این دارو به صورت خوراکی قرص و آمپول درون وریدی ارائه می شود.میزان مصرف آن معمولاً دو بار در روز است. یک نوع از این دارو با رهاسازی تأخیری نیز وجود دارد که روزی یکبار باید استفاده شود.متوپرولول به صورت قرص هایی ترکیبی با هیدروکلروتیازید نیز تولید می شود.
موارد مصرف متوپرولول
متوپرولول که در میان سایر اسامی تحت عنوان تجاری لوپرسور به بازار عرضه می شود، یک داروی گیرنده انتخابی بلوک کننده بتا می باشد. متوپرولول در درمان آنژین صدری مزمن، کنترل فشارخون بالا و پیشگیری از آنفارکتوس مجدد میوکارد، تپش بیش از حد قلب و پیشگیری مشکلات قلبی پس از آنفارکتوس مصرف می شود. برای پیشگیری از سردردهای میگرنی هم مناسب است.همچنین برای درمان لرزش ناشی از مصرف لیتیم از این دارو استفاده می شود.برای درمان پرخاشگری نیز در مطالعات موثر شناخته شده است.این دارو بر حافظه یادگیری و مهارت های حافظه ای اثری ندارد.به علت اثر لیپوفیلی بالا داری اثرات محیطی و مرکزی قوی است.
موارد منع مصرف متوپرولول Metoprolol
- حساسیت به خود دارو و یا سایر داروهای بلاک کننده ی بتا
- شوک کاردیوژنیک
- در صورت داشتن ضربان قلب کمتر از ۴۵ مرتبه در مدت زمان یک دقیقه (به این معنا که فشار خون سیستولیک کمتر از ۱۰۰ میلی لیتر جیوه باشد)
- بلوک های قلبی به ویژه بلوک قلبی دو و سه
تداخلات دارویی متوپرولول Metoprolol
این دارو ممکن است با داروهای گیاهی و سنتی و ویتامین ها تداخل نشان دهد. همچنین با گروه های دارویی زیر تداخل دارد:
- محدود کننده های مونوآمین اکسیداز(MAOIs) : این سری از داروها حتی بعد از ۱۴ روز از آخرین مصرف ممکن است باعث ایجاد تداخل شوند. این گروه دارو باعث افزایش اثرات عوارض جانبی خواهند شد و شامل داروهای؛ ایزوکربوکسازید، ناردیل(فنلزین)، سلژیلین و ترانیل سیپرومین می باشد.
- داروهای ریتمی قلب و بلوک کننده های کانال های کلسیمی: در مصرف همراه با متوپرولول باعث کاهش شدید ضربان قلب می شوند. داروهای ریتمی شامل داروهای؛ لانوکسیکپس(دیگوکسین)، کوئینیدین و پروپافنون می باشد. داروهای بلوک کننده کانال های کلسیمی شامل داروهای؛ نیفدیپین، کاردیزم(دیلتیازم)، آملودیپین، نیمودیپین، فلودیپین، ایزرادیپین، نیکاردیپین، نیزولدیپین، وراپامیل می باشد.
- داروهای دارای متابولیسم مشابه با متوپرولول: مصرف همزمان این دارو ها میتواند اثرات داروی متوپرولول را افزایش دهد و شامل داروهای؛ آنافرانیل(کلومیپرامین)، نورپرامین(دزیپرامین)، فلوفنازین، هالوپریدول، انواع آنتی هیستامین و ضد حساسیت ها مانند دیفن هیدرامین، داروهای ضد قارچ، ضد مالاریا و … می باشد.
- بلاکرهای آلفا: این داروها با ترکیب شدن با متوپرولول باعث کاهش شدید فشار خون شما می شوند و شامل داروهای؛ پرازوسین، کلونیدین(قطع مصرف این دارو باید با احتیاط زیادی همراه باشد در غیر این صورت باعث افزایش فشار شدیدی خواهد شد)، آلفا متیل دوپا و… می باشد.
- آلکالوئیدهای ارگوت: این داروها عموما برای درمان سردردهایی که به دلیل تنگ بودن عروق ایجاد می شوند، کاربرد دارد. مصرف این داروها مانند داروی هیدروارگوتامین حین مصرف متوپرولول، باعث تنگ شدن بیش از اندازه ی عروق خواهد شد.
