مرغ سبرایت یا همان مرغ مینیاتوری گونه ای از مرغ های زینتی می باشد که اغلب به دلیل زیبایی خود مورد توجه پرورش دهندگان قرار گرفته است، این مرغ به دلیل جسم کوچک و تخم گذاری پایین خود صرفه اقتصادی ندارد و بیشتر در کشورهایی اروپایی به دلیل زیبایی خاص خود مورد توجه قرار می گیرد، از ویژگی های بارز این پرنده وجود پر هایی با نوار سیاه رنگ در بدن آن می باشد.
خصوصیات مرغ و خروس سبرایت
مرغ سبرایت جزو اولین نژادهایی است که باشگاه تخصصی برای جذب علاقه مندان داشت آنها به قدری محبوب بودند که مدتی پس از پیدایش در انجمن استاندارد طیور پذیرفته و ثبت شد. با گذشت چندین قرن، هنوز هم مرغ و خروس مینیاتوری از محبوب ترین نژادهای بانتام هستند. علیرغم محبوبیت و جذابیت، شیوه پرورش دشواری دارند و دارای ویژگی های شخصیتی منحصر به خود هستند.مرغ سبرایت تخم هایی کوچک و سفید می گذارد و برای تولید گوشت و تخم صرفه اقتصادی ندارد. آنها در سال ۸۰ تخم می گذارند که بسیار کوچکتر از تخم مرغ معمولی است که فقط برای جوجه کشی و تکثیر نژاد مناسب هستند.
از لحاظ وزنی نیز خروس سبرایت نهایتا ۶۰۰ گرم و مرغ سبرایت ۵۰۰ گرم وزن می گیرد، بنابراین برای پرورش به عنوان پرنده گوشتی نیز مناسب نیستند، اما کسانی که قصد نگهداری و فروش پرنده های زینتی و خاص را دارند، می توانند از این نژاد نیز استفاده کنند.از مهم ترین ویژگی های ظاهری این نژاد وجود حاشیه یا نوارهای سیاه رنگ در پرهای این پرنده می باشد. این مرغ و خروس ها در دو رنگ طلایی براق و سفید مایل به نقره ای وجود دارند و بر همین اساس به دو گونه سبرایت طلایی و سبرایت نقره ای نامگذاری شده است.
مرغ سبرایت بسیار آرام و اهلی بوده و به راحتی قابل پرورش همراه با سایر نژاد های مرغ می باشد؛ اما خروس سبرایت بنام خروس جنگی سبرایت معروف بوده و با سایر خروس ها بر سر جفت و قلمرو خود جدال می کند و حتی قادر به جنگ با مرغ های بزرگتر از خود نیز می باشد.مرغ سبرایت بر خلاف مرغ های معمولی دارای تاج و ریشی کوتاه بوده ولی خروس سبرایت دارای ریشی بلند و تاجی مثلثی و کج و دارای نقاط برجسته می باشد. از نقطه شاخص دیگر مرغ و خروس سبرایت می توان به بال های او اشاره کرد، تمایل این نژاد به کشیدن بال خود به سمت پایین است که او را بسیار جذاب نشان می دهد بخصوص در خروس سبرایت این غریزه نمایان تر است. کشیده شدن بال ها نشان از این دارد که این نژاد تا حدودی قابلیت پرواز را دارد و در پرورش آن باید دقت زیادی را به خرج داد.
محل نگهداری نژاد سبرایت
جهت نگهداری مرغ و خروس سبرایت بستری پوشیده از کاه و پوشال و یا خاک دستی است و حداعقل فضا جهت نگهداری از این نژاد ۶ متر مربع می باشد.توجه: در صورتی که محل نگهداری از مرغ و خروس کوچک می باشد، بهتر است ارتفاع لانه در حدود ۱۵۰ سانتیمتر در نظر گرفته شود تا از بال زدن بی مورد پرنده و برخورد با دیواره های لانه و صدمه دیدن پرنده اجتناب شود.
تغذیه مناسب برای مرغ و خروس های مینیاتوری سبرایت
به منظور تغذیه مرغ و خروس سبرایت همانند هر پرنده دیگری می توان از برنج، گندم، جو، نان خیس، ته مانده غذاها به شرط تازه بودن، گیاهان و سبزیجات، میل ورم و حشرات ریز و هر ماده غذایی دیگری استفاده نمود. البته باید در تغذیه آنها دقت نمود که از مواد غذایی بسیار چرب و یا بسیار شور و شیرین استفاده نشود زیرا سیستم گوارشی آنها قادر به هضم چربی و نمک و شکر نیست و مشکلات زیادی را برای سلامتی آنها به دنبال خواهد داشت.
هم چنین قابل توجه است که این نژاد از مرغ و خروس تحمل کمتری در برابر بیماری دارد، بنابراین باید موارد بهداشتی را در محیط این پرنده رعایت نمایید و از آب و غذای تازه و سالم استفاده کنید. تغذیه از غذای فاسد و مانده ، هم غذا شدن با سایر حیوانات نظیر موش، گربه، سگ، کلاغ و گنجشک، نوشیدن آب کثیف و ... همگی می توانند سبب بروز بیماری در این مرغ و خروس ها شود.
بیماری های شایع در نژاد سبرایت
این پرندگان بدن مقاومی داشته اما متاسفانه، مستعد بیماری مارک می باشند، این بیماری با مختل کردن سیستم عصبی موجب فلج شدن عضلات بدن جوجه ها می شود و به راحتی گله را از پا درمی آورد. مارک از طریق تنفس وارد بدن جوجه های سبرایت مینیاتوری شده و درمان ندارد، با واکسینه کردن جوجه ها می توانید آن ها را از این بیماری در امان نگاه دارید.علاوه بر بیماری مارک، سایر بیماری های شایع در بین طیور مانند آنفولانزای مرغی، نیوکاسل، وبا، کوکسیدیوز و سایر بیماری های انگلی نیز تلفات زیادی به دنبال خواهد داشت. عدم واکسیناسیون به موقع جوجه ها، عدم رعایت بهداشت محیط پرورش، هم غذا شدن با سایر حیوانات مانند موش و گربه و تغذیه نامناسب، خطر ابتلا به این بیماری ها را در مرغ سبرایت شدیدا افزایش خواهد داد.
میزان تخم گذاری مرغ مینیاتوری، اندازه تخم و سن بلوغ
این مرغ ها به هیچ عنوان پرندگان مناسبی برای تخم گذاری نبوده، آن ها در طول سال 60 تا 80 یا حتی کمتر تخم می گذارند، مرغ و خروس سبرایت قدرت پایینی در باروری داشته و برخی از آنها حتی نابارور می باشند. این مسئله به نژاد و نوع تغذیه و شرایط زندگی آن ها تا حد زیادی بستگی دارد. تخم این پرنده به رنگ کرم مایل به سفید و با اندازه ای بسیار کوچکتر از تخم مرغ نژاد دیگر می باشد، مرغ های سبرایت معمولا در 16 تا 22 هفتگی به بلوغ رسیده و شروع به تخمگذاری خواهند کرد.