نابینایان چه می‌بینند؟

در بیشتر موارد، «نابینایی» به این معنا نیست که فرد اصلا نمی تواند ببیند. نابینای کلی به کسی که می گویند که هیچ چیز نمی بیند. اما نابینای قانونی به کسی می گویند که از ضعف بینایی رنج می برد. آن ها می توانند ببینند، اما بینایی آن ها بسیار ضعیف است. افرادی که در اثر آب سیاه، آب مروارید و دیابت، چشمشان آسیب دیده اغلب در این دسته قرار می گیرند. در این مطلب روی افرادی تمرکز داریم که یک یا هر دو چشم آن ها دچار نابینایی کلی است.

هیچ چیز

«چه می بینی؟» این سوالی است که نابینایان از پاسخ دادن به آن خسته می شوند. جواب این سوال «هیچ چیز» است. وقتی می گوییم هیچ چیز، منظورمان واقعا هیچ چیز است نه سیاه و نه هیچ چیز دیگری. توضیح مفهوم دیدن هیچ چیز به کسی که می تواند ببیند، مثل توضیح مفهوم رنگ به یک نابیناست. می توانید به کسی که از بدو تولد نابینا بوده توضیح دهید رنگ چیست؟ خیر. به همین ترتیب، فرد نابینا هم نمی تواند «هیچ چیز» را برای شما توضیح دهد.

اما روشی برای دیدن هیچ چیز وجود دارد. ابتدا یک چشم را ببندید. سپس با چشم دیگرتان روی چیزی تمرکز کنید. مطمئن شوید که تمرکز کرده اید. حالا نمی توانید با چشم بسته هیچ چیزی ببینید، حتی همان رنگ سیاهی که هنگام بستن هردو چشم می دیدید. این هیچ چیزی که با چشم بسته تان می بینید همان هیچ چیزی است که نابینایان می بینند.

نور

در سال ۱۹۲۳، کلاید کیلر، دانشجوی دانشگاه هاوارد، متوجه شد که مردمک موش های نابینا وقتی در مقابل نور قرار می گیرند جمع می شود. در آن زمان می دانستیم که انسان ها و موش ها نور را با دو گیرنده نور تشخیص می دهند که داخل شبکیه قرار دارد. اما در موش های نابینا گیرنده های نور غیرفعال هستند. به زودی کیلر متوجه شد که انسان ها و موش ها گیرنده نور سومی دارند که برخلاف گیرنده های نور شبکیه، اطلاعات نور را به بخش پردازش تصویر مغز نمی فرستد، بلکه به بخش دیگری از مغز می فرستد که در بینایی نقشی ندارد.

در یک تحقیق دیگر، گروهی از محققان دانشگاه مونترآل سه فرد نابینا را آزمایش کردند. آن ها را در یک اتاق نگه داشته و چراغ را خاموش و روشن کردند. سپس از آن ها پرسیدند چراغ خاموش است یا روشن. در بیشتر موارد نابینایان پاسخ صحیح دادند.

حالات صورت

به طور کلی احساسات افراد به یکدیگر منتقل می شود. این پدیده ای است که به موجب آن فرد به حالات صورت یا رفتار شخص دیگری واکنش نشان می دهد. به طور مثال، از خمیازه یک نفر دیگر خمیازه مان می گیرد یا از لبخند او لبخند می زنیم. نابینایان هم این پدیده را تجربه می کنند. شاید آن ها نبینند، اما می توانند حالات صورت را تشخیص و واکنش نشان دهند.

مارکو تامیتو آزمایشی روی دو فرد نابینا انجام داد که هریک از آن ها به دلیل آسیب قشر بینایی، بینایی یک چشمشان را از دست داده بودند. قشر بینایی قسمتی از مغز است که اطلاعات بصری گرفته شده از چشم ها را پردازش می کند. تامیتو تصاویری از افراد خندان و اخمو به آن ها نشان داد و آن را بین چشم بینا و نابینای آن ها جابجا و مشاهده کرد نسبت به تصاویری که مقابل چشم آسیب دیده شان بود سریع تر از چشم سالمشان واکنش نشان می دهند؛ بنابراین اگر به یک فرد نابینا لبخند زدید و او هم به شما لبخند زد تعجب نکنید.

تجربه نزدیک به مرگ

هر آنچه از تجربه نزدیک به مرگ می دانیم بر اساس گفته های کسانی است که یک بار مرگ را تجربه کرده اند. برخی از آن ها می گویند خودشان را دیده اند که در یک تونل تاریک به سمت نور می روند و برخی دیگر ادعا می کنند افراد غریبه و آشنا را دیده اند. دسته سوم هم می گویند از جسمشان خارج شده و حتی می توانسته اند جسمشان و کسانی که دورشان جمع شده بودند را ببینند و برای اثبات اینکه دروغ نمی گویند، حتی محیط اطرافشان وآانچه اتفاق افتاده را توصیف کردند.