- دیپریدامول: این ماده دارویی است که در بعضی مواقع پیش از انجام آزمایش های قلبی استفاده میشود. برای اثرگذاری این دارو، باید باید مصرف متوپرولول را قطع نمایید.
هشدارها در مورد داروی متوپرولول
- بتابلوکرها مانند متوپرولول ، می توانند باعث کاهش قدرت انقباض میوکارد و نارسایی قلبی ناگهانی و شوک کاردیوژنیک شوند.اگر علائم نارسایی قلبی بروز کرد ، در صورت لزوم دوز دارو کاهش داده شود یا مصرف دارو قطع گردد.
- از قطع ناگهانی درمان با متوپرولول در بیماران عروق کرونری خودداری کنید زیرا می تواند سبب بروز تشدید علائم آنژین ، آنفارکتوس میوکارد ، آریتمی بطنی شود.
- در مصرف طولانی مدت با متوپرولول نباید قطع مصرف متداول قبل از اعمال جراحی بزرگ صورت پذیرد هرچند ممکن است در طی عمل و بیهوشی عمومی تداخلاتی ایجادکند.
- با مصرف متوپرولول ممکن است برادی کاردی شامل وقفه ضربان قلب ، بلوک قلبی و ایست قلبی رخ دهد که در بیماران دارای بلوک قلبی درجه اول ، اختلال عملکرد گره سینوسی این احتمال بالا می رود.اندازه گیری نبض و ضربان قلب در حین مصرف متوپرولول الزامی است . در صورت وقوع برادی کاردی دوز متوپرولول کاهش داده شود یا مصرف آن متوقف گردد.
- بیماران دارای بیماری برونکواسپاتیک بطور کلی نباید از بتابلوکر ها از جمله متوپرولول استفاده کنند.
- در بیماران مبتلا به دیابت ، با مصرف متوپرولول ممکن است علائم افت قند خون پوشانده شود.
- اگر متوپرولول باید در فئوکروموسیتوما تجویز شودابتدا باید قبل از مصرف متوپرولول یک آلفا بلوکر تجویز شود. تجویز متوپرولول بتنهایی در فئوکروموسیتوما باعث افزایش فشار خون می شود.
- در صورت بروز افسردگی مصرف متوپرولول قطع گردد.
- در صورت اختلال عملکرد کلیه دوز مصرفی متوپرولول کاهش داده شود.
عوارض جانبی داروی متوپرولول
درصورت ماندگاری یا تشدید عوارض زیر به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- خستگی
- اسهال
- ضربان قلب آهسته
- کاهش توانایی جنسی
توصیه می شود که برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر، هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی بلند شوید.این دارو ممکن است جریان خون در دست ها و پاها را کاهش داده و باعث احساس سردی آنها شود. استفاده همزمان سیگار با این دارو نیز، ممکن است این اثر را بدتر کند. بنابراین، لباس گرم بپوشید و از مصرف تنباکو خودداری کنید.
به یاد داشته باشید که هر دارویی علاوه بر مزایا و اثرات مفید، عوارض جانبی نیز دارد البته بسیاری از افراد هرگز با عوارض جانبی داروها مواجه نمیشوند. پزشک شما دارو را به این دلیل تجویز میکند که سودمندی آنرا بیشتر از عوارض جانبی احتمالی تشخیص داده است.درصورت مشاهده عوارض جانبی جدی زیر، به پزشک اطلاع دهید و کمک های فوری دریافت کنید:
- ضربان قلب بسیار آهسته
- سرگیجه شدید
- غش
- آبی بودن انگشتان دست یا پا
- مشکل تنفسی
- علائم جدید یا بدتر شدن نارسایی قلبی (مانند تنگی نفس، تورم مچ پا یا پاها، خستگی غیرعادی، افزایش وزن غیرعادی یا ناگهانی)
- تغییرات ذهنی یا خلقی (مانند گیجی، نوسانات خلقی، افسردگی)
احتمال بروز واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش، خارش یا تورم (مخصوصاً در صورت، زبان، گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی، فوراً کمک پزشکی دریافت کنید.
میزان و نحوه مصرف داروی متوپرولول
