داروی جنتامایسین (آمپول)، در عفونت های وخیم ناشی از میکرو ارگانیسم های حساس استفاده می شود. آمپول جنتامایسین همچنین در مننژیت، پیشگیری از آندوکاردیت در جراحی ها و روشهای تشخیصی-درمانی دستگاه ادراری-تناسلی یا گوارشی، عفونتهای باکتریایی اولیه یا ثانویه، سوختگی های سطحی، زخم های پوستی، گزیدگی حشرات یا زخم جراحی های کوچک و بیماری التهابی لگن (PID) استفاده می شود. این دارو با توقف رشد باکتری ها عمل می کند. آمپول جنتامایسین در سرماخوردگی: توجه کنید که آمپول جنتامایسین فقط برای عفونت های باکتریایی استفاده می شود و عفونت های ویروسی از جمله سرماخوردگی را درمان نمی کند.
اشکال دارویی جنتامایسین
- قطره استریل چشمی: 3 میلی گرم بر میلی لیتر
- پماد چشمی: 3 میلی گرم بر گرم
- آمپول: 20 میلی گرم بر 2 میلی لیتر/ملح سولفات
- آمپول: 40 میلی گرم بر 1 میلی لیتر/ملح سولفات
- آمپول: 80 میلی گرم بر 2 میلی لیتر/ملح سولفات
مقدار مصرف آمپول جنتامایسین
- قبل از شروع درمان با آمپول جنتامایسین (Gentamicin injection)، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. همچنین اگر در رابطه با مصرف آن با سؤالاتی روبرو هستید با پزشک خود مشورت نمایید.
- دوز و مقدار آمپول جنتامایسین، از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ دارو را دقیقاً همانطور که پزشک به شما تجویز کرده است، استفاده نمایید و از کم یا زیاد کردن مقدار یا مدت زمان مصرف خودداری نمایید.
- در صورت فراموش کردن یک دوز، به محض یادآوری، نوبت فراموش شده را مصرف کنید. اما اگر زمان مصرف دوز بعدی فرا رسیده باشد، از مصرف نوبت فراموش شده اجتناب کنید و بر طبق برنامۀ مشخص به مصرف دارو ادامه دهید و هیچ گاه دوز دارو را دو برابر نکنید.
- داروی جنتامایسین (آمپول) را به طور منظم مصرف کنید و تزریق آن را در ساعات مشخصی از روز انجام دهید.
- دوره درمان با آمپول جنتامایسین را کامل کنید زیرا توقف زود هنگام این دارو ممکن است منجر به بازگشت عفونت گردد.
- آمپول جنتامایسین معمولاً توسط پرستار یا پزشک به صورت تزریق وریدی یا عضلانی برایتان تزریق می شود. (تزریق زیرجلدی آمپول جنتامایسین توصیه نمی شود زیرا دردناک خواهد بود)
- چنانچه رنگ محلول تزریقی جنتامایسین تغییر کرده است و یا رسوباتی در آن مشاهده می شود از تزریق آن خودداری نمایید.
مکانیسم اثر جنتامایسین
جنتامایسین یک آنتی بیوتیک آمینوگلیکوزیدی است که مانند سایر داروهای این گروه با عبور فعال ازغشای باکتری مانع بیوسنتز پروتیئن توسط ریبوزوم ها می شود.
آمینوگلیکوزیدها از راه گوارش جذب نمی شوند. البته در صورت زخم گوراش یا التهاب روده مقادیری از دارو جذب می شود. آمینوگلیکوزیدها بصورت تزریق عضلانی یا وریدی مصرف می شود.
جذب این داروها پس از تزریق عضلانی سریع و کامل است. آمینوگلکوزیدها از راه پوست هم جذب می شوند. پس از جذب در اغلب بافت ها و مایعات بدن منتشر می شوند و بیشترین غلظت را در ادرار دارند. غلظت سرمی این داروها نیم الی یک و نیم ساعت پس از تزریق عضلانی و ۱۵ الی ۳۰ دقیقه پس از تزریق وریدی به حداکثر خود می رسد. دفع آمینوگلیکوزیدها عمدتا کلیوی است و در صورت وجود عیب کار کلیه ممکن است در بدن تجمع یابند.
نیمه عمر آمینوگلیکوزیدها ۲ الی ۴ ساعت است که در صورت عیب کار کلیه ممکن است تا ۱۰۰ ساعت نیز افزایش یابد.
هشدارها در مورد جنتامایسین
- بیماران مصرف کننده جنتامایسین به خاطر پتانسیل ایجاد سمیت آن باید کاملا تحت نظر بالینی قرار داشته باشند.
- جنتامایسین مانند دیگر آمینوگلیکوزیدها دارای پتانسیل سمیت کلیوی می باشد .در بیماران دارای نارسایی عملکرد کلیه و یا بیمارانی که مقادیر بالای دارو و یا طولانی مدت احتمال بروز سمیت کلیوی بیشتر است.لذا فاصله بین دفعات مصرف جنتامایسین در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه باید افزایش داده شود و از مصرف طولانی مدت جنتامایسین باید خودداری کرد.
- در بیماران درمان شده با داروی جنتامایسین احتمل بروزسمیت عصبی آشکار شده توسط سمیت شنوایی،هم دهلیزی و هم سمعی ،نیز وجود دارد.
- مصرف جنتامایسین در بیماران سالخورده مبتلا به پارکینسون و نوزادان باید با احتیاط فراوان صورت پذیرد.
نکات قابل توصیه در مورد جنتامایسین
- بیماران باید آگاه شوند که داروهای ضد باکتری شامل جنتامایسین فقط باید برای درمان عفونت های باکتریایی استفاده شوند و عفونت های ویروسی از جمله سرما خوردگی را درمان نمی کنند.
- داروی جنتامایسین را کاملا طبق نسخه و دستور پزشک مصرف نمایید و دوره درمان را کامل کنید.
- در حین درمان با جنتامایسین آب و مایعات کافی مصرف نمایید تا غلظت زیاد دارو سبب آسیب به مجاری ادراری نشود.