سیاهزخم یا اَنترکس بیماری باکتریایی ویژه گیاهخواران اهلی (مانند گوسفند، بز و گاو) میباشد. عامل بیماری باسیلوس آنتراسیس است. سیاهزخم در میان کشاورزان کشورهای در حال توسعه مثل آفریقا و آمریکای مرکزی به صورت پاندمی وجود دارد. عفونت در انسان تصادفی بوده و در اثر تماس با محصولات یا حیوانات آلودهاست. از باکتری سیاهزخم در جنگافزارهای بیولوژیکی استفاده میشود. سیاهزخم از دوران باستان به عنوان یک بیماری بدخیم شناخته میشده که توسط یونانیان (هومر) و همچنین رومیان (اووید) گزارش شدهاست. گفتههای زیادی وجود دارد که برخی از ناخوشیهایی که به عنوان اپیدمی طاعون یا اسهال خونی منتقل شدهاند، در واقع همهگیریهای سیاه زخم بودهاند. اپیدمی توصیف شده توسط «جرمیاس گوتلف» در رمان خود 'عنکبوت سیاه' (1842 م) را میتوان به سیاهزخم تعبیر کرد. سیاهزخم در قدیم در بسیاری موارد در کارگاههای دباغی و در چرمسازیها دیده شده است.
دوز معمول بزرگسالان برای پیشگیری از سیاه زخم پروفیلاکسی قبل از قرار گرفتن در معرض باکتری
سری اول: 0.5 میلی لیتر به صورت عضلانی در ماه 0، 1 و 6
سری تقویت کننده: 0.5 میلی لیتر به طور عضلانی 6 و 12 ماه بعد از سری اول و در فواصل 12 ماه پس از آن
پروفیلاکسی قبل از قرار گرفتن در معرض باکتری در بیماران در معرض خطر هماتوما از تزریق عضلانی
سری اول: 0.5 میلی لیتر به صورت زیر جلدی در هفته 0، 2 و 4 و ماه 6
سری تقویت کننده: 0.5 میلی لیتر زیر جلدی 6 و 12 ماه بعد از سری اول و در فواصل 12 ماه پس از آن
پروفیلاکسی بعد از قرار گرفتن در معرض باکتری
سری اول: 0.5 میلی لیتر به صورت زیر جلدی در هفته 0، 2 و 4 پس از قرار گرفتن در معرض باکتری همراه با درمان ضد میکروبی
ایمنی سازی فعال علیه باسیلوس آنتراسیس. این واکسن از یک cell-free filtrate از باسیلوس انتراسیس تهیه می شود، اما هیچ باکتری مرده یا زنده وجود ندارد. تکمیل کل سری واکسیناسیون برای محافظت کامل مورد نیاز است. تقویت کننده سالانه برای حفظ مصونیت لازم است.
اگر شما هم به هر دلیلی احساس میکنید که ممکن است به این باکتری آلوده شده باشید، در اسرع وقت با یک دکتر متخصص عفونی در این خصوص مشورت کنید.