ضدآفتاب ها برای محافظت از پوست طراحی شده اند. این محصولات حاوی ترکیبات منحصر به فردی هستند که از پوست شما در برابر امواج مضر آفتاب محافظت می کنند. دو موج از امواج فرابنفش نور خورشید بیش از سایرین به پوست شما آسیب می رسانند. این امواج شامل UVA و UVB هستند. امواج فرابنفش به پوست شما نفوذ کرده و سلول های پوست را از بین می برند. با مرگ سلول ها و آسیب های وارد شده به پوست ریسک ابتلا به سرطان پوست افزایش می یابد.
UVB با برخورد به سطح پوست باعث آفتاب سوختگی می شود. اثر این اشعه در طولانی مدت باعث سرطان پوست می شود. UVA اما به اعماق پوست شما نفوذ کرده و باعث پیری پوست و ایجاد چین و چروک می شود. این اشعه همچنین باعث افتادگی پوست، لک و … نیز خواهد شد. امواج UVA و UVB در نهایت هر دو باعث بروز سرطان پوست در افراد می شوند. ضدآفتاب با دفع این امواج از پوست شما در برابر انواع بیماری های پوستی جلوگیری می کند.مهم ترین فاکتور ضدآفتاب SPF است. مطمئنا هنگام خرید ضدآفتاب با این کلمه مواجه شده اید.
SPF چیست؟
اکثر ضدآفتاب ها با SPF15 یا بالاتر اثری قوی داشته و به طور کامل از پوست محافظت می کنند. SPF یا SUN PROTECTION FACTOR معیاری برای اندازه گیری توانایی محصول برای دفع امواج UVB است. به عنوان مثال اگر 10 دقیقه طول می کشد که پوست شروع به سوختن کند با استفاده از یک ضدآفتاب با SPF30 شما به مدت 300 دقیقه یا 5 ساعت از اشعه های مضر آفتاب در امان خواهید بود.
SPF15 حدود 93 درصد از امواج مضر آفتاب را دفع می کند. SPF30 حدود 97 و SPF50 حدود 98 درصد از مضرات اشعه مضر آفتاب می کاهد. تفاوت اعداد فوق به نظر ناچیز می آید. در صورتی که پوست شما حساس باشد و یا سابقه سرطان پوست داشته باشید این درصدهای ناچیز اهمیت پیدا می کند. با این حال هیچ ضدآفتابی نمی تواند به طور صد در صد از پوست شما در برابر امواج UVB محافظت کند.
فلسفه وجودی محصولات ضدآفتاب، محافظت پوست شما در برابر سرطان و دیگر مشکلاتی است که سلامتی شما پوست تان را به خطر می اندازند. به همین دلیل، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) ضدآفتاب ها را در دسته دارو در نظر گرفته و بر فروش و برچسب گذاری آنها نظارت می کند.
مطابق قانون، برچسب محصولات ضدآفتاب باید دارای شماره SPF (فاکتور حفاظتی در برابر خورشید) باشد که نشان دهنده میزان حفاظت از پوست در برابر اشعه فرابنفش B است. ویژگی دیگری که به صورت برچسب بر بسته بندی ضدآفتاب ها قید می شود این است که آیا این محصولات آزمایش طیف گسترده بودن برای حفاظت پوست در برابر اشعه فرابنفش A را هم گذرانده است یا خیر.
1. ضد آفتاب ها چگونه جلوی اشعه مضر را می گیرند؟
ضد آفتاب ها برای بلوک کردن اشعه UVAو UVB حاوی مواد شیمیایی می باشند که اشعه را جذب می کنند.
ضد آفتاب های فیزیکی حاوی اکسید تتانیوم و اکسید روی هستند که اشعه UVA و UVB را منعکس می کنند و برای افرادی که نسبت به مواد شیمیایی حساسیت دارند مناسب هستند.
2. آيا مصرف ضد آفتاب برای همه لازم است؟
بله. تماس زیاد با آفتاب می تواند به طور حاد باعث آفتاب سوختگی بصورت قرمزی و تورم و درد بکند و در دراز مدت اثراتی مثل چین و چروک، کک و مک، لکه های صورت و همچنین شلی پوست و گشاد شدگی عروق پوستی را به همراه داشته باشد. سرطان های پوستی از عوارض جدی و مهم تماس طولانی با آفتاب است.
