زانو درد شکایت رایجی است که در اثر وجود درد در ناحیه زانو در افراد با سنین مختلف دیده می شود. زانو درد ممکن است در نتیجه ی آسیبی مانند پارگی رباط یا خورد شدگی غضروف باشد. همچنین دیگر مشکلات پزشکی از جمله آرتروز، نقرس و عفونت می توانند باعث زانو درد شوند. زانو درد موقت با زانو درد مزمن متفاوت است. بسیاری از افراد به علت آسیب یا تصادف، زانو درد را موقتا تجربه می کنند. زانو درد مزمن به ندرت بدون درمان خوب می شود و همیشه به یک حادثه مربوط نمی شود و اغلب نتیجه ی چندین علت و مشکل پزشکی است. درد مزمن زانو درد طولانی، همراه با تورم یا حساسیت در یک یا هر دو زانو است. علت زانو درد، می تواند تعیین کننده ی علایم همراه زانو درد باشد. شرایط بسیاری می توانند موجب زانو درد مزمن شوند. همچنین در مورد درد زانو، هر فرد تجربه ی متفاوتی خواهد داشت.
برای تشخیص علل احتمالی زانو درد مزمن، اقدامات مختلفی نیاز است. این اقدامات شامل آزمایش خون، معاینه ی فیزیکی، عکس رادیوگرافی، سی تی اسکن یا MRI و سایر آزمایشات و تصویربرداری ها است.
دلایل زانو درد چیست؟
زانو درد می تواند به علت آسیب های وارده به زانو، مشکلات مکانیکی، انواع آرتروز و سایر مشکلات ایجاد شود.
آسیب ها
آسیب زانو می تواند روی هر یک از رباط ها، تاندون ها یا کیسه های پر از مایع (بورسا) که مفصل زانو ی شما را احاطه می کنند، باشد. همچنین صدمات وارده به زانو می تواند استخوان ها، غضروف ها و لیگامان های شکل دهنده ی مفصل را تحت تاثیر قرار دهد. از آسیب های رایج زانو می توان به آسیب رباط صلیبی قدامی (ACL)، آسیب ACL به معنای پاره شدن رباط صلیبی قدامی اشاره کرد. رباط صلیبی قدامی یکی از چهار رباطی است که سبب اتصال استخوان قلم پا (تیبیا) به استخوان ران (فمور) می شود. آسیب ACL در افرادی که بسکتبال، فوتبال یا سایر ورزش هایی که نیاز به تغییر ناگهانی در مسیر دارند را بازی می کنند، رایج است.
شکستگی ها
استخوان های زانو، از جمله کشکک زانو (پاتلا)، می توانند در هنگام تصادف با وسایل نقلیه ی موتوری یا سقوط از ارتفاع شکسته شوند. افرادی که استخوان هایشان تحت تأثیر پوکی استخوان تضعیف شده است، ممکن است به راحتی با راه رفتن اشتباه و یا قدم برداشتن نادرست، دچار شکستگی زانو شوند.
پارگی منیسک
منیسک از جنس غضروف سخت و لاستیک مانندی تشکیل شده است و به عنوان یک جاذب شوک بین استخوان قلم پا (تیبیا) و استخوان ران(فمور) عمل می کند. اگر در حالی که منیسک وزن شما را تحمل می کند به طور ناگهانی زانوی خود را بپیچانید، منیسک می تواند پاره شود.این نوع آسیب دیدگی بیشتر در بین افراد جوان و مسن مشاهده می شود و یکی از دلایل اصلی ایجاد دردهای زانو است.
تاندنیت کشکک
تاندنیت اطراف مفصل در اکثر مواقع در زرد پی کشکک زانو مشاهده می شود که بزرگترین تاندون جلوی زانو است.
کندرومالاسی کشکک
کندرومالاسی باعث ایجاد درد زانو در زیر ناحیه کشکک می شود که دلیل آن نرم شدن غضروف است.این مشکل بیشتر در بین افراد جوان (از سنین 15 تا 35 سالگی) مشاهده می شود.
