علائم سرطان ریه و راههای درمان آن

سرطان ریه چیست ؟

سرطان ریه نوعی بیماری است که مشخصه آن رشد کنترل نشده سلول در بافت های ریه است. همچنین سرطان ریه نوعی بیماری است که باعث تقسیم غیرقابل کنترل سلول ها در ریه می شود. توده های درحال رشد، توانایی تنفس را در بیمار به ندرت کاهش می دهد.

علل و عوامل سرطان ریه

برخی عوامل می توانند خطر ابتلا به سرطان ریه را در انسان افزایش دهند. برخی از این عوامل قابل کنترل هستند و برخی دیگر قابل کنترل و در اختیار ما نیستند. عوامل ابتلا به سرطان ریه عبارت اند از:

سیگار کشیدن: احتمال ابتلا به سرطان ریه به نسبت تعداد سیگار های مصرفی در روز و مدت زمان مصرف سیگار افزایش می یابد. ترک سیگار در هر سنی می تواند تأثیر قابل توجهی در کاهش ریسک احتمال ابتلا به سرطان ریه داشته باشد. گفتنی است سیگار کشیدن اصلی ترین عامل ابتلا به سرطان ریه است. این اتفاق ناشی از این است که سیگار کشیدن موجب می شود مواد سمی مختلفی استنشاق و وارد بدن انسان شود.

در معرض دود سیگار قرار داشتن : شاید شما سیگار نکشید، اما باید بدانید که در قرار داشتن در معرض دود سیگار شخص دیگر نیز می تواند احتمال ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد.

در معرض گاز رادون قرار داشتن: گاز رادون از شکست طبیعی اورانیوم در درون زمین، آب و یا صخره ایجاد می شود که در نهایت در هوایی که تنفس می کنیم انتشار می یابد. این فرآیند، از رفتار های طبیعی زمین و محیط است و انسان در آن هیچگونه دخالتی ندارد و از جمله عوامل خارج از کنترل انسان است. وجود این گاز در هوا را به راحتی نمی توان تشخیص داد چراکه هیچ بو، رنگ و اثر دیگری ندارد که بتوان بدون تجهیزات از وجود آن باخبر شد.

قرارگیری در معرض آزبست و سایر مواد سرطان زا: فعالیت و اشتغال در مکان هایی که موجب قرار گرفتن در معرض آزبست و سایر مواد سرطان زا می شوند، از عوامل بروز سرطان است. این مواد شامل آزبست، آرسنیک، کروم و نیکل می شوند. این گونه مواد از عوامل بروز انواع سرطان ها هستند. همچنین اگر فرد مورد قرارگرفته در ممعرض این مواد سیگاری باشد، احتمال ابتلا به سرطان ریه در وی به مراتب افزایش خواهد یافت.

سابقه خانوادگی سرطان ریه: افرادی که در اعضای خانواده خود شامل والدین، خواهر و برادر و یا فرزندان، دارای فرد مبتلا به سرطان ریه هستند یا بوده اند، با افزایش احتمال ابتلا به سرطان ریه مواجه هستند. این عامل هم از عوامل خارج از کنترل است.

علائم سرطان ریه

• سرفه های جدیدی که برطرف نمی شوند
• تغییر در سرفه های مزمن یا سرفه های افراد سیگاری
• سرفه ی خونی، حتی به مقدار کم
• تنگی نفس
• درد قفسه ی سینه
• خس خس سینه
• خشونت صدا
• از دست دادن وزن بدون تلاش برای کاهش آن
• درد استخوان
• سردرد

مراحل سرطان ریه

مرحله ی اول: سرطان محدود به ریه هاست و به غدد لنفاوی گسترش پیدا نکرده است. تومور معمولا از ۲ اینچ (۵ سانتی متر) کوچکتر می باشد.

مرحله ی دوم: تومور در این مرحله بیشتر از ۲ اینچ رشد کرده، یا ممکن است یک تومور کوچک تر باشد که ساختارهای مجاور، همچون دیواره ی قفسه سینه، دیافراگم یا پوشش اطراف ریه (پرده ی جنب) را در برگرفته باشد. ممکن است سرطان به غدد لنفاوی مجاور هم گسترش پیدا کرده باشد.

