تب در کودکان و نکات مهم در مورد آن

تب یک علامت شایع در بیماری هاست، اما همیشه چیز بدی نیست در واقع، تب یک پاسخ معمول سیستم ایمنی کودک به ویروس یا عفونت باکتریایی است ،اکثر کودکان سالم می توانند تب را به خوبی تحمل کنند و در شرایط عادی در حدود 3 تا 5 روز طول می کشد ،شایع ترین علت تب در نوزادان عفونت ویروسی است در بعضی موارد، دندان درآوردن نیز ممکن است باعث افزایش اندکی دمای بدن شود البته در نوزادان کوچکتر، تب می تواند نشانه ای از عفونت جدی باشد هنگامی که میبینید درجه حرارت نوزادتان بالا می رود، می تواند باعث نگرانی بالای برای شما شود این مشکل باعث می شود تا با پزشک تماس بگیرید یا مراقبت های اورژانسی را دریافت کنید .

علت تب در کودکان

دمای طبیعی بدن ما در حدود 37 درجه سانتی گراد است. در طول روز این دما می تواند کمی بالا و پایین برود. دمای کودک می تواند به راحتی با مواردی مانند حمام گرم، ورزش و پوشیدن لباس هایی بسیار گرم افزایش یابد. تب بخشی از دفاع طبیعی بدن در برابر عفونت است. تب توسط سیستم ایمنی بدن تحت هدایت بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس ایجاد می شود. هیپوتالاموس مانند یک ترموستات گرمایش مرکزی عمل می کند. تب هنگامی اتفاق میفتد که هیپوتالاموس دمای بدن را بالاتر از حد طبیعی خود قرار دهد.

• انواع دیگر عفونت مانند عفونت های گرمسیری مانند مالاریا
• بعضی اوقات کودکان بعد از واکسیناسیون دچار تب می شوند. معمولاً فیررهای بعد از واکسینه شدن زیاد یا طولانی نیستند.
• شرایط التهابی از جمله بیماری کاوازاکی، برخی از انواع آرتروز و واکنش برخی داروها ممکن است موجب تب شوند.
• در برخی موارد سکته گرمایی می تواند دليل احتمالی بالا رفتن درجه حرارت بدن باشد، اما در بیشتر مواقع سکته گرمایی، تب محسوب نمی شود، زیرا بدن از بیرون گرم می شود.
• عفونت های ویروسی شایع ترین علت آن است. عفونت های ویروسی باعث بسیاری از بیماری های شایع مانند سرماخوردگی، سرفه، آنفلوانزا، اسهال و غیره می شوند. بعضی اوقات عفونت های ویروسی باعث بیماری های جدی تر می شوند.
• عفونت های باکتریایی کمتر از عفونت های ویروسی هستند و باعث تب شوند. باکتری ها به احتمال زیاد باعث بیماری های جدی مانند ذات الریه، عفونت های مفاصل (آرتریت سپتیک)، عفونت ادرار، عفونت کلیه، سپتی سمی و مننژیت می شوند. با این حال، باکتری ها همچنین می توانند باعث ایجاد تب در عفونت های کمتر جدی مانند عفونت گوش و بثورات پوستی آلوده شوند.

تب و علائم آن در کودک

بیشتر پزشکان توافق دارند که دمای طبیعی بدن برای یک کودک سالم کمتر از ۳۷/۸ درجۀ سانتی گراد است و اگر دمای بدن نوزاد یا کودک شیرخوار شما ۳۸ درجه سانتی گراد یا بالاتر باشد، او تب دارد. اندازه گیری دقیق درجه حرارت مرکزی بدن کودک ممکن است با دماسنج های مختلفی مثل دماسنج گوشی و دماسنج دیجیتالی پیشانی توسط پزشک کودک انجام شود. اما گاهی راه های دیگری هم وجود دارد و در هر صورت، لازم است شما به پزشک کودک خودتان اعتماد کنید.

سن می تواند یک عامل تعیین کننده در وجود تب کودک باشد. به عبارت دیگر؛ تب در کودکان زیر سه ماه جدی تر است. رفتار کودک هم یک عامل مهم دیگر است، یعنی تبی که کودک را از بازی کردن و غذا خوردن به طور معمول بازنمی دارد، اغلب نمی تواند موضوع نگران کننده ای باشد. غیر از این موارد، بدن بچه های بزرگ تر بعد از بیدار شدن از یک چرت روزانه یا بعد از دویدن و بازی کردن ممکن است گرم تر باشد.

همچنین به خاطر داشته باشید که دمای بدن همۀ افراد، در اواخر بعدازظهر و اوایل شب افزایش و بین نیمۀ شب و صبح زود کاهش می یابد. در هر صورت اگر نگران هستید، درجه حرارت بدن کودک هرچه باشد، لازم است با پزشک تماس بگیرید و از او برای معاینۀ کودکتان کمک بگیرید.

