انسداد مزمن ریوی و راههای درمان آن

انسداد ریوی چیست ؟

انسداد ریوی مزمن نوعی بیماری انسدادی ریوی است که با محدود بودن علامت مسیر هوایی به صورت مزمن شناسایی می شود. این بیماری به مرور زمان بدتر می شود. اصلی ترین نشانه های این بیماری شامل مواردی همچون تنگی نفس، سرفه و ایجاد خلط سینه است.

علل و عوامل انسداد ریوی مزمن

سیگار کشیدن

عامل خطر اصلی برای بیماری COPD در سطح جهانی دخانیات است. حدود بیست درصد از افراد سیگاری در معرض خطر ابتلا به COPD هستند و نیمی از آن هایی که در تمام عمرشان سیگار کشیده اند، به این بیماری مبتلا خواهند شد. در ایالات متحده و بریتانیا، ۸۰ تا ۹۵ درصد از افراد مبتلا به COPD یا در حال حاضر سیگاری هستند یا این که قبلاً سیگار می کشیده اند. احتمال پیشرفت بیماری با میزان زمان کلی قرار گرفتن در معرض دود سیگار افزایش می یابد. علاوه بر این ها، زنان بیشتر از مردان در برابر اثرات زیانبار سیگار کشیدن آسیب پذیر هستند. برای افراد غیرسیگاری، استنشاق دود سیگار افراد سیگاری در بیست درصد از موارد عامل این بیماری بوده است.دیگر انواع دخانیات مانند، ماریجوانا، سیگار برگ و قلیان نیز ممکن است ایجاد خطر نمایند.زنانی که در دورهٔ بارداری خود سیگار می کشند، ممکن است که خطر ابتلای کودک خود به بیماری COPD را افزایش دهند.

آلودگی هوا

آن دسته از آتش های پخت وپز خانه که به ندرت تهویه می شوند و اغلب با سوخت هایی همچون سوخت زیست توده همچون چوب و فضولات حیوانات ایجاد می شوند، باعث آلودگی هوای محیط های داخلی می شوند و یکی از عوامل اصلی بیماری COPD در کشورهای درحال توسعه محسوب می شوند. این نوع آتش ها توسط حدود سه میلیارد انسان برای پخت وپز و گرم کردن به کار می روند که در نتیجه سلامت این افراد تحت تأثیر این آتش ها قرار می گیرد و در این میان زنان به خاطر در معرض بودن زیادتر تأثیر بیشتری می بینند این سوخت ها به عنوان سوخت اصلی در هشتاد درصد خانه های هندوستان، چین و کشورهای جنوب صحرای آفریقا به کار می روند.مردمی که در شهرهای بزرگ زندگی می کنند، در مقایسه با مردم مناطق روستایی بیشتر در معرض بیماری COPD هستند.در حالی که آلودگی هوای شهری عاملی کمکی در تشدید این بیماری است، نقش کلی آن به عنوان عامل بیماری COPD نامشخص می باشد. در مناطقی که کیفیت هوای نامناسبی دارند، به عنوان مثال آن هایی که تحت تأثیر گازهای خروجی هستند، عموماً میزان بیشتری بیماری COPD مشاهده می شود. اگرچه به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اثر کلی آن در برابر دود سیگار کمتر است.

شغل

در معرض بودن شدید و به مدت طولانی در محیط های کاری که آلوده به گرد و خاک، مواد شیمیایی و دود است، خطر ابتلا به بیماری COPD را در افراد سیگاری و غیرسیگاری افزایش می دهد. به اعتقاد کارشناسان در معرض بودن به خاطر محیط کاری عامل ده تا بیست درصد موارد ابتلای این بیماری است. کارشناسان ایالات متحده معتقدند که در این کشور این موارد، عامل بیماری تا سی درصد ابتلای کسانی باشد که هیچ گاه سیگار نکشیده اند و در کشورهایی که قوانین الزام آور مناسبی ندارند، احتمال خطر بیشتری وجود دارد. تعدادی از صنایع و منابع عوامل این بیماری شامل می شوند که از این قبیل می توان به جاهایی که گرد و غبار زیادی دارند، مشاغلی که با موادی همچون کادمیم و ایزوسینات درگیر هستند و دودهای ناشی از جوشکاری اشاره کرد.کارهای کشاورزی نیز یکی از موارد خطرناک به شمار می رود. در بعضی مشاغل، خطرات برابر با نصف تا دو پاکت سیگار در روز برآورد شده است. در معرض غبار سیلیس بودن نیز می تواند باعث بیماری COPD گردد که برای سیلیکوزیس خطر غیرمرتبط گزارش شده است. اثرات منفی قرار گرفتن در معرض گرد و غبار و همچنین دود سیگار رو به افزایش و احتمالاً بیش از این ها است.