مرحله ی سوم: ممکن است تومور در این مرحله بسیار بزرگ شده و به اندام های نزدیک ریه حمله کند. یا ممکن است این مرحله تومور کوچک تری را نشان دهد که همراه با سلول های سرطانی در غدد لنفاوی و دورتر از ریه باشد.

مرحله ی چهارم: سرطان به خارج از ریه ی آسیب دیده و به ریه ی دیگر یا نواحی دورتر بدن گسترش پیدا کرده است.

سرطان ریه سلول کوچک گاهی اوقات با عنوان محدود یا گسترده توصیف می شود. سرطان محدود به این معناست که سرطان محدود به یک ریه است. سرطان گسترده به این معناست که سرطان به خارج از یک ریه گسترش پیدا کرده است.

راههای تشخیص بیماری سرطان ریه

سی تی اسکن

در این روش دستگاه سی تی اسکن با گرفتن تعدادی عکس توسط اشعه ایکس، تصویری سه بعدی از بدن را نشان می دهد و از این طریق محل و اندازه دقیق ضایعه و پراکندگی تومور ریه به بخش های دیگر قفسه سینه یا اندام های دورتر مانند کبد مشخص می شود.

پرتونگاری با استفاده از تشدید میدان مغناطیسی

این آزمایش مشابه سی تی اسکن است با این تفاوت که به جای تابش اشعه X از مغناطیس جهت عکسبرداری از اعضای بدن استفاده می شود. در این آزمایش بیمار به مدت 30 دقیقه به طور ساکن درون اتاقک این دستگاه می ماند و تصاویر مقطعی از بدن او تهیه می شود.

نمونه برداری یا بیوپسی: بررسی میکروسکوپی از نمونه بافت تومور. این آزمایش بسیار مهم است زیرا مطمئن ترین روش برای تشخیص سرطان ریه و نوع آن به حساب می آید.

توموگرافی با نشر پوزیترون یا پت اسکن

در این روش دستگاه اسکنر در اطراف بیمار می چرخد و تصویر از طریق نشر پوزیترون بوسیله یک ماده رادیواکتیو که به بیمار تزریق شده و یا توسط او استنشاق

می شود، شکل می گیرد، با این روش مشاهدهً بصری ریه درسه بعد امکان پذیر می شود.

سونوگرافی

در این شیوه از امواج صوتی جهت بررسی ساختار توده در ریه استفاده می شود.

آزمایش تنفس

در این شیوه بیمار قبل از جراحی تحت آزمایشات تنفسی متفاوت قرار می گیرد.

آزمایش خون

تومورهای سرطانی آنتی ژن و آنزیم های مشخصی را تولید می کنند که ممکن است از طریق آزمایش خونکشف شوند. اندازه گیری آنتی ژن کارسینو امبریونیک و آنزیم NSE از آزمایش های غربالگر این بیماری است. افزایش میزان سطح این پروتئین ها مبین نشانه های سرطان و کاهش میزان آنها در حین درمان نشانه مهار کردن رشد سرطانی سلول های بیمار است.

اسکن استخوان

تصویربرداری از استخوان به وسیله یک ماده رادیواکتیو روشی بسیار ارزشمند است که در تشخیص انتشار سرطان به استخوان، مؤثر بودن درمان سرطان و روند التیامی نواحی درگیر در استخوان به کار می رود.

راههای درمان پزشکی سرطان ریه

جراحی

معمولا اگر ضایعه بدخیم منحصر به ریه باشد ممکن است بخش کوچک یا تکه کاملی از ریه

سوزاندن ضایعه بدخیم با اشعه لیزر

در بعضی موارد ضایعه بدخیم سرطان ریه منجر به مسدود شدن حنجره می شود. در چنین موردی پزشک با سوزاندن ضایعه بدخیم با اشعه لیزر راه عبور هوا را برای بیمار باز می کند. این روش به طور کامل نمی تواند منجر به ازبین بردن ضایعه بدخیم شود اما کمکی است جهت سهولت تنفس در بیمار.

شیمی درمانی

جهت از بین بردن یاخته های سرطانی پراکنده مورد استفاده قرار می گیرد. شیمی درمانی جهت پیشگیری از عود بیماری و مواردی که سرطان در بدن پخش شده تجویز می شود. استفاده از داروهای شیمیایی منجر به انهدام سلولهای سرطانی می شود.

