آلندرونات یک آمینو بیس فسفونات با خصوصیات کلی مشابه با دیگر بیس فسفونات ها می باشد و یک مهار کننده قوی بازجذب استخوانی است و در بیماری پاژه استخوان و استئوپروز به صورت نمک سدیم تجویز می شود همچنین در درمان متاستازهای استخوانی و هیپرکلسمی ناشی از بد خیمی کاربرد دارد.
آلندرونات سدیم به طریق خوراکی تجویز می شود و جهت به حداقل رساندن عوارض جانبی و ایجاد جذب مناسب دستورات خاصی جهت مصرف لازم است که در قسمت عوارض جانبی و پیشگیری توضیح داده شدند. دوزهای تجویزی براساس اسید آلندرونیک بیان می شود و 3/1 میلی گرم آلندرونات سدیم حدوداً معادل 1 میلی گرم اسید آلندرونیک می باشد.
آلندرونات چگونه مصرف میشود؟
آلندرونات یا آلندرونیت بصورت قرص های ۱۰ و ۷۰ میلیگرمی وجود دارد. قرص های ۱۰ میلیگرمی را روزی یک عدد و قرص های ۷۰ میلیگرمی را هفته ای یک عدد مصرف میکنند.مصرف آلندرونات باید با یک لیوان بزرگ آب باشد و بجز آب با هیچ مایع دیگری مصرف نشود. همراه با آلندرونات هیچ داروی دیگری بصورت خوراکی مصرف نشود. داروهای دیگر باید حداقل با فاصله نیم ساعتی مصرف شوند.
عوارض جانبی آلندرونات
درد معده، یبوست، اسهال، گاز یا حالت تهوع از عوارض جانبی این دارو می باشند. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، مانند درد فک یا گوش، تورم مفاصل دستها یا مچ پا یا پا، درد شدید استخوان یا مفصل یا عضله، درد جدید یا غیرمعمول ران یا کشاله ران، مدفوع سیاه و به رنگ قیر، استفراغ شبیه تفاله قهوه را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.این دارو به ندرت باعث تحریک و زخم معده یا مری می شود. در صورت بروز کدام از این عوارض خطرناک جانبی، مصرف دارو را متوقف کرده و بلافاصله به پزشك مراجعه کنید: سوزش جدید، شدید معده، درد قفسه سینه، بلع دشوار یا دردناک.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی، خارش یا تورم (به خصوص صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
منع مصرف آلندرونات
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن یا بیس فسفونات های دیگر یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص اختلالات مری (مانند تنگی مری یا آشالازی)، مشکل در بلع، عدم توانایی ماندن در حالت ایستاده برای حداقل 30 دقیقه، سطح پایین کلسیم، اختلالات معده یا روده (مانند زخم)، مشکلات کلیوی ) مطلع سازید.
برخی افرادی که از آلندرونیت استفاده می کنند دچار مشکلات جدی استخوان فک می شوند. قبل از شروع مصرف این دارو، پزشک باید دهان را بررسی کند. قبل از اقدام به کارهای دندانپزشکی، دنداپزشک باید از مصرف این دارو مطلع شود. برای جلوگیری از مشکلات استخوان فک، معاینات دندانپزشکی به طور منظم باید انجام شوند تا راه های سالم نگه داشتن دندان ها و لثه ها به فرد آموخته شوند. در صورت درد گرفتن استخوان فک، فوراً به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی (به خصوص اقدامات دندانپزشکی) به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید. پزشک قطع مصرف آلندرونیت را قبل از جراحی توصیه می کند. دستورالعمل های خاص قطع یا شروع دارو را بپرسید.
این دارو برای استفاده در کودکان توصیه نمی شود. مطالعات نشان می دهند که بسیاری از کودکانی که این دارو را مصرف کرده اند دچار عوارض جانبی شدیدی مانند استفراغ، تب و علائم شبیه آنفولانزا شده اند.
در صورت بارداری یا قصد بارداری در آینده، در مصرف دارو احتیاط کنید. این دارو ممکن است سالها در بدن باقی بماند. اثرات آن بر روی نوزاد متولد شده مشخص نیست. قبل از شروع درمان با آلندرونیت، خطرات و مزایای آن را از پزشک بپرسید.
انتقال این دارو به شیر مادر مشخص نیست. قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.
تداخل دارویی آلندرونیت
- بیش حساسیتی، هایپوکلسمی، اختلالات مری که منجر به تأخیر تخلیه مری می شود مثل stricture یا Achalasia، عدم توانایی ایستادن یا قرار گرفتن در حالت نشسته
- می تواند باعث آسیب منطقه ای موکوز GI فوقانی شود
- تنها با آب ساده مصرف شود، نه با قهوه، آبمیوه یا آب معدنی؛ بیمار حداقل 30 دقیقه پس از مصرف به صورت نشسته یا ایستاده قرار بگیرد
- هایپوکلسمی در استفاده از بیس فسفونات ها گزارش شده است؛ قبل از شروع درمان هایپوکلسمی اصلاح شود؛ کلسیم و ویتامین دی به میزان کافی مصرف شود
- کونژکتیویت، اووتیت، اپیسکلریت، اسکلریت با استفاده از آلندرونیت گزارش شده است؛ در بیماران دارای علائم التهاب چشم، معاینه چشم انجام شود
- همزمان از مصرف داروهای دارای کاتیون چند ظرفیتی خودداری شود
- استئونکروز فک به صورت خود بخود ممکن است رخ دهد و باعث خالی شدن دندان و یا عفونت موضعی با تاخیر در بهبود گردد؛ ریسک فاکتورهای شناخته شده عبارتند از روندهای دندانپزشکی تهاجمی (مثل کشیدن دندان، ایمپلنت دندانی، جراحی استخوان)، تشخیص سرطان، روندهای درمانی همزمان (مثل شیمی درمانی، کورتیکواستروئیدها، مهارکنندگان آنژیوژنز)، عدم رعایت بهداشت دهان؛ ریسک استئونکروز فک با افزایش مدت استفاده از بیس فسفونات ها افزایش می یابد
- در نارسایی شدید کلیه توصیه نمی شود (CrCl < 35 mL/min)
- ریسک درد شدید استخوان، مفصل و عضله وجود دارد؛ در بیمارانی که علائم درد شدید را تجربه می کنند، دارو را قطع کنید؛ در بیماران دارای سابقه این علائم، مصرف بیس فسفونات ها توصیه نمی شود
- افزایش احتمالی ریسک شکستگی فمور وجود دارد؛ می توان دارو را بعد از 3-5 سال در بیماران کم خطر از نظر شکستگی استخوان قطع کرد. بعد از قطع دارو ریسک شکستگی به صورت دوره ای ارزیابی شود؛ نیاز به مصرف مجدد بیس فسفونات ها به صورت دوره ای ارزیابی شود به خصوص اگر درمان بیش از 5 سال طول کشیده باشد. بیمارانی که به تازگی درد ران یا کشاله ران را تجربه می کنند از نظر شکستگی فمور بررسی شوند