سفتریاکسون Ceftriaxone دارویی است که به شکل آمپول می باشد و برای درمان بیماری های مربوط به عفونت باکتریایی مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو جزء دسته داروهای سفالوسپورین می باشد. مکانیزم اثر سفتریاکسون به این صورت می باشد که از رشد باکتری ها جلوگیری می کند. مصرف این دارو برای نوزادان نارس و نوزادان توصیه نمی شود. از این دارو برای درمان عفونت های اعضای دیگری از بدن همچون پوست، دستگاه ادرار، خون، استخوان و مفصل نیز استفاده می شود.
موارد مصرف سفتریاکسون
این دارو در درمان عفونت های باکتریایی حساس به آن مصرف می شود که شامل شانکروئید، اندوکاردیت ، سالمونلوز ، شیگلوز، سوزاک، مننژیت ( درمان و پیشگیری از مننژیت مننگوکوکی )، سپتی سمی و حصبه می باشد. این دارو قبل از اعمال جراحی و به منظور پیشگیری از عفونت نیز مصرف می شود.
نحوه استفاده از سفتریاکسون Ceftriaxone
این دارو در طول روز ۱ الی ۲ بار از طریق تزریق وریدی یا عضلانی مصرف می شود و مصرف این دارو باید طبق دستور پزشک باشد. نوشیدن فراوان آب را حین استفاده از سفتریاکسون فراموش نکنید مگر اینکه پزشک شما با این امر مخالف باشد. برای انکه این دارو بهترین تاثیر را روی شما داشته باشید بهتر است سفتریاکسون را در طول روز در یک ساعت معین استفاده کنید. از تجویز های خودسرانه بپرهیزید و حتی در صورت بهبودی مصرف دارو را قطع یا کم نکنید چرا که این کار باعث آسیب شما می شود و ممکن است عفونت مجددا بازگردد. در صورتی که با وجود مصرف این دارو وضعیت شما بهبود پیدا نکرد یا حتی بدتر شد حتما با پزشک خود صحبت کنید تا درمان های دیگری را برای شما در نظر بگیرد. از تزریق سفتریاکسون برای درمان بیماری هایی همچون عفونت منتقل شده از کنه که باعث ایجاد مشکل قلبی می شود، تب عود کننده، تب حصبه، عفونتی که باعث اسهال شدید می شود، عفونتی که باعث ایجاد مشکلات جدی در هضم می شود،عفونتی غشای قلب و دریچه ها استفاده می شود. ممکن است پزشک این دارو را برای درمان بیماری دیگری برای شما تجویز کند بنابراین از پزشک خود سوال کنید.
مقدار مصرف سفتریاکسون
سفتریاکسون تزریقی به صورت پودر هایی می باشد که با مایع مخلوط می شود . و یا به صورت محصولات از پیش آماده شده است . که به صورت داخل وریدی در طی 30 یا 60 تزریق می شود . سفتریاکسون همچنین به صورت تزریق داخل عضلانی نیز تجویز می شود . این دارو معمولا به صورت تک دوز و گاهی نیز به صورت یک یا دو بار در روز می باشد و مدت درمان بسته به نوع عفونت از 4 تا 14 روز متغیر می باشد .
- عفونت های گنوکوکی غیر پیچیده و شانکروئید : 250 میلی گرم عضلانی به صورت تک دوز
- کونژکتیویت ( التهاب و عفونت ملتحمه چشم ) : 1 گرم عضلانی به صورت تک دوز
- اندوکاردیت : 2 گرم وریدی یا عضلانی هر 24 ساعت تا 6 هفته
- پیشگیری از اندوکاردیت با کتریایی : 1 گرم وریدی یا عضلانی به صورت تک دوز 30 یا 60 دقیقه قبل از اعمال دندانپزشکی به کار میرود .
- عفونت های منتقله از راه جنسی : 250 میلی گرم عضلانی به صورت تک دوز
عفونت های گنوکوکی منتقل شونده
- آرتریت ها وسندروم آرتریت-درماتیت : 1 گرم وریدی یا عضلانی هر 24 ساعت
- اندروکاردیت گنوکوکی و مننژیت : 1 تا 2 گرم وریدی یا عضلانی هر 12 تا 24 ساعت
سایر عفونت ها
- 1 تا 2 گرم وریدی یا عضلانی یکبار در روز ( یا در دوز های منقسم ، 2 بار در روز )
- طول دوره درمان : 4 تا 14 روز بسته به نوع عفونت متفاوت است .
- عفونت های پیچیده : درمان طولانی مدت مورد نیاز است .
- عفونت های ناشی از استرپتوکوک پیوژن : حداقل 10 روز .
- کل دوز روزانه درمانی نباید از 4 گرم تجاوز نماید .
مقدار مصرف معمول در عفونت باکتریایی در کودکان
- کودکان یک ماه و بیشتر : 50 تا75 میلی گرم به ازای هر کیلو گرم وزن به صورت داخل وریدی یا عضلانی یکبار در روز ( یا به صورت منقسم دو بار در روز )
- حداکثر دوز در کودکان : 2 گرم در روز
هشدار ها در مورد سفتریاکسون
- در صورت وجود سابقه بیماری گوارشی به ویژه کولیت اولسراتیو، آنتریت ناحیهای وکولیت ناشی از آنتی بیوتیک با احتیاط فراوان مصرف شود.
- در بیماران مبتلا به عیب کارکبد یا کلیه ، کاهش مقدار مصرف این دارو ضروری است.
- در نوزادان نارس این دارو ممکن است موجب جابجایی بیلی روبین از آلبومین سرم شود.
- تزریق این دارو در نوزادان باید به آهستگی و طی 60 دقیقه صورت گیرد.
نکات قابل توصیه در مورد سفتریاکسون
- سفتریاکسون دارای رنگ روشن کهربایی است . در صورتی که ویال آن حامل ذرات معلق ، کدورت یا تیره رنگ باشد از آن استفاده نکنید . یا در صورت داشتن هرگونه ترک یا آسیب ویال ها به هیچ عنوان ، آن را مصرف نکنید .
- تا پاکسازی کامل بدن از عفونت ، و حتی در صورت مشاهده بهبود علایم در چند روز ابتدا درمان دوره درمانی سفتریاکسون را کامل کنید .
- سفتریاکسون تنها در برابر باکتری ها فعالیت می کند و تاثیری روی عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی معمولی ندارد .
- به دلیل احتمال بروز عارضه ی آنمی همولکتیک با سفتریاکسون که در برخی موارد می تواند شدید وکشنده باشد . به محض مشاهده علایمی مانند خستگی غیر عادی ، ضعف ، رنگ پریدگی پوست ، گیجی ، تب یا لرز ، درد شدید معده یا پشت ، یا زرد شدن چشم یا پوست جتما به پزشک خود اطلاع دهید .
- تجویز سفتریاکسون به صورت داخل وریدی باید طی 30 دقیقه انجام شود . و تزریق داخل عضلانی آن باید به صورت عمیق و داخل توده عضلانی بزرگ صورت گیرد .