یکی از سؤالات رایج اکثر پدرها و مادرها این است که چه زمانی باید مسواک زدن دندان های کوچک نوزادشان را شروع کنند. آیا اصلاً مسواک زدن دندان های کوچک یک نوزاد شیرخوار ضرورتی دارد؟ جالب است بدانید که حتی پیش از دندان در آوردن هم باید لثه های نوزاد خود را تمیز کنید. پس از همین ابتدا متوجه می شویم که روش های متفاوتی برای بهداشت دهان و دندان کودکان در سنین مختلف وجود دارند که باید برای حفظ سلامت دهان و دندان کودکمان با آنها آشنا شد.
در طی چند ماه اول پس از تولد، نوزاد بسیار دوست داشتنی و ناز است. یک لحظه شادی بخش دیگر دندان درآوردن نوزاد است! به عنوان پدر و مادر، باید مراقب دندان های نوزداتان باشید. تمیز کردن لثه نوزاد قبل از دندان درآوردن امری حیاتی است، زیرا بعدا تبدیل به یک روال روزانه می شود. تشخیص زمان پوسیدگی دندان غیرممکن است، بنابراین بهترین راه برای جلوگیری از پوسیدگی، رعایت بهداشت دهان و دندان است.
به طور کلی، دندان درآوردن در حدود شش ماهگی (بهترین غذا برای کودک 6 ماهه تا لیست غذاهای کودک یک ساله ) اتفاق می افتد، و گاهی اوقات ممکن است تا نه ماهگی دندان ظاهر نشود اما جای نگرانی نیست. هر کودک متفاوت است و سرعت رشد متفاوتی دارد- دیر یا زود کودک شما شروع به دندان در آوردن می کند. دندان های سالم برای کودک شما بسیار مهم است زیرا بدون آن بچه قادر نخواهد بود غذا بخورد و به درستی صحبت کند.
بیش از 40 درصد از کودکانی که به کودکستان می روند پوسیدگی دندان دارند. پوسیدگی دندان نسبت به بیماری های دیگر مثل آسم در بچه های امروز 5 برابر و نسبت به زکام بهاره 7 برابر شایع تر است. بنابراین سعی کنید تا بهترین کار را برای فرزندان خود انجام دهید. اولین گام در راه مبارزه با پوسیدگی دندان تمرین کردن و آموزش دادن عادتهای خوب مسواک زدن است.
اولین ملاقات نوزاد با دندانپزشک:
به طور کلی، باید پس از اولین تولد نوزاد به دندانپزشک مراجعه کنید.
دندانپزشک تکنیک های مختلف بهداشت دهان را پیشنهاد می کند. دندانپزشک توضیح می دهد چگونه به دندان در آوردن نوزاد کمک کنید و چگونه مسواک را به او معرفی کنید. دندانپزشک همچنین زمان شروع استفاده از خمیر دندان را اعلام می کند و نوع خمیر دندان را نیز توصیه می کند.
آغاز مراقبت با لثه ها
حتی قبل از اینکه دندان اول نوزاد ظاهر شود مراقبت از لثه ها مهم می باشد. در ابتدا نیازی به مسواک یا خمیر دندان نیست. برای اطمینان از این که لثه ها را به درستی تمیز میکنید، به این مراحل توجه کنید:
- یک دستمال نرم بردارید و با آب آشامیدنی آن را مرطوب کنید.
- این پارچه را در اطراف انگشت اشاره خود بپیچانید.
- حداقل دوبار در روز لثه کودک خود را پاک کنید (بیش از حد فشار وارد نکنید زیرا ممکن است لثه کودک آسیب ببیند).
- همچنین می توانید مسواک انگشتی خریداری کنید.
- این کار را بعد از غذا و قبل از خواب انجام دهید.
- با انجام این کار، باکتری ها از لثه کودک شما پاک می شود. باکتری ها اغلب پشت پلاک چسبنده قرار می گیرند. این می تواند به دندان های کودک شما آسیب برساند زیرا شروع به آسیب رساندن به لثه ها می کنند.
