مینیسک زانو بافتی از جنس غضروف است که مانند بالش بین استخوان ران و استخوان ساق پا قرار دارد و امکان آسیب آن در حین انجام فعالیت مفصل زانو که با فشار یا چرخش همراه است، وجود دارد.منیسک ها سبب پایداری مفصل زانو شده و چرخش خارجی و داخلی مفصل زانو و نیز خم و باز شدن آن را محدود می کنند.مینیسک مفصل زانو وظیفه جذب شوک های وارده به مفصل زانو و لغزنده کردن مفصل زانو را نیز به عهده دارند.پاره شدن بافت غضروفی که در قسمت داخلی زانو قرار دارد در طی این عارضه رخ می دهد.آسیب های مینیسک داخلی از آسیبب های مینیسک خارجی شیوع بیشتری دارند و حتی ممکن است با سایر آسیب های زانو نیز همراه باشند.از آن جایی که زانو از پر تحرک ترین مفاصل بدن است و فشار ناشی از وزن نیز بر آن وارد می شود احتمال آسیب پذیری هریک از اجزای آن بالا است.آسیب های منیسک زانو از آسیب های رایج زانو هستند که اغلب در افراد ورزشکار و پرتحرک رخ می دهد.پارگی مینیسک در افراد میانسال و سالمند که تحرک کمی دارند ممکن است حین انجام فعالیت های عادی مانند خم کردن زیاد مفصل زانو رخ دهد.معاینه فیزیکی توسط پزشک و استفاده از روش هایی مانند تصویربرداری اشعه ایکس و ام آر آی برای تشخیص این عارضه مورد استفاده قرار می گیرند.
علت ها و دلایل پارگی مینیسک زانو
پارگی های ناگهانی مینیسک اغلب در طول فعالیت های ورزشی رخ می دهند. پارگی می تواند در زمان چمباتمه زدن یا پیچیدن زانوی ورزشکار رخ دهد. گاهی اوقات هم برخورد مستقیم، مثل تکل خوردن، دلیل پارگی است. افراد سالخورده بیش از همه در معرض پارگی های تخریبی مینیسک قرار دارند. زیرا با گذشت زمان غضروف ضعیف و ساییده می شود و بافت های پیر و ساییده بیشتر در معرض پارگی ها قرار دارند. اگر مینیسک ها به دلیل پیری ضعیف شده باشند، تنها یک پیچش ناجور در هنگام بلند شدن از روی صندلی علت پارگی مینیسک زانو خواهد شد.
علائم پارگی منیسک زانو
- درد شدید و ناگهانی زانو
- درد شدید هنگام باز شدن بیش از حد مفصل زانو
- بی ثباتی زانو
- شنیده شدن صدا از زانو
- شنیده شدن صدا از زانو حین حرکت دادن آن
- عدم توانایی در تحمل وزن و انجام حرکت
- تشدید درد با حرکت دادن زانو
- تورم و التهاب زانو
- حساسیت به لمس و فشار
- قفل کردن زانو
- کاهش دامنه حرکتی زانو
- لنگیدن حین راه رفتن
- آتروفی و ضعف عضلات چهارسر ران
عوامل افزاینده خطر پارگی مینیسک زانو
- اضافه وزن بیش از حد
- وارد شدن نیرو های چرخشی مانند چرخش بیش از حد پنجه و ساق پا نسبت به ران
- خم و باز شدن باز شدن بیش از اندازه مفصل زانو
- کاهش قدرت عضلانی
- وارد شدن ضربه مستقیم به مینیسک
- تغییر مسیرهای ناگهانی حین دویدن و راه رفتن سریع
- استفاده بیش از حد از مفصل زانو
تشخیص پارگی مینیسک زانو
مینیسک یک تکه غضروف است که به عنوان یک ضربه گیر میان استخوان ران (فمور) و درشت نی (تیبیا) عمل می کند. در هر مفصل زانو دو مینیسک وجود دارد که گاهی اوقات در طول فعالیت هایی که باعث فشار بر آن ها یا چرخاندن زانو می شوند پاره شده یا آسیب می بینند.
معاینه فیزیکی
پزشک پس از صحبت کردن در مورد علایم پارگی مینیسک زانو، زانویتان را معاینه کرده و دامنه حرکتتان را آزمایش می کند. او نقطه ای که در آن مینیسک در امتداد مفصل قرار می گیرد را به دقت بررسی می کند، و ممکن است برای یافتن پارگی مینیسک یک آزمایش مک موری نیز انجام دهد. این آزمایش شامل خم کردن و سپس صاف کردن و چرخاندن زانو است. ممکن است در طول انجام این آزمایش کمی صدای تق بشنوید که نشان دهنده پارگی منیسک است.
تصویربرداری زانو
برای تأیید پارگی مینیسک جهت درمان پارگی مینیسک زانو ، پزشک دستور به انجام آزمایش های تصویربرداری می دهد. این آزمایش ها عبارتند از:
- عکس رادیولوژی: عکس برداری وجود پارگی مینیسک را نشان نمی دهد، اما می تواند به تعیین وجود هرگونه دلیل دیگری برای زانو درد، مانند آرتروز مفصل زانو، کمک می کند.
- تصویرسازی تشدید مغناطیسی (ام آر آی): دستگاه ام آر آی برای گرفتن چند تصویر از زانویتان از یک میدان مغناطیسی استفاده می کند. این دستگاه همچنین قادر است برای تعیین وجود پارگی مینیسک از غضروف و رباط ها هم عکس بگیرد. در ادامه به چند راه برای جلوگیری از پارگی مینیسک زانو اشاره می کنیم.
جلوگیری از پارگی مینیسک
- عضلات ران خود را با تمرینات کششی منظم، قوی نگه دارید.
- اطمینان حاصل کنید که کفش شما دارای محافظ کافی و کاملاً اندازه و مناسب پای شماست.
- قبل از فعالیت بدنی، تمرینات گرم کردن و پس از فعالیت، تمرینات سرد کردن را انجام دهید.
- هرگز به طور ناگهانی شدت تمرینات خود را افزایش ندهید. تغییرات را به آرامی انجام دهید.
آسیب های مینیسک از جمله آسیب های رایج می باشند و بیماری هایی مانند کریپتوس و قفل کردن مفاصل را رقم می زنند. به علت فقدان ذخیره خون، مینیسک آسیب دیده به خوبی بهبود نیافته و آسیب دیدگی آن روز به روز بدتر می شود. آسیب های مینیسک از تخریب داخلی ملایم تا پارگی های مشخص قابل دسته بندی است. امیدوارم در این مورد مطالب فوق مفید واقع شده باشند .