سديم والپروات از دسته ی داروهای ضد صرع می باشد و یکی از مهم ترین و موثرترین داروها در کنترل حملات تشنجی بیماری صرع در کودکان و بزرگسالان است با این وجود مصرف این دارو تنها به این مورد محدود نمی شود و در موارد متنوعی مانند پیشگیری از میگرن، بیماری های اعصاب روان مانند افسردگي و دردهاي عصبي ناشي از ديابت نيز تجويز مي شود.
تشنج يك حمله ي عصبي ناشي از اختلال در فعاليت الكتريكي مغز مي باشد.سديم والپروات با كاهش فعاليت هاي الكتريكي غيرطبيعي مغز حملات تشنجي را كنترل مي نمايد.
دوز مصرفی داروی سدیم والپروات چیست؟
توجه داشته باشید دوز درمان برای بیماران مختلف بسته به نوع بیماری، پاسخ به درمان و صلاحدید پزشک معالج متفاوت است. اطلاعات زیر فقط دوز معمول دارو را شامل می شود. اگر دوز مصرفی شما متفاوت است مگر به دستور پزشک معالج خود آن را تغییر ندهید.
تشنج جزئی پیچیده (Complex Partial Seizure) و تشنج ابسنس (Absence Seizure)
- دوز معمول ۱۰ تا ۱۵ میلی گرم بر حسب وزن به کیلوگرم
- یک یا دو بار در روز
- حداکثر دوز مصرفی روزانه: ۶۰ میلی گرم بر حسب وزن
دوره شیدایی اختلالات دو قطبی
- حداکثر دوز مصرفی روزانه: ۶۰ میلی گرم بر حسب وزن
- مقدار معمول ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلی گرم ۲ تا ۳ بار در روز
پیشگیری از سردردهای میگرنی
- دوز معمول ۲۵۰ میلی گرم دو بار در روز یا ۵۰۰ میلی گرم
- یک بار در روز
- حداکثر دوز مصرفی روزانه: ۱۰۰۰ میلی گرم
داروی سدیم والپروات را چگونه مصرف کنیم؟
توجه داشته باشید که مقدار مصرف و تعداد دفعات مصرف سدیم والپروات به موارد زیر بستگی دارد:
- سن
- علت مصرف دارو
- وخامت بیماری
- سایر شرایط پزشکی بیمار
- چگونگی واکنش به اولین دوز دارو
- پاسخ به درمان
- تمام دستورالعمل های روی برچسب نسخه را مطالعه کنید و راهنمای دارو و برگه ی دستورالعمل را بخوانید.
- پزشک ممکن است گاهی اوقات دوز را بر حسب نیاز شما تغییر دهد.
- سدیم والپروات می تواند روی دستگاه گوارش و معده اثر بگذارد و باعث ناراحتی شود. بنابراین بهتر است همراه با غذا و آب فراوان مصرف شود.
- ممکن است چند هفته طول بکشد تا علائم شما بهبود یابد.
- طبق دستورالعمل از دارو استفاده کنید و اگر علائم شما پس از چند هفته درمان بهبود نیافت، به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت عدم بهبود علائم یا بدتر شدن علائم با پزشک خود تماس بگیرید.
تجویز و تعیین دوز مصرفی این دارو برای درمان اختلالات روانی تنها بر عهده روانپزشک است، از این رو از مصرف خودسرانه دارو جدا خودداری کنید.
نحوه استفاده سدیم والپروات
- اگر سدیم والپروات را به طور منظم مصرف نکنید یا ناگهان مصرف آن را قطع کنید، امکان بروز خطرات جدی وجود دارد. ممکن است شرایط شما بهبود نیابد و یا دچار حملات تشنج شوید.
- اگر یک دوز مصرفی را فراموش کردید، دارو را در اسرع وقت مصرف کنید. اما اگر نزدیک به نوبت دوز بعدی است، دوز فراموش شده را حذف کنید. همزمان دو دوز را باهم مصرف نکنید. چون می تواند باعث ایجاد عوارض جانبی شدید شود.
- سدیم والپروات می تواند باعث خواب آلودگی و سرگیجه شود.
- هنگام مصرف این دارو مشروبات الکلی خودداری کنید. زیرا می تواند باعث کاهش رفلکس ها، قضاوت نامناسب و خواب آلودگی شما شود.
قبل از شروع و در طول درمان با سدیم والپروات، پزشک ممکن است شما را از نظر موارد زیر بررسی کند:
- سطح پلاسمای سدیم والپروات
- عملکرد کبد
- دمای بدن
- سطح آمونیاک خون.
پزشک همچنین ممکن است شما را از نظر علائم التهاب پانکراس(پانکراتیت) یا افکار و اقدامات خودکشی بررسی کند.