عامل وراثت

عامل وراثت در پیشرفت و افزایش بیماری COPD نقش دارد. احتمال این امر در میان بستگان افرادی که این بیماری را دارند و سیگاری هستند در مقایسه با غیرسیگاری ها بیشتر است.در حال حاضر، تنها عامل خطر ناشی از وراثت که مشخص شده، کمبود آلفا-۱ آنتی تریپسین (AAT) است. این خطر عملاً در صورتی است که شخص دارای کمبود آلفا-۱ آنتی تریپسین همچنین سیگاری هم باشد. این عامل در یک تا پنج درصد از موارد باعث ابتلا به بیماری می شود و این شرایط در میان تقریباً هر سه تا چهار نفر از ده هزار نفر وجود دارد.عوامل وراثتی دیگری نیز تحت مطالعه و تحقیق قرار دارند که این عوامل می تواند زیاد باشد.

سایر عوامل

عوامل دیگری هستند که ارتباط کمتری با بیماری COPD دارند. میزان خطر در افراد فقیر بیشتر است، اگرچه مشخص نیست که خودِ فقر باعث این بیماری است یا عوامل دیگر مرتبط با فقر همچون، آلودگی هوا و سوءتغذیه. شواهد اولیه نشان می دهد که افراد مبتلا به آسم و بیش فعالیت مسیر هوا در معرض خطر بیشتری از بیماری هستند.عوامل مرتبط با تولد از قبیل وزن کم هنگام تولد نیز ممکن است در این امر نقش داشته باشد، درست همان طور که بیماری های مسری دیگری همچون اچ آی وی و مرض سل با این بیماری ارتباط دارند.عفونت تنفسی همچون ذات الریه به نظر در افزایش بیماری COPD، حداقل در بزرگسالان تأثیری ندارند.

علائم انسداد ریوی مزمن

• سرفه طولانی
• سرفه که با میزان مخاط یا خلط زیاد همراه است (همچنین "سرفه سیگاری" نامیده می شود)
• تنگی نفس، به ویژه هنگامی که شما کار فیزیکی انجام میدهید
• خس خس سینه - صدای سوت زدن و یا صدای جیر جیر زمانی که شما نفس می کشید
• تنگی نفس در قفسه سینه
• افراد مبتلا به بیماری مزمن انسداد ریوی اغلب از سرماخوردگی و آنفولانزا رنج می برند
• در موارد شدیدتر بیماری انسداد ریوی می تواند شامل علایم دیگری باشد مانند:
• تورم در مچ پا، ساق پاها یا پاها
• کاهش وزن
• استقامت عضلانی پایین
• ۲۴ روش خانگی برای درمان انسداد ریوی مزمن

درمان پزشکی بیماری انسدادي ريه

درمان دارويي:
داروهاي شل كننده عضلات صاف برونشي يا كم كننده تحريك پذيري برونش را مي توان به 4 گروه تقسيم نمود.

• سمپاتوميمتيك ها سالبوتامول
• متيل گزانتين ها تئوفيلين وآمينوفيلين
• آنتي كلينرژيك ها آتروپين و آتروونت
• داروهاي ضد التهاب كرومولين سديم و كورتيكواستروئيدها

اكسيژن :
هيپوكسمي موجود در بيماران ، داراي دو نتيجه مخرب اصلي است:
1- كاهش اكسيژن رساني به بافتها
2- انقباض عروق ريوي
بنابراين اكسيژن درماني يك بخش اساسي در درمان مبتلايان به بيماري هاي انسدادي ريه بوده و هرزمان كه ميزان اشباع اكسيژن خون شرياني به كمتر از 90% برسد ضرورت دارد.

آنتي بيوتيك ها
برخي از حملات شديد انسداد مجاري هوايي ، ثانويه به عفونتهاي حاد هستند. بدليل احتمال عدم شناسايي ارگانيسم اختصاصي ، يك آنتي بيوتيك وسيع الطيف [ آمپي سيلين ، تتراسايكلين ] تجويز مي شود.

قطع مصرف دخانيات :
مهمترين عامل در درمان بيمار مبتلا به COPD قطع مصرف سيگار است.