در رفتن کشکک
در رفتن کشکک می تواند علائم حاد در زمان ایجاد در رفتگی ایجاد کند، اما در ادامه می تواند درد مزمن نیز برای بیمار به همراه داشته باشد.
کیست بیکر
کیست بیکر زانو یک نوع ورم ایجاد شده در پشت مفصل زانو است که معمولاً نشانه ای از ایجاد سایر مشکلات مثل پارگی مینیسک زانو است.
سندروم پلیکا
سندروم پلیکا یکی از دلایل غیر عادی زانو درد است که تشخیص آن دشوار می باشد. برای تشخیص این مشکل معمولاً از آرتروسکوپی استفاده می شود.
بیماری اسگود شلاتر (OCD)
این بیماری اغلب در بین افراد نوجوان به خاطر رشد استخوان در اطراف مفصل مشاهده می شود.
نقرس
نقرس یکی از دلایل غیر معمول برای ایجاد زانو درد است. به هر حال، در بیمارانی که ابتلا به نقرس تشخیص داده می شود،می توان ابتلا به این بیماری را به عنوان یک دلیل شروع درد زانو مورد توجه قرار داد.
بورسیت
برخی از آسیب های زانو باعث التهاب در بورسا میشود. بورسا کیسه های کوچکی حاوی مایع است که مانند بالشتک از خارج مفصل زانو را حمایت می کنند و به تاندون ها و رباط ها این امکان را می دهند که به آرامی روی مفصل سر بخورند و حرکت کنند. در ادامه به علائم و نشانه ها ی زانو درد می پردازیم.
علائم و نشانه ها ی زانو درد
موقعیت و شدت زانو درد در افراد مختلف بسیار متفاوت است و این شرایط بستگی به علت ایجاد مشکل دارد. علائم و نشانه هایی که معمولاً با درد زانو همراه است، شامل موارد زیر می باشد:
- ورم و سفت شدن
- قرمز شدن پوست و گرم شدن آن
- ضعیف شدن یا ناپایداری
- شنیدن صدا از محل مفصل زانو
- عدم توانایی صاف کردن کامل زانو
علت درد زانو بعد از ورزش چیست ؟
وقتی بعد و هنگام ورزش دچار زانو درد می شوید، ممکن است نگران شوید که علت اصلی این درد چه می تواند باشد. شناسایی و تشخیص علت زانو درد بعد از ورزش به نوع ورزش انجام شده و محل درد احساس شده در زانو بستگی دارد. درد زانو بعد از ورزش ممکن است به دلیل مشکلی به نام زانوی دوندگان باشد که باعث احساس درد در پشت کشکک زانو می شود یا ممکن است به دلیل سندرم بند درشت نی باشد، که باعث ایجاد درد بیرون زانو می شود.
هم ضربه و هم استفاده بیش از اندازه از مفصل زانو می تواند موجب احساس درد زانو بعد از ورزش شود. اگر درد آن با استراحت برطرف نشد، به پزشک مراجعه نمایید، تا وضعیت زانوی شما را برای یافتن احتمال وارد آمدن ضربه به آن بررسی نماید. زانو درد همیشه به جراحی نیاز نخواهد داشت، پزشک می تواند روش های غیر جراحی متعددی برای بهترین درمان زانو درد شما ارائه نماید.
علل زانو درد هنگام خواب در شب چیست ؟
درد زانو هنگام خواب در شب مشکلی رایج است، زیرا شب هنگام، زمانی که می خواهیم استراحت کنیم دردی که نتیجه فعالیت های روزانه است تازه به سراغمان خواهد آمد. علل معمول زانو درد در شب می تواند شامل کشیدگی و رگ به رگ شدن، درد جلوی زانو، آسیب و پارگی غضروف یا مینیسک زانو، التهاب تاندون زانو در اثر آرتروز زانو، بورسیت زانو، کشیدگی و پارگی تاندون و رباط های زانو باشد. اگر درد زانو هنگام خواب ادامه یافت، بهتر است به پزشک مراجعه نمایید تا علت اصلی زانو درد شما را تشخیص داده و شما را در یک برنامه درمانی مناسب با شرایطی که دارید قرار دهد.
