انسولین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن، توسط لوزالمعده ساخته می شود. این به کنترل سطح قند خون کمک می کند. اگر بدن شما به اندازه کافی انسولین را برای رفع نیازهایش نسازد و یا اگر از انسولینی که می سازد، به طور مؤثر استفاده نکند، در نتیجه بیماری به نام دیابت ملیتوس (دیابت شیرین) ایجاد می شود. افراد مبتلا به دیابت برای کنترل مقدار گلوکز (قند) در خون نیاز به درمان دارند؛ زیرا که کنترل خوب میزان قند خون، خطر ابتلا به عوارض بعدی را کاهش می دهد. قند خون برخی از افراد، با ایجاد تغییرات در رژیم غذایی، کنترل می شود، اما برای کنترل قند خون در افراد دیگر، داروهایی مانند روزیگلیتازون یا روسیگلیتازون در کنار تغییر رژیم غذایی و انجام ورزش منظم تجویز می شود.
روسیگلیتازون جز دسته دارویی گلیتازون ها می باشد و با کمک به بازگرداندن پاسخ مناسب بدن به انسولین، باعث کاهش میزان قند خون می شود. روسیگلیتازون را می توان به تنهایی استفاده کرد ولی معمولاً در کنار متفورمین و یا داروهای ضد دیابت دیگر مصرف می شود.
موارد منع مصرف داروی روزیگلیتازون
- به تاریخ انقضای داروی روسیگلیتازون توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است،از آن مصرف نکنید.
- هرگز داروی روزیگلیتازون را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
- تداخل دارویی دارو را چک کنید و اگر در حال استفاده از دارویی هستید که با این دارو تداخل دارد، با پزشک خود راجع به استفاده از داروهایتان مشورت نمایید.
تداخلات دارویی روزیگلیتازون
تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی) که استفاده می کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.
- مهار کننده ها و القا کننده های CYP2C8 با داروی گلیتازون تداخل دارند.
- داروهای ضد دیابت: احتمال افت قند خون
- مسدود کننده های کانال کلسیمی: می تواند باعث بدتر شدن دیابت شود.
- کورتیکواستروئیدها: می تواند باعث بدتر شدن دیابت شود.
- دیورتیک های تیازیدی: می تواند باعث بدتر شدن دیابت شود.
- جم فیبروزیل: باعث افزایش AUC روزی گلیتازون می شود.
- گلیمپراید: اثر هم افزایی در کنترل قند خون دارد.
- گیبوراید: اثرات متغیری بر پیک غلظت پلاسمایی و AUC گلیبوراید دارد. مصرف ترکیبی دو دارو در دراز مدت می تواند کنترل قند خون را بهبود دهد.
- انسولین: خطر CHF و حوادث قلبی عروقی را افزایش می دهد.
- ایزونیازید: می تواند باعث بدتر شدن دیابت شود.
- متفورمین: اثر هم افزایی در کنترل قند خون دارد.
- نیاسین: می تواند باعث بدتر شدن دیابت شود.
- نیترات ها: می تواند خطر ایسکمی میوکارد را افزایش دهد.
- استروژن ها: می تواند باعث بدتر شدن دیابت شود.
- فنوتیازین ها: می تواند باعث بدتر شدن دیابت شود.
- فنی توئین: می تواند باعث بدتر شدن دیابت شود.
- ریفامپین: باعث کاهش AUC روزی گلیتازون می شود.
- مواد سمپاتومیمتیک: می تواند باعث بدتر شدن دیابت شود.
- هورمون های تیروئیدی: می تواند باعث بدتر شدن دیابت شود.
- از مصرف الکل به دلیل خطر ایجاد افت قند خون خودداری شود.
- در صورت مصرف با غذا پیک غلظت 28 % کمتر شده و به تاخیر می افتد. اما از نظر بالینی تاثیر قابل توجهی ندارد.
- از مصرف یونجه، آلوئه ورا، قره قاط، خربزه ( کدو تلخ )، بابا آدم، کرفس، Damiana، شنبلیله، گارسینیا (تمبر هندی )، سیر، زنجبیل، جینسینگ امریکایی، گیمنما، ختمی و گزنه به علت افت قند خون خودداری شود.