فيزيوتراپي وتوانبخشي

عمل جراحی ریه

دو نوع روش جراحی برای افراد دچار COPD وجود دارد. اولین روش، پیوند ریه می باشد. دومین روش، جراحی برای کاستن حجم ریه می باشد. در این روش، بافت آسیب دیده ریه برداشته می شود، برای اینکه عملکرد ریه بهتر انجام شود. اگر ریه شما بسیار مریض باشد، نمی توانید عمل پیوند ریه را انجام دهید. این روش خطراتی را نیز دارد.

درمان خانگی بیماری انسدادي ريه

1. مواد غذایی با امگا 3

غذاها و ترکیباتی حاوی اسیدهای چرب امگا 3 به رژیم غذایی خود اضافه کنید انتخاب های مناسب شامل ماهی آب سرد، آووکادو، بذر کتان، گردو، و روغن زیتون است.

2. غذاهای غنی از ویتامین

مهم است که ویتامین های کافی را به رژیم غذایی خود برای مبارزه با علائم انسداد ریوی مزمن اضافه کنید، مانند مواد غذایی حاوی ویتامین A، C ، E

3. مواد غذایی حاوی ویتامین C

برای بهبود عملکرد ریه و تقویت سیستم ایمنی بدن، توصیه می شود مصرف غذاهای حاوی ویتامین C را افزایش دهید. گزینه های محبوب شامل سبزیجات برگ سبز پخته شده، گوجه فرنگی تازه، فلفل سبز، سیب زمینی شیرین، اسکواش زمستانی، تمشک، زغال اخته،کرنبری و آناناس می باشد

4. آرامش اعصاب

آرامش و کاهش اضطراب در زندگی می تواند به کنترل بیماری انسداد ریوی مزمن کمک کند. حتی هنگامی که مشکلات تنفسی وجود نداشته باشد، ترس از بروز حمله و تشدید این بیماری می تواند باعث تنگی نفس شودو ضربان قلب افزایش یابد. به شما توصیه می کنیم که سرگرمی هایی برای کسب آرامش داشته باشید ، مانند کار هنری، خیاطی کردن، ورزش و... .

5. تکنیک تنفس

یادگیری نحوه تنفس به طور موثر می تواند به کنترل بعضی از نشانه های بیماری انسداد ریوی کمک کند.

6. تنفس لب بسته

سعی کنید با لب بسته تنفس کنید تا راحت تر تنفس داشته باشید. بیماران اغلب با افزایش هوا در ریه ها مواجه می شوند، که این باعث دشواری تنفس می شود. با این حال، تنفس با لب بسته می تواند به حل این مشکل کمک کند. شما باید در موقعیت راحتی بنشینید و عمیقا از طریق بینی نفس بکشید. لب هایتان را ببندید، و پس از آن سه بار طولانی تر از نفس کشیدن معمولی نفس بکشید. اطمینان حاصل کنید که شما مجبور به خروج هوا نیستید. برخی افراد از این تکنیک زمانی که تنگی نفس رخ می دهد استفاده می کنند - این یک راه برای تنظیم الگوی تنفسی است.

7. تنفس دیافراگم

اگر به تقویت عضله دیافراگم، که در هنگام تنفس انرژی شما را حفظ می کند، نیازمندید تکنیک های تنفس دیافراگم را مدنظر بگیرید. اول، شما باید به پشت بخوابیدو زانوهایتان را خم کنید. یک دست را روی قسمت بالای سینه قرار دهید و دست دیگری روی شکم بگذارید. همانطور که شما دم و بازدم را انجام می دهید، قفسه سینه را تا آنجا که ممکن است نگه دارید. شما در این تکنیک از شکم خود برای تنفس استفاده می کنید. این تمرین را سه بار در روز 5 تا 10 دقیقه در هر جلسه انجام دهید

8. وعده های غذایی کمتر

هنگام خوردن وعده های غذایی، بخش های کوچکتری از غذا را در وعده های غذایی خود بگنجانید تا احتمال ابتلا به تنگی نفس کاهش یابد.

9. آناناس

آنزیم هایی که پروتئین را هضم می کنند به نام بروملین نامیده می شوند این آنزیم موجود در آناناس می تواند به کاهش سرفه های آزاردهنده کمک کند و همچنین تولید موکوس یا مخاط ناشی از عفونت تنفسی را کنترل می کند. آناناس تازه غنی از این آنزیم است

10. ممانعت از مصرف داروی ضد سرفه

سرفه هایی که ممکن است در اثر انسداد ریوی مزمن تجربه کنید می تواند مفید باشد، زیرا کمک می کند تا از مخاط انباشته شده در ریه ها خلاص شوید. از این رو، از ضد سرفه ها استفاده نکنید.