علت درد زانو در بارداری و بعد از زایمان چیست ؟
تغییرات هورمونی در دوره بارداری نقش مهمی در ایجاد درد در ناحیه زانو بازی می کند. در سه ماه سوم بارداری، جهت ایجاد آمادگی برای به دنیا آمدن نوزاد، هورمون هایی ترشح می شود که برای شل کردن رباط ها و تاندون های ناحیه لگن به کار می رود، اما این هورمون ها فقط رباط ها و تاندون های ناحیه لگن را شل نمی کند، بلکه این بافت ها در همه اعضای بدن مانند زانو را هم ریلکس می نماید.
در این شرایط، از انجام حرکات اصلاحی تحریک کننده مانند زانو زدن اجتناب نمایید، ولی ورزش های کششی و تقویتی سبک آن هم با اجازه پزشک معالج بلامانع است. اگر در دوران بارداری دچار درد مزمن در ناحیه زانو شدید که با گذشت زمان بر طرف نمی شود، حتماً با پزشک معالج خود تماس حاصل فرمایید. درست است که برخی از دردهای زانو در دوران بارداری طبیعی هستند، اما ادامه درد و مشکلات زانو برای مدت طولانی بعد از زایمان طبیعی نبوده و نیاز به بررسی دقیق و فوری دارد.
کارهایی که برای التیام درد زانو باید انجام داد؟
برنامه ی درمانی درد زانو به نوع آسیب بستگی دارد. اگر آسیب خفیف تا متوسط باشد معمولاً به خودی خود رفع می شود، برای اینکه روند بهبودی سرعت پیدا کند، شما می توانید:
- به زانوی خود استراحت داده و چند روز حرکات سنگین انجام ندهید.
- بر روی زانوی آسیب دیده یخ بگذارید. سرما درد و تورم را کاهش می دهد. هر سه تا ۴ ساعت به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر زانوی آسیب دیده یخ بگذارید. این کار را دو یا سه روز تا زمانی که درد برطرف شود، ادامه دهید.
- زانو بند ببندید. از پانسمان های دارای قدرت کشسانی و زانو بندهای مخصوص دور مفصل زانو استفاده کنید. این کار علاوه بر پشتیبانی از زانو از تورم هم جلوگیری می کند.
- برای کاهش تورم، زمانی که دراز می کشید یا می نشینید یک بالشت کوچک زیر زانوی خود قرار دهید. این کار زانو را بالاتر از حد طبیعی نگه خواهد داشت.
- دارای ضد التهاب غیر استروئیدی (Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs)) مانند ایپوبروفن یا ناپروکسن به کاهش درد و تورم کمک خواهد کرد. البته از مصرف خودسرانه هرگونه دارویی خودداری کنید و این داروها را با تجویز پزشک مصرف کنید.
- دستور استفاده از دارو بر روی جعبه ذکر شده، آن را با دقت مطالعه کنید. از آنجایی که مصرف این داروها عوارض جانبی به دنبال دارد، پیش از مصرف حتماً با پزشک در مورد آن ها مشورت کنید.
- اگر پزشک اجازه می دهد ورزش ها و حرکات کششی و قدرتی انجام دهید. در غیر این صورت باید در جلسات فیزیوتراپی شرکت کنید.
با توجه به مطالب فوق ، زانو درد معمولا یا به دلیل درد در استخوان های تشکیل دهنده زانو یا غضروف های بین زانو از جمله منیسک ها یا درد لیگامان ها می باشد. زانو درد لزوما مرتبط به سن بالا نیست و در بسیاری از موارد ممکن است مثلا خانم های جوان یا یک پسر نوجوان را نیز درگیر کند پس باید در این مورد دقت کافی داشته باشیم.
شکستگی زانو چیست؟
