داشتن رژیم غذایی سالم و متنوع در دوران بارداری به شما کمک می کند که ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن خود را به دست آورید. اما در دوران بارداری ممکن است برخی از مواد معدنی و ویتامین های مورد نیاز بدن شما به میزان کافی از طریق منابع طبیعی جذب نشود و نیازمند مصرف مکمل های حاوی این مواد به صورت قرص باشید. در این مطلب با مواد معدنی و ویتامین های مورد نیاز مادران در دوران بارداری آشنا شوید.
چه ویتامین هایی را در دوران بارداری مصرف کنیم؟
ویتأمین های دوران بارداری تجویز می شوند تا بتوانید نیاز های کودک خود را در حالی که او هنوز در شکم شما است تکمیل کنید. حتی اگر رژیم غذایی متعادلی داشته باشید باز هم می توانید از مزایای این ویتأمین ها بهره ببرید. این به این دلیل است که این ویتأمین ها به پر کردن هرگونه مواد مغذی ضروری که در دوران بارداری خود قادر به مصرف آن ها نیستید کمک می کند. زمانی که باردار هستید معمولاً سیستم ایمنی بدن شما ضعیف تر است شما را مستعد ابتلا به بیماری ها می کند. با مصرف ویتأمین های دوران بارداری می توانید خود را سالم نگه دارید. به خصوص اگر روزانه آهن، ویتأمین C، ویتأمین A و روی مصرف می کنید.
مصرف ویتامین های دوران بارداری چه عوارضی دارد؟
- گرفتگی معده
- یبوست / گاز / نفخ
- ریزش مو
- خارش/خشکی/بثورات پوستی
- کبودی
- خونریزی معده
- ضعف عضلانی
- تحریک معده
- ضربان قلب سریع/ناهموار
- از دست دادن اشتها
- آب دهان بیشتر
- دفعات ادرار کردن
چند نوع ویتأمین و مکمل در دوران بارداری می توان مصرف کرد؟
- اسید فولیک:به رشد مناسب مغز و نخاع کودک شما کمک می کند. مصرف آن خطر نقص های مادرزادی جدی مانند آنسفالی یا اسپینا بیفیدا را کاهش می دهد.
- کلسیم:با ادامه رشد کودک به محافظت از استخوان های شما کمک می کند. این به این دلیل است که کودک شما کلسیم را از دندان ها و استخوان های شما می گیرد. اگر بدن خود را با کلسیم تکمیل نکنید ممکن است تراکم استخوان را قبل از تولد نوزادتان از دست بدهید.
- آهن:این ویتأمین به رساندن اکسیژن به کودک شما کمک می کند. همچنین از زایمان زودرس جلوگیری می کند.
- اسید های چرب امگا 3:این چربی ها حاوی DHA (دوکوزاهگزانوئیک اسید) و EPA (ایکوزاپنتانوئیک اسید) هستند که فقط از ماهی های چرب و مغز ها به دست می آیند. امگا 3 می تواند به کاهش خطر تولد نوزاد با وزن کم یا زایمان زودرس کمک کند.
- کولین:بدن شما کولین خود را می سازد. اما هنوز هم می توانید بیشتر آن را از منابع غذایی مانند گوشت گاو، مرغ، گوشت خوک، ماهی و تخم مرغ دریافت کنید. کودک شما برای رشد سالم مغز به کولین نیاز دارد. اگر نمی توانید کولین کافی دریافت کنید می تواند بر نیاز های کودک شما تأثیر بگذارد.
مصرف مکمل ها و مولتی ویتامین ها در بارداری
اگرچه دریافت ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن از غذاها و منابع طبیعی گزینۀ مناسب تری به نظر می رسد، اما در دوران بارداری ممکن است تأمین میزان مورد نیاز بدن شما از طریق مواد غذایی و منابع طبیعی امکان پذیر نباشد. به همین دلیل، وزارت بهداشت در ایران توصیه کرده است که تمام زنان باردار حداقل سه ماه پیش از بارداری، مصرف مولتی ویتامین های بارداری را در کنار اصلاح رژیم غذایی آغاز کنند. مولتی ویتامین های بارداری معمولاً حاوی مقادیر کافی از مواد معدنی و ویتامین های مورد نیاز بدن در دوران بارداری است. با این حال، ممکن است پزشک با توجه به شرایط جسمی و سلامت شما، مکمل های فولیک اسید و آهن مجزا را برای شما تجویز کند.
در هر صورت هیچ مکمل یا ویتامینی را بدون تجویز پزشک مصرف نکنید. همچنین میزان مصرف مولتی ویتامین تجویزی را مطابق دستور پزشک دنبال کنید و از افزایش دز مصرفی مولتی ویتامین ها خودداری کنید. توجه داشته باشید که قرص های مولتی ویتامین برای جبران کمبود مواد معدنی و ویتامین ها هستند و لازم است در کنار مصرف این مکمل ها، رژیم غذایی خود را برای جذب مواد مورد نیاز از منابع طبیعی اصلاح و به شکلی درست تنظیم کنید.
بهترین زمان مصرف مکمل های بارداری
در حالت ایده آل، زنان باید مصرف مکمل های دوران بارداری را چند ماه قبل از بارداری شروع کرده و تا پایان شیردهی ادامه دهند. به عنوان مثال، بهتر است زنان از سه ماه پیش از بارداری و در حین بارداری، روزانه 400-800 میکروگرم فولیک اسید مصرف کنند تا خطر نقص لوله عصبی را کاهش دهند. هر چند اسید فولیک از جمله مهمترین ویتامین ها و مکملهای دوران بارداری است اما مصرف بیش از حد آن برای جنین خطرناک است.هر زن بارداری که دارو مصرف می کند، باید قبل از مصرف مکمل دوران بارداری با پزشک خود صحبت کند. ملاحظات خاص، از جمله اینکه چه مکملی را مصرف کنید، چه زمانی مصرف کنید و اینکه چگونه مصرف کنید تا حد زیادی به وضعیت شما بستگی دارد.
بانوان می توانند ویتامین های دوران بارداری را در هر زمانی از روز مصرف کنند، اما معمولاً بهتر است که از خوردن آن در ساعات پیش از خواب خودداری کنند. زنان مبتلا به تهوع صبحگاهی می توانند ویتامین خود را ساعات دیگری از روز مصرف کنند.برخی از مواد مغذی در دوزهای کمتر بهترین میزان جذب را دارند، به خصوص کلسیم؛ بنابراین بهتر است ویتامین های دوران بارداری یک یا دو بار در روز مصرف شوند. پخش کردن دوز ویتامین ها و مصرف آن ها به همراه آب و غذا، ممکن است خطر عوارض جانبی جزئی را کاهش دهد. زنانی که پس از رعایت این نکات همچنان عوارض جانبی جزیی مصرف ویتامین های دوران بارداری را تجربه می کنند، بهتر است با متخصص خود در این باره مشورت کنند.