عوارض جانبی داروی روزیگلیتازون
همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف کنندگان نیز هیچ نوع عارضه ای بروز نمی دهند. یکسری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می روند. در صورت بروز مستمر هریک از عوارض می بایست به پزشک اطلاع داده شود:
- سردرد
- سرگیجه و تاری دید: این عوارض می تواند در اثر افت قند خون و یا بالا بودن آن به وجود بیایند.
- علائم سرماخوردگی و سرفه
- علائم هیپوگلیسمی (افت قند خون) مانند احساس تنگی یا اضطراب، تعریق، احساس گرسنگی، تپش قلب، سرگیجه: به سرعت ماده غذایی شیرینی مانند بیسکویت یا نوشیدنی قندی بخورید و اگر متوجه این علائم شدید، به پزشک خود بگویید.
- احساس تشنگی: هر روز چند لیوان آب بنوشید.
- احساس تهوع (استفراغ مداوم)، دل درد، زردی پوست یا چشم، کاهش اشتها، تیره شدن رنگ ادرار: اگر این عوارض برایتان ناراحت کننده شد، به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است مشکل کبدی برای شما به وجود آمده باشد.
نکته مهم: اگر جز عوارضی که در بالا ذکر شد، متوجه عوارض زیر شدید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید:
- ضربان قلب سریع یا تپش قلب
- تغییر در چرخه قاعدگی
- شکستگی استخوان
- تغییر در بینایی (مانند تغییر رنگ و مشکلات دید در شب)
اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می کنید به خاطر استفاده از روسیگلیتازون می باشد، با پزشک خود مشورت کنید.
موارد احتیاطی داروی دیابتی روزیگلیتازون
پیش از مصرف دارو در صورتی که به روزیگلیتازون یا محصولات دیگر حساسیت دارید، پزشک و یا داروساز را در جریان بگذارید. این دارو ممکن است که شامل موادی باشد که می توانند موجب حساسیت و یا سایر مشکلات بشوند. برای جزئیات بیشتر با داروساز صحبت کنید.
پیش از استفاده از این دارو درصورتی که سابقه ابتلا به بیماری های زیر را دارید، به پزشک و یا داروساز اطلاع بدهید.
- بیماری های کبدی
- بیماری قلبی (مانند نارسایی احتقانی قلب، حمله قلبی، آنژین)
- وجود مایعات در ریه
- ورم (آماس)
- کم خونی
- مشکلات چشمی (شبکیه چشم)
- مشکلات استخوان ها (مانند پوکی استخوان، استئوپنی)
مصرف روزیگلیتازون ممکن است موجب افزایش و یا کاهش شدید قند خون شود. از این رو، درصورت مشاهده علائم افزایش یا کاهش قند خون مانند: تاری دید، سرگیجه و یا خواب آلودگی تا اطمینان از هوشیاری و دید کامل از رانندگی، کار با ادوات و دستگاه ها و هر نوع عمل مشابه خودداری کنید.در زمان مصرف این دارو مصرف الکل را محدود کنید. زیرا مصرف الکل می تواند احتمال بروز افت قند خون را افزایش بدهد.
برخی از موارد مانند تب، عفونت، سانحه و عمل جراحی می توانند اضطراب را در فرد افزایش دهد. به صورت کلی، در زمان اضطراب کنترل قند خون مشکلتر می شود. با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید زیرا ممکن است که نیاز به تغییر در برنامه درمانی، داروها و یا تست قند خونتان باشد.پیش از انجام هرگونه عمل جراحی پزشک یا دندانپزشک را در جریان تمامی داروهای مصرفی خود از جمله داروهای نسخه ای، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی قرار بدهید. مصرف داروی ضد دیابت نوع دوم روزیگلیتازون، ممکن است احتمال شکستگی استخوان (معمولا در بازو، دست، و پا) را در زنان افزایش بدهد.
این دارو می تواند موجب بروز تغییراتی در عادت ماهانه زنان بشود (تقویت تخمکگذاری) و احتمال بارداری را افزایش بدهد. با پزشک و یا داروساز خود درباره استفاده از روش های مناسب کنترل بارداری در طول دوره مصرف این دارو مشورت کنید.
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر رزیگلیتازون