نکاتی برای استفاده از دماسنج:

همانطور که هر پدر یا مادری میداند، گرفتن دمای بدن بچهای که احساس بیماری دارد کار سختی است. اما این یکی از مهمترین ابزارهای پزشکان برای تعیین بیماری یا عفونت در کودکان است. بهترین روش برای اندازه گیری درجه حرارت بدن، به سن کودک و اخالق و روحیه او بستگی دارد.

برای بچه های کمتر از سه ماهه، بهترین و دقیقترین عدد اندازه گیری با استفاده از دماسنجهای دیجیتال به صورت مقعدی حاصل میشود. دماسنجهای الکترونیکی گوش برای نوزادان کمتر از سه ماهه توصیه نمیشود زیرا کانال گوش آنها معموالً خیلی کوچک است.

برای بچه های بین سه تا چهار ساله، میتوانید از دماسنجهای دیجیتال به روش مقعدی یا دماسنج الکترونیکی گوش استفاده کنید. همچنین میتوانید از دماسنج دیجیتال به روش زیربغلی استفاده کنید، گرچه دقت کمتری نسبت به سایر روشها دارد.برای بچه های چهار سال و باالتر، اگر فرزندتان همکاری الزم را داشته باشد، معموالً میتوانید از دماسنج دیجیتال به روش دهانی استفاده کنید. اما بچه هایی که زیاد سرفه میکنند یا بخاطر کیپ بودن بینیشان، از دهان نفس میکشند ممکن است نتوانند دهانشان را به اندازه کافی بسته نگه دارند. در اینگونه موارد، میتوانید از روش پرده صماخ گوش بااستفاده از دماسنج الکترونیکی گوش( یا روش زیربغلی )بااستفاده از دماسنج دیجیتال استفاده کنید.

تشخیص تب در کودکان

اگر کودک علائم هشدار دهنده “کهربا” یا “قرمز” نداشته باشد، و علائم دیگری مانند آبریزش بینی یا عطسه داشته باشد می تواند نشان دهنده یک عفونت ویروسی ساده باشد که در این شرایط معمولاً دمای آن ها به سرعت کاهش می یابد. در این موارد، معمولاً فرض بر این است که کودک دچار سرماخوردگی شده است.

بعد از مراجعه به کلینیک یا بخش اورژانس پزشک با بدست آوردن سابقه پزشکی، کودک را معاینه می کند و طبق تشخیص خود ممکن است آزمایشات زیر را پیشنهاد دهد:

• در صورتی که کودک سرفه، درد قفسه سینه یا تنگی نفس داشته باشد، پزشک ممکن است رادیوگرافی قفسه سینه را درخواست کند. رادیوگرافی قفسه سینه (اشعه X) برای تشخیص برخی از شرایط قفسه سینه، بیماری های ریه و یا قلب کاربرد دارد.
• شمارش کامل خون (CBC) برای تشخیص عفونت های باکتریایی خون در کودکان است. CBC ممکن است عفونت های باکتریایی یا ویروسی و اختلال در عملکرد سیستم ایمنی کودک را تشخیص دهد.
• میزان الکترولیت در خون برای ارزیابی کمبود آب بدن و تعیین روش های درمانی مفید است. به عنوان مثال بالا بودن قند خون نشان می دهد بیمار نیاز به درمان با انسولین دارد.
• کشت خون می تواند وجود باکتری در جریان خون را تشخیص دهد. نتایج کشت خون ممکن است 24 ساعت طول بکشد.
• آزمایش ادرار برای تشخیص عفونت های دستگاه ادراری و کم آبی بدن مفید است. کشت ادرار به ارزیابی میزان وجود باکتری در ادرار کمک می کند. نتایج حاصل از کشت ادرار ممکن است 24-72 ساعت طول بکشد.

پیش آگهی تب در کودکان

پیش آگهی برای کودکان مبتلا به تب بسیار عالی است. بیشتر بیماری هایی که باعث تب می شوند سه تا هفت روز طول می کشد. اما بعضی اوقات، درمان عفونت های باکتریایی در خانه انجام نمی شود و کودک نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. مننژیت و عفونت های باکتریایی خون پیش آگهی بسیار طولانی و جدی تری نسبت به عفونت های ویروسی دارند. درجه حرارت بالا در کودکان خردسال بسیار متداول است. درجه حرارت معمولاً طی 3 یا 4 روز به حالت عادی برمی گردد.