توصيه ها در مورد سديم والپروات
- از آنجا که این دارو بر روی سیستم عصبی تاثیر دارد،مصرف آن باید به صورت مداوم و تحت نظر پزشک باشد.اگرچه ممکن است در چند هفته ی ابتدایی درمان احساس بهبودی در شما ایجاد نشود،با این حال درمان خودرا ادامه دهید و طبق برنامه ی منظم به پزشک خود مراجعه کنید و همچنین برای بهبود روند درمان کلیه ی مشکلات و سوالات خودرا از پزشک یا داروساز خود سوال بفرمایید .
- قطع این دارو به صورت ناگهانی و بدون نظر پزشک ،می تواند عوارض نامناسبی از جمله بروز حمله ي تشنجي برای بیمار در برداشته باشد لذا قطع اين دارو بايدبصورت تدريجي و تحت نظر پزشك انجام شود.
- از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
- ممکن است پزشک شما درمان را با مقدار داروی کم شروع کند و پس از عادت کردن بدن،مقدار داروی شمارا افزایش دهد تا احتمال بروز عوارض ناشی از دارو کمتر شود.
- در ابتداي شروع درمان بيماري صرع با والپرووات سديم ممكن است تعداد يا نوع حملات تشنج كمي تغيير كند اما نگران نباشيد زيرا به مرور اين مشكل برطرف مي شود.لذا احتياطات لازم را رعايت كنيد و با پزشك خود در تماس باشيد.
- به دليل عوارض ناشي از اين دارو براي جنين ،درصورتي كه قصد بارداري يا شك به بارداري داريد حتما پزشك خود را جهت تغيير دارو مطلع سازيد و در زمان مصرف اين دارو از روش مناسب جهت پيشگيري از بارداري استفاده نماييد.
شرایط نگهداری داروی سدیم والپروات/ والپروئیک اسید
- دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید
- دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
هشدارها در مورد مصرف سدیم والپروات
- نارسایی کبدی منجر به مرگ, در بیمارانی که والپروات را مصرف کرده اند گزارش شده است. معمولا این عارضه در 6 ماه اول درمان اتفاق افتاده است. هپاتوتوکسیسیتی کشنده معمولا علائم غیر اختصاصی شامل خستگی, ضعف, بی حالی, ادم , بی اشتهایی و تهوع دارد. در بیماران مبتلا به صرع ، کاهش کنترل تشنج نیز ممکن است اتفاق بیفتد بنابراین بیماران باید به دقت در خصوص این علائم تحت نظر باشند.
- والپروات در صورت مصرف در زنان باردار ممکن است باعث ایجاد اختلالات جنینی شود (نقص کانال عصبی و سایر اختلالات مادرزادی). این احتمال در زنان بارداری که درمان تک دارویی والپروات را دریافت کرده اند 4 برابر افرادی است که از سایر درمان های تک دارویی ضدتشنج استفاده کرده اند. شواهد حاکی از این است که مصرف مکمل فولیک اسید در سه ماهه اول بارداری احتمال نقائص کانال عصبی را در جمعیت عمومی کاهش می دهد.
- به جهت احتمال کاهش IQ و اختلالات مادرزادی شدید (مانند نقائص کانال عصبی) که ممکن است خیلی سریع ایجاد شوند, دارو نباید در زنانی که قصد باردار شدن دارند استفاده شود. خصوصا در مواردی که داروهای جایگزین وجود دارند.
- در صورت بارداری به عنوان داروی پیشگیری از میگرن استفاده نشود.
- در زمان مصرف والپروات سدیم در زنان, بایستی روش های مطمئن جلوگیری از بارداری استفاده شود و در صورت قصد باردار شدن منافع و مضرات دارو برای جنین سنجیده شود و در صورت لزوم دارو تغییر کند.
- مصرف والپروات نباید به یک باره قطع شود چراکه احتمال ایجاد تشنج وجود دارد و تشنج های شدید ممکن است باعث هایپوکسی و علائم تهدید کننده حیات شوند.
- مواردی از پانکراتیت تهدید کننده حیات در بزرگسالان و کودکان مصرف کننده این دارو مشاهده شده است.
- امکان ایجاد آنسفالوپاتی هایپرآمونمیک که گهگاه می تواند کشنده باشد در افرادی که نقص ژنتیکی در سیکل اوره دارند و از والپروات استفاده می کنند وجود دارد.
- والپروات ممکن است ترومبوسایتوپنی وابسته به دوز ایجاد کند.
- مصرف همزمان والپروات با توپیرامات احتمال ایجاد هایپرآمونمی با یا بدون آنسفالوپاتی را افزایش می دهد. (شروع علائم با آغاز توپیرامات یا افزایش دوز آن می باشد). هایپوترمی یکی از علائم این مشکل می باشد. هایپوترمی (دمای بدن زیر 35 درجه سانتیگراد) ممکن است به تنهایی یا همزمان با هایپرآمونمی ایجاد شود.
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر والپروات سدیم