رادیوتراپی یا اشعه درمانی

جهت از بین بردن مستقیم ضایعه بدخیم ریه بکار گرفته می شود. در این روش از اشعه با انرژی زیاد استفاده می شود و این اشعه با آسیب رساندن به سلولهای زنده منجر به مرگ آنها می شود. خستگی شدید، افسردگی، تهوع، استفراغ، بی اشتهایی و آسیب های عروقی و تنفسی از عوارض جانبی رادیوتراپی است. همچنین رادیوتراپی ممکن است باعث سرکوب سیستم خونساز بدن و کاهش گلبولهای سفید و ضعف سیستم ایمنی بدن و نهایتا بروز عفونت شود.

درمان فوتودینامیک

استفاده از رنگ و نور است. در این شیوه رنگ به داخل یک ورید تزریق و سپس در تمام بدن منتشر می شود. بعد از چند روز، این رنگ فقط در سلولهای بدخیم باقی می ماند. سپس نور قرمز رنگ لیزری به سلول تابانده می شود و رنگ درون سلول سرطانی این نور را جذب می کند. این امر منجر به عکس العمل فوتوشیمیایی که مخرب سلول هاست می شود.

درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک

در این روش که مشتمل بر بازسازی، تحریک، هدایت و تقویت سیستم طبیعی دفاعی بدن بیمار است و با استفاده از آنتی بادی و هدایت سیستم دفاعی خود بیمار جهت مبارزه با سرطان صورت می گیرد. استفاده از عواملی مانند اینترفرون:سلولهایی که فعالیت ضدتوموری مستقیم دارند، و آنتی بادی های مونوکلونال که اثرات تداخل بقاء

سخن آخر

سیگار را ترک کنید: همین حالا سیگار را ترک کنید. ترک سیگار خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش می دهد، حتی اگر سال ها سیگاری بوده باشید. با پزشک تان درباره ی روش های ترک سیگار و راهبردهای کمکی صحبت کنید. گزینه هایی مانند محصولات جایگزین نیکوتین، دارو و گروه های حمایتی می تواند به شما کمک کند.

در معرض دود سیگار قرار نگیرید: اگر با یک فرد سیگاری کار یا زندگی می کنید، او را مجبور به ترک کنید. حداقل از او بخواهید بیرون سیگار بکشد. از محل های کشیدن سیگار هم چون رستوران ها دوری کنید و به اماکن بدون دود بروید.

خانه ی خود را برای وجود رادون آزمایش کنید: سطح رادون در خانه را بررسی کنید، به ویژه اگر در محلی زندگی می کنید که وجود رادون مشکل ساز است. سطوح بالای رادون را می توان با ایمن کردن خانه اصلاح نمود. برای کسب اطلاعات درباره ی تست رادون با بخش محلی بهداشت عمومی یا بخش محلی انجمن ریه ی کشور تماس بگیرید.

از مواد سرطان زا در محل کار دوری کنید: اقدامات احتیاطی برای محافظت از خود در برابر قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی را انجام دهید. اقدامات احتیاطی کارفرمای خود را دنبال کنید. برای مثال اگر برای مراقبت به شما ماسک صورت داده اند همواره آن را بپوشید. از پزشک تان بپرسید چه کارهای دیگری می توانید برای مراقبت از خود در محیط کار انجام دهید. خطر آسیب ریه ی شما در محل کار با سیگاری بودن شما بیشتر هم می شود.

یک رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی داشته باشید: یک رژیم غذایی سالم و با انواع میوه و سبزی انتخاب کنید. منابع غذایی دارای ویتامین و مواد مغذی بهترین گزینه هستند. از مصرف زیاد قرص های ویتامین اجتناب کنید زیرا ممکن است مضر باشد. برای مثال، پژوهش گران امیدوار بودند خطر ابتلا به سرطان ریه در افراد سیگاری را از طریق تجویز مکمل های بتاکاروتن کاهش دهند، اما نتایج نشان داد که مکمل ها در واقع خطر ابتلا به سرطان در افراد سیگاری را افزایش داد.

بیشتر روزهای هفته ورزش کنید: اگر به صورت منظم ورزش نمی کنید، به آرامی شروع به تمرین کنید. سعی کنید بیشتر روزهای هفته ورزش کنید.