به همین دلیل ضد آفتاب برای جلوگيری از ايجاد سرطان های پوستی و پيری زودرس پوست لازم است که در همه افراد استفاده شود. جالب است بدانيد که حدود هشتاد درصد از آفتابی که در طول عمر دريافت مي کنيم مربوط به زير هيجده سالگی مي باشد و اين مساله بر لزوم استفاده از ضد آفتاب در کودکان و نوجوانان تاکيد مي کند.
3. روش صحيح مصرف ضد آفتاب کدام است؟
بايد نيم ساعت قبل از خروج از خانه و سپس هر دو ساعت ضد آفتاب تکرار شود، ضد آفتاب های خارجی مزيتی بر انواع ايرانی در تکرار کمتر يا روش استفاده متفاوت ندارند. باید دقت داشت که بیشترین آسیب نور آفتاب در ساعات بین 10 صبح تا 4 بعد ازظهر است و محافظت در این ساعات از روز بسیار مهم می باشد.
4. عدد نوشته شده روی ضد آفتاب (SPF) به چه معنی است؟
بر روی ضد آفتاب ها عددی نوشته شده که بيانگر فاکتور محافظتی آن مي باشد، اين عدد هر چه بيشتر باشد بهتر است ولی رابطه آن به صورت خطی نيست به اين معنا که فاکتور محافظتی برابر 30 حدود نود و هفت درصد از اشعه آفتاب را جذب مي کند و هر چه از اين عدد بالاتر برويم قيمت ضد آفتاب گرانتر مي شود ولی حد اکثر سه درصد به فاکتور محافظتی افزوده خواهد شد.
5. حداقل فاکتور محافظتی برای ضد آفتاب چقدر است؟
از نظر تئوری SPF=30 کافی است ولی از آنجا که مقالات نشان داده که اکثر افرادی که از ضد آفتاب استفاده مي کنند 25-50 درصد مقدار لازم را به موضع مي مالند و اين نکته که اکثر افراد آن را به طور يکنواخت پخش نمي کنند لازم است که ضد آفتاب بين30-50 داشته باشد.
6. چه مقدار ضد آفتاب بايد بزنيم؟
مقدار ضد آفتاب لازم 2 ميلی گرم بر هر سانتيمتر مربع است. با اين حساب بايد هر بار يک بند انگشت از ضد آفتاب را به همه صورت بماليم و اگر روزی سه بار به صورتمان ضد آفتاب بزنيم يک ضد آفتاب 50 ميلی ليتری بايد در مدت يک ماه تمام شود. نکته مهم اينکه در صورتی که کمتر از مقدار گفته شده ضد آفتاب را بزنيم فاکتور محافظتی آن شديداً کاهش مي يابد
7. آيا هر ضد آفتابی برای هر فردی مناسب است؟
خير، بعد از فاکتور حفاظتی مهمترين مساله اين است که شماپوست چرب دارید يا نه .در صورتی که پوست شما چرب باشد يا آکنه بزند شما بايد از ضد آفتاب فاقد چربی استفاده کنيد. اگرشما پوست خشکی دارید، ضد آفتاب هايی که دارای مرطوب کننده باشد در بازار موجود است. برای بچه ها هم بايد از ضد آفتاب مخصوص استفاده کرد.
8. توصیه های دیگر برای محافظت در برابر آفتاب چیست؟
توصیه شده که بیشتر اوقات کاری، در سایه بسر برده شود و از گرفتن حمام آفتاب خودداری گردد. از کلاه های لبه دار با لبه حداقل 7 سانتی متر و عینک های آفتابی هم استفاده شود. لباس ها باید پوشانندگی کافی داشته باشند. پوشش لباس های تیره و ضخیم بیشتر از لباس های سفید و نازک است. بخاطر اینکه مقداری از اشعه از ابر هم عبور می کند حتی در هوای ابری هم باید از ضد آفتاب استفاده شود.