درمان های خانگی تب برای کودکان

تب در کودکان شایع ترین نگرانی است که باعث می شود والدین فرزندان خود را به اورژانس معرفی کنند. تب به طور معمول به عنوان دمای رکتوم بیش از 38 درجه سانتی گراد تعریف می شود. درجه حرارت اندازه گیری شده در سایر نقاط بدن معمولاً پایین تر است. تب به تنهایی خطرناک و جدی نیست مگر اینکه بسیار بالا و یا مداوم باشد. اما تب در کودکان زیر 2 سال یا تب های مکرر بیش از یک هفته می تواند نشان دهنده یک بیماری جدی باشد. درمان های خانگی برای کودکان مبتلا به تب با سه هدف زیر صورت می گیرد:

کنترل درجه حرارت

هدف اول راحت کردن کودک با کاهش تب با داروها است. حمام آب گرم همچنین می تواند در کاهش تب کودکان مفید باشد اما باید بیش از 10 دقیقه طول نکشد. در این مرحله بهتر است دمای یک نوزاد یا کودک نوپا را به صورت روتین بررسی کنید. در برخی موارد می توان برای کاهش تب در کودکان از استامینوفن کودکان استفاده کرد. به یاد داشته باشید که برای کاهش تب حداقل باید به مدت 24 ساعت به مصرف دارو ادامه دهید. اما از آسپیرین برای درمان تب در کودکان به خصوص برای تب با آبله مرغان یا سایر عفونت های ویروسی استفاده نکنید، آسپرین در برخی از کودکان منجر به نارسایی کبد می شود.

حمام اسفنجی در آب گرم به کاهش تب کمک می کند. کودک را در مقدار کمی آب گرم قرار دهید و برای مرطوب کردن پوست بدن و دست و پا از یک اسفنج استفاده کنید. آب به خودی خود کودک را خنک نمی کند بلکه تبخیر آب روی پوست باعث خنک شدن کودک می شود. بنابراین، کودک را با حوله های مرطوب و خیس نپوشانید. بر خلاف باور های مردمی، هرگز الکل را در حمام یا روی پوست کودک استفاده نکنید. الکل معمولاً برای کودکان خطرناک است.

پیشگیری از کم آبی

از کم آبی بدن کودکان جلوگیری کنید. بدن هنگام تب، آب خودش را از طریق پوست و ریه ها را از دست می دهند. کودک را به نوشیدن مایعات شفاف اما بدون کافئین تشویق کنید. اما در این شرایط به کودک چایی ندهید چون چایی زیرا مانند هر محصول حاوی کافئین باعث کم آبی بدن می شود. كودك باید حداقل هر چهار ساعت یکبار ادرار روشن داشته باشد.

نظارت بر کنترل علائم

یک استراتژی خوب برای کاهش تب این است که کودک به اندازه کافی مایعات شفاف (نه آب) بنوشد، ترجیحاً آبگوشت رقیق و زنجبیل مصرف کند. در صورتی که هر دو مراحل اولیه را طی کردید و تب کودک هم چنان دوام داشته باشد و یا کودک از نوشیدن امتناع ورزد یا تغییر در ظاهر یا رفتار او ایجاد نشد، بهتر است به دنبال درمان های پزشکی باشید و به پزشک مراجعه کنید. البته این امکان وجود دارد که پزشک نتواند علت دقیق تب کودک را تشخیص دهد.

اگر پزشک عفونت باکتریایی را تشخیص دهد، برای کودک آنتی بیوتیک تجویز می کند اما در عفونت های ویروسی دستگاه تنفسی که شایع ترین علت تب است، آنتی بیوتیک ها موثر نیستند. عفونت های دستگاه ادراری، عفونت گوش، عفونت های گلو، عفونت های سینوسی، عفونت های پوستی، عفونت های دستگاه گوارش و ذات الریه ممکن است در خانه با آنتی بیوتیک ها درمان شوند. کودک ممکن است آنتی بیوتیک خوراکی، تزریقی و یا هر دو را دریافت کند.

کودکانی که مشکوک به مننژیت باکتریایی باشند در بیمارستان بستری می شوند. علاوه بر آن پزشك ممكن است استامینوفن (تیلنول) یا ایبوپروفن را برای کاهش تب را توصیه كند. کمبود آب بدن کودکان با دادن مایعات خوراکی یا مایعات داخل وریدی (IV) قابل درمان است و در صورت استفراغ كودك، دارويي براي كنترل تهوع تجويز می شود. اگر وضعیت کودک پس از کاهش تب، درمان کم آبی بدن و در صورت رد شدن عفونت های باکتریایی جدی بهبود یابد، پزشک کودک را برای مراقبت بیشتر و نظارت در خانه از بخش اورژانس ترخیص می کند.

درمورد بیماری گرفتگی رگ قلب چه می دانید؟