11. سیگار کشیدن

جلوگیری از سیگار کشیدن و دود غیر مستقیم سیگار

از آنجا که سیگار کشیدن یکی از علل اصلی بیماری انسداد ریوی یا COPD است، ترک سیگار می تواند یکی از شگفت انگیزترین چیزهایی باشد که می توانید برای سلامتی خود انجام دهید. اگر به سیگار کشیدن همچنان ادامه دهید، آسیب ناشی از COPD سریع تر از زمان ترک سیگار سلامتی شما را به خطر می اندازد

12. زیر پنجره باز نخوابید

هوای سرد مستقیم می تواند باعث برونش اسپاسم و تنگی نفس در بیماران شود. توصیه می شود که تختتان را دور از پنجره هایی که در تابستان باز می شود قرار دهید.

13. پرهیز از نمک

سدیم بیش از حد در رژیم غذایی می تواند منجر به احتباس مایعات شود، این کار می تواند تنگی تنفس را بدتر کند.

14. زنجبیل

زنجبیل یک گیاه تند است که با ارائه آنتی اکسیدان های قدرتمند به سلامت ریه کمک می کند. شما می توانید ریشه زنجبیل را در آب جوش بریزید و دمنوشی آماده کنید. یا می توانید پودر زنجبیل را به رژیم غذایی تان اضافه کنید. این گیاه همچنین حاوی آنتی بیوتیک های طبیعی است و با عفونتی که علائم COPD را بدتر می کند مبارزه می کند

15. ویتامین D

یک مطالعه کوچک نشان داده است که افزایش ویتامین D می تواند به درمان بیماری های مزمن ریوی کمک کند و باعث می شود تنفس راحت تر شود.

16. ورزش

ورزش منظم می تواند با بهبود قدرت و استقامت کلی و همچنین تقویت عضلات تنفسی باعث بهبود مشکلات تنفسی می شود.

17. کاهش وزن

انرژی خود را در اثر وزن زیاد از دست ندهید. لازم است وزن اضافی تان را برای جلوگیری از تنگی نفس و بهبود تنفس کلی کاهش دهید.

18. یوگا

تمرینات یوگا با ریلکس سازی بدن و تمرکز بر تکنیک های تنفس بسیار موثر می باشد. یوگا باعث کاهش علائم COPD می شود.

19. تای چی

حرکات آرام بخش تای چی برای بیماران مبتلا به انسداد ریوی مزمن یا COPD مفید است زیرا باعث تنفس بهتر می شود

20. نوشیدن آب زیاد

برای کمک به خلاص شدن از موکوس یا مخاط ایجاد شده در ریه ها و راه های هوایی، مقدار آب و سایر مایعات که هر روزه مصرف می کنید را افزایش دهید. این عمل به حفظ سلامتی ریه ها کمک می کند.

21. دستگاه رطوبت ساز

نصب یک دستگاه مرطوب کننده در اتاق خواب می تواند به سالم نگه داشتن مجاری هوایی از شر مخاط و کاهش مشکلات تنفسی بیماری مزمن انسدادی ریه موثر باشد

22. گرد و غبار

محیط گرد و خاکی می تواند وضعیت ریه را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین دور نگه داشتن محل زندگی از گرد و غبار می تواند احتمال انسداد ریوی را کاهش دهد

23. جریان هوا

هوای بد می تواند تنفس را بدتر کند. توصیه می شود فیلترهای هوا را در خانه خود به طور مکرر تعویض کنید. با استفاده از تهویه مطبوع، با آلرژن های هوا مبارزه کنید.

24. ماساژ

برخی افراد برای کاهش استرس و اضطراب ناشی از انسداد ریوی مزمن از روش ماساژ درمانی استفاده می کنند. احساس آرامش نیز می تواند وضعیت تنفس را بهتر کند.

سخن آخر

اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم بيماري انسداد ريوي مزمن را داريد. و تب به علايم اضافه شود يا درد قفسه سينه افزايش يابد. ویا در خلط خون ظاهر شود يا خلط ضخيم شود. و حتي در زماني كه استراحت مي كنيد يا سرفه نداريد نيز تنگي نفس داشته باشيد حتما به پزشک مراجعه کنید.