مراقبت از دندان های شیری کودک
ممکن است فکر کنید بهتر است از دندان های کودک محافظت نکند زیرا این دندان ها به زودی می افتند. اما این دندان ها در حقیقت به حفظ فاصله کمک می کنند. این دندان ها به کودک کمک می کند تا غذا را بخورد و به درستی صحبت کند. اگر از دندانهای شیری کودک خود مراقبت نکنید، ممکن است منجر به پوسیدگی دندان شود. این سبب ایجاد انسداد می شود که موجب آسیب بیشتر می شود.
مسواک زدن
شروع بهداشت دهان و دندان یک انسان باید بلافاصله پس از تولد او آغاز شود. اکثر مردم تصور می کنند نوزادی که دندانی ندارد و فقط از شیر تغذیه می کند نیازی هم به مراقبت از دهان و لثه هایش ندارد. این یک تصور کاملاٌ اشتباه است. شیر مادر، شیر خشک و سایر انواع شیر حاوی مقادیر قابل توجهی قند هستند که باقی ماندن این قند در دهان می تواند به سلامتی دندان ها و لثه آسیب برساند.
در این دوره سنی، والدین باید گاز استریل مرطوب یا پارچه مرطوب تمیزی را دور انگشت خود پیچانده و و لثه نوزادشان را با آن تمیز کنند. با چکاندن چند قطره آب در دهان نوزاد پس از خوردن شیر نیز می توان غلظت شیر را به حداقل رساند تا مقدار قند موجود در شیر در محیط دهان وی به حداقل برسد. تمیز کردن لثه های نوزاد به خصوص در هنگام شب که نوزاد بیشترین میزان شیر را می خورد، توصیه شده است.
کودکان نوپا (یک تا سه سالگی)
بلافاصله پس از رویش دندان های کودک باید مسواک زدن را آغاز کرد. زمان مناسب برای مسواک زدن در این دوره سنی، دو بار در روز و بعد از اولین و آخرین وعده غذایی است. بهترین وسیله برای رعایت بهداشت دهان و دندان در زمان رویش دندان تا سن 3 سالگی استفاده از مسواک انگشتی است.
کودک من چه وقت به فلوراید نیاز دارد و چگونه بدانم که مقدار لازم را مصرف می کند؟
حتی مقدار کمی فلوراید هم برای دندان های در حال رشد مفید است. این ماده معدنی با مستحکم کردن مینای دندان و مقاوم تر کردن آن در برابر اسیدها و باکتری های مضر، از فرسودگی دندان ها جلوگیری می کند. آب شهری اکثراً با فلوراید غنی شده است (با اداره آب شهرتان تماس بگیرید یا از دندان پزشک خود در این مورد سؤال کنید). اگر میزان فلوراید کمتر از میزان لازم است، با پزشک متخصص اطفال در مورد نیاز به استفاده از مکمل فلوراید مشورت کنید (مقدار توصیه شده برای کودکان زیر 3 سال، 25 میلی گرم در روز است). او می تواند مکمل فلوراید را به شکل قطره یا قرص های جویدنی تجویز کند. مقدار کم فلوراید برای دندان های کودکتان چیز خوبی است اما قورت دادن مقدار زیادی از آن در طول زمان می تواند به حالتی منجر شود که فلوروسیس flurosis نامیده می شود. این حالت می تواند موجب ایجاد لکه های سفیدی بر روی دندان ها به هنگام بزرگسالی شود. اگر در جایی زندگی می کنید که آب آن حاوی فلوراید است، کودکتان به احتمال زیاد مقدار فراوانی فلوراید دریافت می کند. آب معدنی و آب میوه نیز ممکن است حاوی فلوراید باشند، گر چه مقدار آن به ندرت بر روی بر چسب آنها ذکر می شود. انجمن دندانپزشکی کودکان آمریکاتوصیه می کند که تا زمانی که کودک دو سالش نشده است، از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده نکنید. در صورت استفاده نیز باید تنها به اندازه یک نخود بر روی مسواکش خمیر بگذارید. دلیل این کار این است که کودکان بیشتر تمایل دارند خمیر دندان را قورت بدهند تا آن را روی دندان هایشان پخش کنند. قورت دادن مقدار زیاد خمیر دندان در طول زمان می تواند به فلوروسیس منجر شود.