس-گستو، صرع میوکلونیک و صرع تونیک-کلونیک منتشر کاربرد دارد. علاوه بر این، زونیساماید گاهی به صورت تک دارو برای درمان صرع پارشیال تجویز می شود.
موارد احتیاطی و منع مصرف زونیساماید
- پیش از مصرف زونیساماید، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
- همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص سابقه شخصی ابتلا به بیماری کبدی، بیماری کلیوی (مانند سنگ کلیه)، مشکلات ریوی و تنفسی، اسهال طولانی مدت، عدم تعادل متابولیک (اسیدوز متابولیک)، رژیم غذایی خاص(رژیم کتوژنیک)، مشکلات روحی روانی (مانند افسردگی، روان پریشی)، مطلع سازید.
- این دارو ممکن است باعث ایجاد سرگیجه شود و مصرف الکل یا ماری جوانا (شاهدانه) می تواند آن را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
- تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
- این دارو می تواند باعث کاهش تعریق شود و احتمال ابتلا به گرمازدگی را افزایش می دهد. از انجام کارهایی که ممکن است باعث گرمازدگی شود، مانند کار سنگین یا ورزش در هوای گرم یا استفاده از جکوزی خودداری کنید. وقتی هوا گرم است مایعات زیادی بنوشید و لباس سبک بپوشید. در صورت احساس گرمای بیش از حد، به سرعت به دنبال مکانی برای خنک شدن و استراحت باشید. در صورت ایجاد تب مداوم، اختلالات روحی روانی، سردرد یا سرگیجه، به سرعت به مراکز فوریت های درمانی مراجعه کنید.
- افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه سرگیجه، سبکی سر، یا عدم هماهنگی حساسیت بیشتری نشان دهند. بروز این عوارض می تواند خطر افتادن را در این افراد افزایش دهد.
- کودکان نیز ممکن است نسبت به عوارض جانبی دارو، به ویژه کاهش تعریق، گرمازدگی یا عدم تعادل متابولیک حساس تر باشند.
- در دوران بارداری، این دارو فقط باید در موارد ضروری مصرف شود. زیرا می تواند باعث آسیب به جنین شود. با این حال، از آنجایی که تشنج های درمان نشده نیز عارضه ای جدی به شمار می روند که می توانند به افراد باردار و همچنین جنین داخل رحم او آسیب برساند، از قطع مصرف این دارو بدون تجویز پزشک خودداری کنید. اگر قصد بارداری دارید، یا احتمال می رود که باردار باشید، فوراً با پزشک خود در مورد مزایا و معایب مصرف این دارو در دوران بارداری صحبت کنید.
- این دارو به شیر مادر منتقل می شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی زونیساماید
ایماتنیب , برینزولامید , بلادونا پی بی , پرومتازین , پیموزاید , تری هگزی فنیدیل , دی سیکلومین , زولپیدم , ایتراکونازول , ایزونیازید , پوساکونازول , توپیرامات , سایمتیدین , وریکونازول , کتوکونازول , کلاریترومایسین , کینیدین | کوئینیدین , فلکاینید | فلکایینید , متازولامید , سیکلیزین , پروسیکلیدین , زیپراسیدون , پرومازین , آسناپین , مکلیزین , آزاتادین , کاربینوکسامین , کلرسیکلیزین+ پسودوافدرین , دکس کلرفنیرامین , دوکسیلامین , فلاووکسات , گلیکوپیرولات , مپنزولات , فنین دامین , تریمپرازین , تریپل اِنامین , تریپرولیدین , تروسپیوم , لورلاتینیب , کلرسیکلیزین + فنیل افرین , برم فنیرامین , کلورسیکلایزین
عوارض جانبی زونیساماید
اگر علائم حساسیت به دارو را دارید با مرکز اورژانس تماس بگیرید: بثورات پوستی، کهیر، تب، تورم غدد، احساس ضعف و خستگی، درد شدید عضلانی، کبودی و خونریزی غیر عادی، زدی پوست و چشم، تنگی نفس، تورم صورت، لب، زبان، گلو.
هر علائم جدید یا بدتر شده را به پزشک خود اطلاع دهید: تغییرات در مود و رفتار، اضطراب، حمله پنیک، مشکلات خواب، تحریک پذیری، بی قراری، رفتار خصمانه، پرخاشگری، بیش فعالی (ذهنی یا جسمی)، افسردگی، افکاری در مورد خودکشی یا صدمه زدن به خود.
اگر علائم زیر را داشتید فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
- کاهش تعریق، احساس گرما
- علائم سنگ کلیه: درد شدید در پهلو یا قسمت پایین کمر، ادرار دردناک
- علائم بیماری سلول های خونی: تب، لرز، خارش بدن، علائم آنفولانزا، زخم دهان و گلو
- افزایش و بدتر شدن تشنج
- اولین علائم بثورات پوستی، حتی خفیف
- علائم افزایش اسید در بدن: ضربان قلب نامنظم، احساس خستگی، کاهش اشتها، مشکل در فکر کردن، احساس تنگی نفس
- واکنش پوستی شدید: تب، گلودرد، تورم صورت و زبان، سوزش چشم، درد پوست به دنبال بثورات پوستی قرمز یا بنفش (مخصوصا در قسمت بالای بدن و صورت) که باعث تاول و یا پوسته پوسته شدن پوست می شود.
عوارض جانبی رایج این دارو عبارتند از:
- سرگیجه، خواب آلودگی
- مشکلات حافظه و تمرکز
- مشکل راه رفتن و هماهنگی
- کاهش اشتها
- احساس بی قراری و تحریک پذیری
مصرف در بارداری زونیساماید
در مطالعات حیوانی این دارو می تواند باعث نقص در تولد و مرگ جنین شود. مشخص نیست این اثرات در انسان هم رخ می دهد یا خیر. در طی درمان با این دارو از روش های پیشگیری از بارداری موثر استفاده کنید.
اگر باردار هستید مصرف این دارو را بدون توصیه پزشک شروع یا قطع نکنید. این دارو می تواند باعث اسیدوز متابولیک و آسیب به جنین شود. تشنج در دوران بارداری می تواند به مادر و جنین آسیب برساند.این دارو می تواند وارد شیر مادر شود و به نوزاد آسیب برساند. از مصرف این دارو در طی شیردهی پرهیز کنید. مصرف این دارو برای افراد زیر ۱۸ سال تایید نشده است.
نکات قابل توصیه در مورد زونیساماید
- زونیساماید بخصوص در مقادیر بالاترممکن است سبب خواب آلودگی شودلذا در حین مصرف زونیساماید از انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند مانند رانندگی و کار با ماشین آلات بپرهیزید.
- بعلت احتمال بروز مشکلات خونی با مصرف زونیساماید ، در صورت بروز عوارض زیر فورا پزشک خود را مطلع کنید: تب، زخم گلو، زخم های دهانی،کبود شدگی و خونمردگی های مداوم پوستی .
- حین مصرف زونیساماید در صورت بروز بثورات پوستی و یا وخیم تر شدن تشنج ها با پزشک معالج تماس بگیرید.
- در صورت بروز علائمی نظیر درد ناگهانی پشت، درد شکمی ، وجود خون در ادرار که به وجود سنگ کلیه اشاره می کنند ، فورا با پزشک معالج تماس بگیرید.
اطلاعاتی درباره میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر زونیساماید