برخی افراد نابینا در دسته سوم قرار می گیرند. بسیاری از آن ها بعد از ترک جسم، بینایی شان را بازیافته اند. در دهه ۱۹۹۰، دکتر کنت رینگ، در این باره تحقیقاتی انجام داد. پانزده مورد از ۲۱ مورد که همگی نابینا بودند، ادعا کردند بینایی خود را بعد از مرگ بازیافته اند. سه نفر گفتند هیچ چیز ندیدند و سه نفر هم مطمئن نبودند چیزی دیده یا ندیده اند.

کابوس

کابوس نتیجه استرس و احساساتی است که در بیداری تجربه می کنیم. طبق تحقیقات، افرادی که از بدو تولد نابینا هستند چهار برابر افراد معمولی کابوس می بینند، چون استرس و احساسات بیشتری تجربه می کنند. در این تحقیق خواب ۵۰ نفر تحلیل شد. ۲۵ نفر نابینا و ۲۵ نفر بینا بودند. ۱۱ نفر نابینای مادرزادی و ۱۴ نفر در طول زندگی نابینا شده بودند. طبق نتایج این تحقیق، نابینایان مادرزادی ۲۵ درصد مواقع، اما سایر نابینایان ۷ درصد و افراد بینا ۶ درصد مواقع کابوس می دیدند.

هم چنین تفاوت هایی بین رویا های این سه گروه مشاهده شد. بیشتر نابینایان اغلب خواب موقعیت های اجتماعی دشوار و تصادف می دیدند. اما افرادی نابینای مادرزاد هیچ خوابی از دیدن با چشمانشان نمی دیدند. بیشتر خواب های آن ها شامل سایر حواس مثل صدا، مزه، بو و لمس می شد. افراد بینا بیشتر خوابشان را با چشمشان می دیدند. افرادی که بعدا در زندگی نابینا شده بودند هم خواب هایی می دیدند که شامل دیدن با چشمشان باشد، اما به مرور زمان کم می شد.

حرکت

میلنا چانینگ در ۲۹ سالگی بعد از سکته مغزی نابینا شد تا اینکه هنگام حمام کردن دخترش متوجه شد می تواند حرکت آب را ببیند. چانینگ به پزشکش اطلاع داد، اما فکر کرد دچار توهم شده است. او با گذشت زمان متوجه شد می تواند بارش باران، بخاری که از فنجان قهوه داغ بلند می شود و تکان خوردن موی دخترش را ببیند. اما نمی توانست دخترش، فنجان قهوه یا هیچ چیز دیگری را ببینند. شاید به این دلیل بود که سکته مغزی به بخشی از مغزش که مسئول پردازش اشیای متحرک بود صدمه نزده بود. چانینگ متوجه شد که بینایی او در حال حرکت بهتر می شود بنابراین یک صندلی راک خرید.

توهم بصری

نابینایان سندروم چارلز بونت را تجربه می کند که نام دیگر توهم بصری است. این توهم هم مثل توهمات معمولی است با این تفاوت که نابینایان می دانند یا در نهایت می فهمند که چیز هایی که می بینند وجود ندارد. این بیماری در میان کسانی که تازه بینایی خود را از دست داده اند رایج است و تا یک سال و نیم پس از نابینا شدن ادامه دارد. اما برخی افراد تا ۵ سال بعد از نابینایی هم آن را تجربه می کنند.

رنگ

اگرچه نابینایان مادرزادی هیچ چیز نمی بینند، اما افرادی که بعد از مدتی نابینا می شوند ممکن است چیز هایی مثل رنگ را ببینند. به طور مثال دیمون رز، حدود ۳۱ سال پیش در کودکی نابینا شد. این روز ها او رنگ های زیادی می بیند. در واقع آنقدر رنگ می بیند که دیوانه اش کرده است. او می گوید رنگ ها مثل نور می درخشند، شکل های مختلفی دارند و به سرعت هم تغییر می کنند. تنها چیزی که هرگز نمی بیند، تاریکی است.

همه چیز

برخی نابینایان یاد گرفته اند از اکولوکیشن برای پیدا کردن راهشان استفاده کنند. آن ها صدایی تولید می کنند و منتظر می مانند با امواج صدا با موانع برخورد کند و بازگردد. سپس با صدای بازتاب شده، می توانند اندازه و موقعیت مانع را تشخیص داده و از آن اجتناب کنند. این همان روشی است که خفاش ها و دلفین ها استفاده می کنند.